Ministers Verburg en Klink nemen maatregelen tegen antibioticaresistentie
Persbericht | 09-04-2010
In drie jaar tijd moet het gebruik van antibiotica in de veehouderij
zijn teruggebracht naar het niveau van 1999. Dat is een reductie van
50%. De ministers Gerda Verburg van Landbouw, Natuur en
Voedselkwaliteit (LNV) en Ab Klink van Volksgezondheid, Welzijn en
Sport (VWS) nemen deze maatregelen in verband het deskundigenadvies
dat is opgesteld onder leiding van directeur Roel Coutinho van het
RIVM. Het advies volgt op een bijeenkomst van veterinair- en humaan
geneeskundigen die op 31 maart is gehouden over ESBL's. Het advies is
vandaag met een brief van beide ministers aan de Tweede Kamer
gezonden.
ESBL staat voor 'Extended Spectrum Beta-Lactamase'. Het is een stof
die door bacteriën geproduceerd wordt waarmee ze resistent kunnen
worden tegen meerdere antibiotica. ESBL's kunnen van de ene bacterie
op de andere overspringen. Volgens de deskundigen komt
antibioticaresistentie als gevolg van ESBL's steeds vaker voor, zowel
in Nederland als in het buitenland. Dit vormt een risico voor de
volksgezondheid, omdat slechts één antibioticum, carbapenem, dan nog
helpt. Dit kan alleen intraveneus, in het ziekenhuis, worden
toegediend. De kans dat ook dit antibioticum op den duur resistent
wordt is volgens de deskundigen aanwezig. Er zijn volgens het advies
duidelijke aanwijzingen dat de het antibioticagebruik in de
veehouderij mede de oorzaak is van het toenemende probleem.
Maatregelen
In het advies raden de deskundigen beide ministers dringend aan om het
antibioticumgebruik in de veterinaire sector drastisch en op korte
termijn terug tedringen. Dit valt onder het takenpakket van minister
Gerda Verburg van LNV. Zij eiste al eerder dat de veesector in 2011
20% minder antibiotica moet gebruiken. Ze verwacht daartoe voorstellen
op 1 september van de de 'taskforce antibioticaresistentie
dierhouderij' die in 2008 is opgericht. Als die voorstellen niet
afdoende kunnen garanderen dat de 20% wordt gehaald, komen er
wettelijke maatregelen. Na 2011 moet het antibioticagebruik verder
dalen. Minister Verburg wil dat de sector in 2013 op het niveau is van
1999, dat betekent een reductie van 50%.
Volgende week vindt er een gesprek plaats tussen de KNMvD (Koninklijke
Maatschappij voor Diergeneeskunde) en minister Verburg, waarin zij wil
spreken over 5% van de dierenartsenpraktijken die verantwoordelijk is
voor 80% van het voorschrijven van antibiotica. Ook gaat ze in het
gesprek aandringen op een beperkt gebruik van
cefalosporine-antibiotica in de pluimveehouderij.
Minister Verburg vindt dat de sector vaart moet maken met de opbouw
van een registratiesysteem en het transparant maken van de aard van
het antibiotica-gebruik. Op basis van deze registraties kunnen de
sectoren van jaar tot jaar inzichtelijk maken welke voortgang zij
boeken en aantoonbaar maken waar hun eventuele knelpunten liggen. De
minister wil de sectorinitiatieven onder de Wet Dieren algemeen
verbindend verklaren.
Meer onderzoek
Er is meer onderzoek nodig. Ten eerste over de gevolgen van de
ESBL-problematiek voor de behandeling van humane infecties en ten
tweede naar de mate waarin de verspreiding van ESBL-producerende
bacteriën voorkomt en hoe ze van mens naar mens en dier naar mens
overgaan. Er is een werkgroep van enkele deskundigen uit het
deskundigenberaad opgericht, die de kennislacunes in kaart gaat
brengen en op basis daarvan onderzoeksprioriteiten gaat formuleren.
Daarnaast vragen beide ministers de Gezondheidsraad om een commissie
in te stellen met humane, veterinaire en milieuexperts, die meer
onderzoek gaat doen naar de volksgezondheidsrisico's door
resistentievorming in de veehouderij. Dat advies moet nog dit jaar
klaar zijn. Ook loopt er in de varkens- en pluimveehouderij op dit
moment een proef met vrijwel antibioticavrij produceren. Met ander
bedrijfsmanagement en bouwkundige aanpassingen zou dit bereikt moeten
worden.
Eten van kip
Uit onderzoek in de pluimveehouderij blijkt dat EBSL's vaak op
kippenvlees wordt aangetroffen. Volgens de deskundigen kunnen
consumenten gewoon kip blijven eten, maar moet dit, net als bij andere
vleessoorten, met de juiste hygiënemaatregelen worden aangepakt en
moet het vlees voldoende worden verhit.
Meer informatie
* Deskundigenberaad RIVM en reductie antibioticumgebruik
| 09-04-2010 | Adobe Acrobat Document, 140 kB
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit