Nederlandse Hartstichting
Hart beschermt zichzelf tegen vet
donderdag 8 april 2010
Na een vette maaltijd komt in het hart een beschermend mechanisme op gang, dat voorkomt dat schadelijke stoffen zich ophopen in de hartspier. Dit blijkt uit een onderzoek van de Wageningen University, mede gesteund door de Hartstichting.
Het vermoeden bestaat dat dit beschermende effect minder goed werkt als je veel lichaamsvet hebt. De resultaten verschijnen vandaag op de website van het Amerikaanse vakblad Circulation Research.
De studie levert belangrijke informatie op over de vetbalans in het hart. De hartspier heeft vet nodig als brandstof om bloed rond te pompen. Maar te veel vet is niet goed, want bij de verbranding ervan ontstaan schadelijke stoffen (zuurstofradicalen) die de hartspiercellen kunnen schaden. Een beschadigde hartspier leidt tot allerlei klachten, zoals vermoeidheid of benauwdheid.
Beschermend eiwit
Sander Kersten is universitair hoofddocent voeding, metabolisme en genomics aan de Wageningen University. Hij onderzocht de vethuishouding in het hart. Zijn team ontdekte dat in de hartspiercellen van muizen die een vetbrok eten een bepaald eiwit (Angptl4) in actie komt.
Dit eiwit beschermt het hart tegen schadelijke deeltjes die ontstaan bij een overschot aan vet. "Je kunt het vergelijken met een poort die open en dicht kan", legt Kersten uit. "Het vet uit de eerste happen zet de poort dicht voor de schadelijke effecten van vet dat je daarna eet."
Lichaamsvet
Een mooi mechanisme dus. En een vrijbrief om lekker vet te eten? Helaas niet. Af en toe een vette maaltijd kan het hart best aan, maar als je voortdurend te veel vet binnenkrijgt, komt het beschermende mechanisme onder druk te staan.
En niet alleen je voeding speelt een rol, ook de hoeveelheid lichaamsvet lijkt van belang. Kersten: "We weten dat vetweefsel stoffen produceert die invloed hebben op het beschermingsmechanisme in de hartspier. Dat werpt de vraag op: hoe beïnvloedt een teveel aan lichaamsvet de vetbalans in het hart?"
Nieuwe technieken
Op dit moment is nog niet te zeggen bij welke BMI (body mass index, een maat voor lichaamsgewicht) de hartspier gevaar loopt. "Die vraag is ook niet zo eenvoudig te beantwoorden, want tot voor kort was het onmogelijk om vetten te meten in het hart van levende mensen", aldus Kersten. "Maar met nieuwe geavanceerde technieken, zoals proton magnetic resonance spectroscopy, is dit tegenwoordig wel mogelijk. Dit zal veel nieuwe informatie opleveren."