VU medisch centrum

Onderweg naar morgen: Onder de schedel

8 april 2010

`Kennis maakt ons beter' luidt de missie van VU medisch centrum en het succes van ons wetenschappelijk onderzoek laat zien dat we daar hard aan werken. VUmc is innovatief en verlegt grenzen. Maar wat doen de onderzoekers nu eigenlijk precies en wat gaat dat in de toekomst voor patiënten betekenen? Een rondgang langs de onderzoekinstituten. Deze keer Neuroscience Campus Amsterdam.

wie: Willem de Haan, 34 jaar, arts-onderzoeker bij het Alzheimercentrum wat: doet onderzoek naar de hersenactiviteit bij dementie Foto: Mark van den Brink "Van buiten iemands hoofd naar binnen kijken, dat is wel magisch." Onderzoeker Willem de Haan doelt op de MEG, het apparaat waarmee hij onderzoek doet naar dementie. Het EEG is bekender, die maakt een hersenfilmpje van de elektrische impulsen van hersenen - de MEG meet de magnetische velden. "Die velden zeggen iets over hoe gebieden in je hersenen met elkaar communiceren. Bij dementie zien we dat dat minder efficiënt gaat." Voor zijn onderzoek grijpt De Haan terug op de netwerktheorie, van oorsprong een wiskundig model. "Denk aan een vol stadion: wil je iets doorgeven aan iemand aan de overkant, dan duurt dat lang als dat van persoon tot persoon gaat. Met walkietalkies bijvoorbeeld overbrug je die afstand stukken sneller, dat zijn een soort knooppunten. Daar zitten je hersenen ook vol mee."
Bij dementie lijken die belangrijke knooppunten extra kwetsbaar te zijn, vooral achterin het hoofd. "Daar zit onder meer de zogeheten associatiecortex waar hersenen allerlei informatie samenvoegen. Een zeer actief gebied, ook tijdens rust. We denken nu: hoe actiever een gebied, hoe kwetsbaarder voor dementie. Alsof het sneller slijt." Zijn onderzoek is fundamenteel, de hoofdzaak is begrijpen wat de ziekte doet. "Er valt nog enorm veel te ontdekken onder de schedel. We hopen dat dit onderzoek helpt om diagnoses eerder te kunnen stellen, meer inzicht te krijgen in het ziekteverloop. En wie weet vinden we nieuwe aanknopingspunten voor therapie."

Dit najaar publiceren Willem de Haan, zijn begeleider Kees Stam en neuropsychologe Linda Douw een boek over hersennetwerken voor een breed publiek.

Fotobijschrift: wie: Willem de Haan, 34 jaar, arts-onderzoeker bij het Alzheimercentrum
wat: doet onderzoek naar de hersenactiviteit bij dementie

Barbara van Male
bron: Tracer