ChristenUnie
Financieel kader ChristenUnie Verkiezingsprogramma 2011-2015
Financieel kader ChristenUnie Verkiezingsprogramma 2011-2015
dinsdag 06 april 2010 16:00 Hoewel de economie voorzichtig herstelt
van de enorme klappen die ze heeft gekregen, staan overheid en
samenleving voor de grote uitdaging de gaten die als gevolg van de
kredietcrisis zijn geslagen te dichten. Gestegen werkloosheid, een
recordaantal faillissementen en flink uit het lood geslagen
overheidsfinanciën.
De staatsschuldteller staat inmiddels op bijna 70 procent van het bbp
(bruto binnenlands product), in 2015 zal het financieringstekort bij
ongewijzigd beleid altijd nog zo'n 2,9 procent van het bbp bedragen en
het houdbaarheidstekort is onder invloed van de slechte budgettaire
uitgangspositie en de toenemende levensverwachting opgelopen tot 4,5
procent van het bbp (ca. 29 miljard euro). Als nu niet wordt
ingegrepen in de staatshuishouding zal de schuldenberg blijven groeien
en wordt de rekening bij jongere en toekomstige generaties gelegd.
Niets doen is dus geen optie. In het conceptverkiezingsprogramma dat
de ChristenUnie vandaag presenteert worden ook financieel duidelijk
keuzes gemaakt.
Een christelijk-sociaal antwoord
De budgettaire opgave vraagt niet alleen om bezuinigingen, maar geeft
tegelijkertijd een momentum om op belangrijke terreinen van de
samenleving hervormingen door te voeren: de arbeidsmarkt, de
woningmarkt en de zorg. Maar ook met betrekking tot de dichtgeregelde
bureaucratie in het openbaar bestuur en het bevorderen van duurzaam
produceren en consumeren. Het is volgens de ChristenUnie de komende
jaren de kunst de overheid slanker en slimmer te maken; tegelijkertijd
dient zij een schild voor de zwakken te blijven.
De ChristenUnie wil de overheidsfinanciën ten opzichte van het
basisscenario van het CPB in 2015 hebben verbeterd met 16 miljard
euro. Deze 16 miljard tekortreductie is de resultante van een pakket
hervormingen, bezuinigingen en in geringe mate lastenmaatregelen. Dit
pakket aan maatregelen levert op lange termijn overigens vele
miljarden meer op, waarmee de ChristenUnie de houdbaarheidsopgave de
komende kabinetsperiode voor een groot deel invult. Daarnaast streeft
de ChristenUnie naar een forse afdrachtvermindering aan de Europese
Unie van twee miljard. Deze boekt de ChristenUnie
voorzichtigheidshalve niet in. Als deze afdrachtvermindering wordt
gerealiseerd, verbeteren de overheidsfinanciën in 2015 met achttien
miljard euro en komen we in de buurt van begrotingsevenwicht.
Daarnaast slaagt de ChristenUnie erin zo'n 3,5 miljard te investeren
met het oog op de toekomst. Nederland is gebaat bij investeringen in
gezonde gezinnen, in veilige wijken, in goed onderwijs, in informele
zorg en in duurzaamheid.
De ChristenUnie voegt de kinderbijslag en het kindgebonden budget
samen, verhoogt dit samengevoegde budget met 400 miljoen euro en
verdubbeld de ouderschapsverlofkorting. Daarnaast wordt de algemene
heffingskorting vervangen door een belastingvrije som. De ChristenUnie
schrapt ook enkele andere heffingskortingen - bijvoorbeeld de
inkomensafhankelijke combinatiekorting - en voegt deze bedragen toe
aan de belastingvrije som. De ChristenUnie investeert 400 miljoen euro
in veiligheid en wil daarvoor 10.000 extra wijkagenten, straatcoaches
en toezichthouders aanstellen. In onderwijs wordt in totaal 1,35
miljard euro geïnvesteerd. De ChristenUnie wil er 5.000 leraren bij
met als gevolg minder werkdruk en meer kwaliteit. Verder wordt onder
meer geld uitgetrokken voor een 6-jarige vakopleiding. De ChristenUnie
trekt 100 miljoen euro uit om de informele zorg te versterken. Ook
wordt geld uitgetrokken voor hospices, opvanghuizen voor tienermoeders
en uitstapprogramma's voor prostituees. De ChristenUnie investeert
honderden miljoenen in duurzaamheid: energiebesparing wordt
gestimuleerd, er wordt geïnvesteerd in veilige dijken en een beter
openbaar vervoer en er wordt geld uitgetrokken voor agrarisch
natuurbeheer en verduurzaming van de visserij.
Bezuinigingen
Tegenover de investeringen staan zo'n 17,5 miljard euro aan
bezuinigingen. Deze slaan onder meer neer in het openbaar bestuur (7
miljard), met name loonmatiging. In de zorg (2 miljard ten opzichte
van het basisscenario van het CPB), op medisch specialisten, door een
verhoging van het eigen risico volgens inkomensklassen, waarbij
chronisch zieken worden ontzien en door de AWBZ meer te richten op
degenen die zorg nodig hebben. Bij mobiliteit en water wordt bespaard
op wegenaanleg, op de BDU en wordt efficiencywinst geboekt door betere
contracten (1 miljard). Daarnaast neemt de ChristenUnie maatregelen
als: verhalen schade op daders, verhalen kosten rechtsgang op de
veroordeelde, invoeren eigen bijdrage integratie, vermindering aantal
MBO-opleidingen, profijtbeginsel volwassenenonderwijs, beperking
cultuursubsidies, etcetera.
Er is sprake van een verantwoorde lastenontwikkeling. Tegenover
gerichte lastenverlichting op onder meer arbeid staan
lastenverzwaringen, onder meer gericht op vergroening. Per saldo
stijgen de lasten gematigd, waarbij lagere inkomens worden ontzien.
De ChristenUnie stelt ook een aantal structurele hervormingen voor,
waardoor de houdbaarheid van de overheidsfinanciën wordt versterkt. Op
de woningmarkt wordt zowel de huursector als de koopsector hervormd.
Zo wordt de uitvoering van de huurtoeslag bij de woningcorporaties
gelegd en krijgen woningcorporaties de ruimte de huur te baseren op
inkomen en de WOZ-waarde. De hypotheekrenteaftrek blijft in stand,
maar wel in afgeslankte vorm. De overdrachtsbelasting voor starters
wordt afgeschaft. In totaal leveren deze maatregelen in 2015 2,5
miljard euro op en op langere termijn een veelvoud daarvan.
De pensioenleeftijd gaat geleidelijk naar 67 jaar (solidariteit tussen
jong en oud) en de AOW wordt verder gefiscaliseerd (solidariteit
tussen rijk en arm).