Ingezonden persbericht


Persbericht 12 april 2010

De winnaar van de Socrates Wisselbeker 2010 is Luuk van Middelaar met De passage naar Europa. Geschiedenis van een begin

De Socrates Wisselbeker wordt ieder jaar uitgereikt aan de auteur van het meest prikkelende, Nederlandstalige filosofieboek dat in het voorgaande jaar ­ in dit geval dus 2009 ­ verscheen.

Uit het juryrapport:

We pronken soms zo graag met ons 'Europees zijn'. Maar: Europese Raad? Europese Commissie? Europees parlement? Brussel? Het politieke Europa behandelen we met de grootste onverschilligheid. Tegen die onverschilligheid voert Luuk van Middelaar een schitterend gevecht. En hij wint het met bravoure. In zijn Passage naar Europa legt hij de mechanismen van de macht bloot. Hij volgt het advies van de filosoof Richard Rorty: 'Boeiende filosofie is zelden een onderzoek naar de 'voors' en 'tegens' van een stelling. Gewoonlijk is het een strijd tussen een gevestigd vocabulaire dat ons tot last is geworden en een halfgevormd vocabulaire dat vermoedelijk grote beloften in zich draagt.' Van Middelaar slaagt helemaal in zijn streven het vervangende vocabulaire dat hij voorstaat aantrekkelijk te maken. Zijn boek over de geboorte van het politieke Europa is een nauwgezette en erudiete geschiedschrijving, een politiek essay, een filosofische bespiegeling én een verhaal van banale ruzies en soms k omische zoektochten. Hoe lang is er niet gebakkeleid over de afbeelding die op onze Euro-biljetten moest komen? Het werden niet-bestaande gebouwen. Van Middelaar schreef geen droog, institutioneel betoog. Hij schreef een spannende, bijna een nieuw soort filosofische roman, met een pas geboren 'politiek instituut Europa' als hoofdpersoon. En hoe dat werd en wordt gevormd door de menselijkheid en het oh zo behoeftige identiteitsbesef van al die machthebbers en burgers die samen het instituut vormen. Van Middelaar laat ons niet alleen beter nadenken over Europa, over politieke macht maar ook over ons burgerschap én onszelf.

De prijs werd afgelopen vrijdag uitgereikt tijdens de Nacht van de Filosofie in Felix Meritis.

De jury van de Socrateswisselbeker bestaat uit Frans Jacobs (Universiteit van Amsterdam), Leonie Breebaart (Trouw), Anna Luyten (De Morgen), Florentijn van Rootselaar (Filosofie Magazine)

Eerdere winnaars:
In 2002 ging de Socrateswisselbeker naar Michiel Leezenberg voor zijn boek Islamitische filosofie. Een geschiedenis In 2003 gaf hij de beker door aan Jos de Mul, die hem won met Cyberspace Odyssee In 2004 won Dick Pels de Socrateswisselbeker voor het boek, De geest van Pim. Het gedachtegoed van een politieke dandy In 2005 kreeg Wouter Kusters de beker voor Pure Waanzin In 2006 won Andreas Kinneging de Socrateswisselbeker voor zijn boek Geografie van goed en kwaad In 2007 won Chris Buskes de beker met Evolutionair denken. De invloed van Darwin op ons wereldbeeld In 2008 ging de prijs naar Frank Ankersmits De sublieme historische ervaring In 2009 won Met alle geweld van Hans Achterhuis