Radboud Universiteit Nijmegen


Tentoonstelling over ontwerpers rectorsketen en pedellenstaf

Datum bericht: 1 april 2010

Vanaf 3 april openen in Nijmegen drie tentoonstellingen over één Nijmeegse familie: de edelsmeden- en kunstenaarsfamilie Arens. In het Prentenkabinet van Museum Het Valkhof zijn topstukken te zien van de hand van de Gebroeders Arens. De gebroeders Arens ontwierpen o.a. de rectorsketen en de pedellenstaf voor de Nijmeegse universiteit. De tentoonstelling in het Valkhof wordt zaterdag 3 april geopend door rector magnificus prof. Kortmann en pedel Nico Bouwman van de Radboud Universiteit.

Rectorsketen en pedellenstaf

 Rectorsketen

Er was een heuse volksopstand voor nodig, voordat de gebroeders Arens aan het werk konden om de rectorsketen en pedellenstaf te ontwerpen en te vervaardigen. De rectorsketen en de pedellenstaf waren een geschenk van de Nijmeegse burgerij aan de nieuwe universiteit. De Nijmegenaren wilden de opdracht, die tot de meest prestigieuze in het toenmalige Rijke Roomsche leven behoorde, aan Nijmeegse zilversmeden geven. Maar de bisschoppen destijds wilden dat de Utrechtse zilversmeden de gebroeders Brom de opdracht zouden krijgen. Zij hadden ook het universitaire wapen ontworpen.

De strijd was hevig. De Utrechtenaren hadden familie op de universiteit, de hoogleraar Schoonheidsleer en Kunstgeschiedenis Gerard Brom. De bisschoppen gaven zich niet zo maar gewonnen, maar bogen uiteindelijk voor het Nijmeegse comité. Ook toen was de wedstrijd nog niet gelopen. Het NijÂmeegse juweÂliersÂbeÂdrijf Kamerbeek liet een blauwdruk voor de staf maken en presenteerde die met veel aplomb. Maar uiteindelijk ging de opÂdracht ten slotte defi niÂtief naar de gebroeders Arens.

Rudi Arens jr.
Het werk van de gebroeders Rudi en Johan Arens is later overgenomen door Rudi Arens junior. Hij maakte, geheel in de geest van zijn voorgangers een replica van de keten en een vrije kopie van de staf. Maar hij deed meer. Leden van studentenverenigingen en disputen droegen vroeger een speld die hun dispuut of vereniging moest voorstellen. In de naoorlogse tijd was Rudi Arens de hofleverancier van de Nijmeegse studenten. Hij ontwierp de insignes in nauw overleg met de besturen van de disputen. Dat gaf mooie ontwerpen, zoals de vlam van de eeuwige vriendschap.

Museum Het Valkhof: Familie van kunstenaars en edelsmeden (3 april t/m 6 juni)
Lindenberg Huis voor de Kunsten: Leermeester en zijn leerlingen (3 t/m 27 april)
Centrum Beeldende Kunsten Nijmegen: Edelsmid voor studenten (3 april t/m 2 mei)