Aandacht voor integer handelen overheid is gegroeid
25/03/2010 15:00
Algemene Rekenkamer
Aandacht voor integer handelen overheid is gegroeid
Minderheid rijksambtenaren vindt voorbeeldgedrag leidinggevende positief
Ministeries zijn meer aandacht gaan geven aan maatregelen om het integer handelen door de rijksoverheid te bevorderen. Sinds 2004 hebben negen van de dertien ministeries vooruitgang geboekt met organisatorische maatregelen. Het inzetten van risicoanalyses is nog een relatief zwak punt, terwijl dat juist maatwerk per organisatie mogelijk maakt. De beleving van integriteit onder ambtenaren kan beter; is er meer aandacht voor, dan wordt het als belangrijker ervaren. Een enqu(ee)te wijst uit dat slechts een minderheid van de rijksambtenaren het voorbeeldgedrag en de ethische sturing van hun leidinggevende als positief beoordeelt. Een deel van de rijksambtenaren kent de regelingen voor integer handelen onvoldoende. Onder druk van bezuinigingen kan de aandacht voor integriteitszorg verslappen.
De Algemene Rekenkamer publiceert het rapport Stand van zaken integriteitszorg Rijk 2009 op 25 maart 2010. De meeste ministeries, en in het bijzonder Algemene Zaken en Buitenlandse Zaken, boeken vooruitgang. De Ministeries van Financiën, Defensie, Landbouw, Natuurbeheer en Voedselveiligheid (LNV) en Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) blijven daarbij achter.
Overheidsorganisaties dienen onkreukbaar en betrouwbaar te zijn. Er zijn overigens signalen dat de aandacht voor integriteit bij de rijksoverheid onder druk van taakstellingen en heroverwegingen kan gaan verslappen. Dit is niet wenselijk, zo stelt de Algemene Rekenkamer.
Naast zogenaamde harde, organisatorische maatregelen speelt het bevorderen van integer gedrag een grote rol voor het moreel bewustzijn en de integere werkhouding van medewerkers. Voorbeeldgedrag van het management hoort hierbij. Een belevingsonderzoek wijst uit dat een minderheid van de ondervraagde rijksambtenaren positief oordeelt over het voorbeeldgedrag van de leidinggevende. Een heldere visie wordt gemist en er is onvoldoende sturing. De leidinggevenden zelf denken positiever over integriteitsbeleid en de resultaten daarvan. Dit kan tot onderschatting van risico's leiden. De coördinerend minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties moet blijven stimuleren, zoals met uniforme registratie van meldingen en regelingen voor klokkenluiders.
In een reactie erkent de minister van BZK dat er verbeteringen mogelijk zijn. De minister van Defensie heeft al een aantal maatregelen ter verbetering genomen.
Verslag 2009 Op 25 maart 2010 publiceert de Algemene Rekenkamer ook het Verslag 2009. Dit overzicht van werkzaamheden vermeldt de onderzoeken naar rechtmatigheid en doelmatigheid die dit Hoog College van Staat in 2009 heeft gepubliceerd en de internationale projecten die zijn uitgevoerd. De uitgaven bedroegen 30,1 miljoen euro, eind 2009 heeft de Algemene Rekenkamer 319 medewerkers.
In het voorwoord schrijft president Saskia J. Stuiveling: 'Het is van belang dat bij integriteitszorg niet alleen gekeken wordt naar de naleving van de regelgeving, maar juist ook dat er telkens debat ontstaat over de vraag 'Wat is integriteit?''
De Algemene Rekenkamer maakt op 25 maart 2010 ook haar strategie 2010-2015 Presteren en functioneren van het openbaar bestuur - slagvaardig en transparant en het werkprogramma 2010 openbaar. Zie www.rekenkamer.nl.