Rijksvoorlichtingsdienst

Vernieuwende ideeën voor de aanpak van het lerarentekort

ICT en digitaal leren, regionale videolessen en anders organiseren van het onderwijsproces staan centraal in de winnende innovatieconcepten voor de aanpak van het lerarentekort.

SER-voorzitter Rinnooy Kan heeft op 8 april jl. de meest kansrijke concepten van het project InnovatieImpuls Onderwijs bekend gemaakt. In het najaar van 2009 is een aantal scholen in het primair en voortgezet onderwijs aan de slag gegaan met het bedenken van innovatieve maatregelen die bijdragen aan het opvangen van het lerarentekort. De scholen hebben hun ideeën de afgelopen maanden uitgewerkt tot zogenaamde innovatieconcepten; aanpakken om met minder leraren een gelijke of hogere onderwijskwaliteit te realiseren, zonder dat de werkdruk van leraren stijgt. Uiteindelijk zijn 44 innovatieconcepten ingediend, waarvan er zeven zijn geselecteerd.

E-learning, E-klassen en anders organiseren
De Piter Jelles Montessorischool op de Wadden stelt bijvoorbeeld voor om in een virtuele campus groepen leerlingen voortgezet onderwijs op maat te geven. In dit concept werken verschillende scholen en externe partijen samen om met een kleiner aantal docenten digitaal onderwijs te geven via e-learning. De GSg Schagen stelt voor om E-klassen in te zetten in het voortgezet onderwijs. Het gaat om een samenwerking tussen voortgezet en hoger onderwijs in de bètavakken en er wordt gebruik gemaakt van de mogelijkheden die het Platform Bètatechniek biedt. En de Torenuil in IJsselstein introduceert een andere organisatieprincipe in het primair onderwijs, Slim Fit. In plaats van een leerkracht met een jaargroep, wordt in Slim Fit een unit met 70 tot 90 leerlingen de nieuwe eenheid waar ICT en digitaal leren optimaal benut worden. In een unit werkt een gedifferentieerd team medewerkers en leerkrachten.

De andere winnende concepten zijn: Miniteams en evenementenbureau van De Duiventil in Hoorn (po), Leerlingen voor leeringen: e-coaches van Aloysius College Den Haag (vo), Onderwijsteams met onderwijsondersteuners in digitale leeromgeving van Onderwijsgroep Zuidwest-Drenthe (vo) en Videolessen regionaal georganiseerd van Bataafs Lyceum Hengelo (vo).

Maatregelen terugdringen lerarentekort
Het onderwijs staat voor een grote uitdaging: Driekwart van de leraren in het voortgezet onderwijs gaat de komende 10 jaar met pensioen of naar een andere baan buiten het onderwijs. Naast maatregelen om het beroep van leraar aantrekkelijker te maken, zoals een betere beloning, een aantrekkelijk loopbaanperspectief en een betere positie van leraren in de klas zet het ministerie van OCW in op innovatieve manieren om met minder leraren even goed of zelfs beter onderwijs te geven. Staatssecretaris Van Bijsterveldt: "De gepresenteerde innovaties laten zien dat je digitale programma's heel goed in kunt zetten om de traditionele leermethoden te ondersteunen en dat je het onderwijs anders kunt organiseren. De leraar krijgt hierdoor meer ruimte voor de allerbelangrijkste taak: het lesgeven.''

Inschrijven
De concepten zijn hiermee bekend. Alle scholen in het primair en voortgezet onderwijs kunnen tot en met 1 mei 2010 inschrijven op één van de winnende concepten. Daaruit worden scholen geselecteerd die een financiële bijdrage en ondersteuning krijgen. Onderzoekers meten de effecten van de innovaties. Hiervoor is 20 miljoen euro beschikbaar uit de FES-gelden.

De InnovatieImpuls is een initiatief van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en wordt uitgevoerd door het Sectorbestuur Onderwijsarbeidsmarkt (SBO) in samenwerking met Stichting Nederland Kennisland.