2010
Investeren in gezondheid noodzakelijker dan
ooit 25 maart 2010
Preventie en zorg leveren de samenleving veel op
Nederland moet blijven investeren in de gezondheid van burgers.
Gezondheid is immers een groot goed. Bovendien is iedereen hard nodig
in een vergrijzende economie. Het beleid moet zich meer richten op het
terugdringen van lichamelijke en psychische beperkingen en vergt
daadkracht en regie. Dit concludeert het RIVM in het rapport Van
gezond naar beter: de vijfde Volksgezondheid Toekomst Verkenning die
het instituut vandaag aanbiedt aan Minister Klink van VWS.
Nederlanders leven steeds langer, en brengen die extra jaren ook in
goede gezondheid door. Sinds het begin van deze eeuw nam de
levensverwachting met twee jaar toe. Tot 2050 zal deze met nog eens
zes jaar stijgen. Het is belangrijk dat dit gezonde jaren zijn, zonder
beperkingen. Door de vergrijzing neemt de behoefte aan zorg hoe dan
ook toe. In de toekomst zijn er alleen al in de zorgsector minimaal
450.000 extra zorgverleners nodig. Op elke twee werknemers in de zorg
moet er één werknemer bij komen. En dat terwijl de beroepsbevolking
met zeker een half miljoen mensen krimpt. Nederland heeft iedereen
heel hard nodig.
Inzetten op langer leven zonder beperkingen
Er zijn in Nederland minimaal 4,5 miljoen mensen met een chronische
ziekte. Daarvan hebben 1,3 miljoen mensen meerdere ziekten
tegelijkertijd. Een groot deel van deze mensen voelt zich niet beperkt
en is in staat goed mee te komen in de samenleving. Dat is belangrijk.
In een vergrijzende economie zijn ook mensen met een ziekte of
aandoening onmisbaar. Daarom is het van belang te investeren in betere
zorg en hulpmiddelen en voldoende aandacht te besteden aan
zelfredzaamheid, zodat mensen zo min mogelijk last hebben van hun
beperking.
Gezondheidsachterstanden en ongezonde leefgewoonten hardnekkig
Er zijn grote gezondheidsverschillen binnen Nederland. Laag opgeleide
Nederlanders leven gemiddeld zes tot zeven jaar korter dan
hoogopgeleide Nederlanders. Daarnaast zijn er veel Nederlanders met
ongezonde leefgewoonten. Ondanks voorlichtingscampagnes neemt het
aantal probleemdrinkers en drugsmisbruikers niet af. Datzelfde geldt
voor het aantal mensen met overgewicht. Nog steeds is 40 tot 50% van
de Nederlanders te zwaar en meer dan 10% heeft ernstig overgewicht.
Meer dan de helft van de Nederlanders voldoet niet aan de richtlijnen
voor gezonde voeding en lichamelijke beweging. Het percentage rokers
is licht gedaald, maar is met 27% nog steeds hoger dan in de ons
omringende landen. De doelstelling van 20% rokers in 2010 wordt zeker
niet gehaald.
Preventie moet anders
Het preventiebeleid was in de afgelopen jaren sterk gericht op de
leefstijl van mensen. Dit beleid heeft geen wezenlijke veranderingen
kunnen bewerkstelligen. Het moet daarom anders. Belangrijk is om het
blikveld van preventie te verbreden en verder te kijken dan gezond
gedrag. Preventie vraagt om veel meer aandacht voor de sociale en
fysieke omgeving waarin mensen leven en werken, en daarmee om een
samenhangend beleid op meerdere gebieden. Dat kan variëren van
wettelijke, collectieve maatregelen zoals verboden en
accijnsverhogingen tot individuele leefstijlinterventies. Samenhangend
beleid vraagt ook om een gezamenlijke aanpak. Het RIVM pleit daarom
voor een maatschappelijk actieprogramma, waarin alle relevante
partijen vertegenwoordigd zijn. Deze partijen hebben een gedeelde
visie, die uitgewerkt wordt in heldere doelen en verantwoordelijkheden
op nationaal en lokaal niveau. Dit vergt investeringen, maar het
maatschappelijk rendement daarvan is groot.
EINDE BERICHT
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu