Provincie Gelderland

Arnhem, 12 april 2010

KABINETSVISIE JEUGDZORG NEGEERT ECHTE PROBLEMEN, CREËERT NIEUWE EN PAKT OPGELOSTE PROBLEMEN AAN

De aanpak die het kabinet los wil laten op de jeugdzorg richt zich op problemen die grotendeels niet meer bestaan, laat echte knelpunten voortbestaan en creëert nieuwe knelpunten. De komende jaren stuurt het kabinet jongeren die hulp nodig hebben een niemandsland in. Dat is in het kort de reactie van de provincie Gelderland op de visie van Rouvoet op de jeugdzorg. Het kabinet wil de gemeenten verantwoordelijk maken voor de jeugdzorg, met uitzondering van de jeugdreclassering en jeugdbescherming, de zogenaamde gedwongen jeugdzorg. Het Algemeen Meldpunt Kindermishandeling krijgt een plek bij nog op te richten centra voor huiselijk geweld. Volgens de Gelderse gedeputeerde Hans Esmeijer leidt dit tot meer versnippering in plaats van minder. "Met de scheiding tussen vrijwillige en gedwongen zorg, zetten we de klok weer tien jaar terug, alsof we niet meer weten waarom we die twee juist bij elkaar hebben gebracht."

Een jongere die straks hulp nodig heeft moet naar een Centrum voor Jeugd en Gezin. In de helft van de gemeenten bestaat zo'n CJG nog niet en in veel andere zitten ze nog in de opstartfase. Als deze jongere in aanmerking komt voor gespecialiseerde zorg, moet de gemeente die zorg inkopen bij de grote zorginstellingen. Omdat veel gemeenten te klein zijn om deze rol op zich te nemen, moeten ze in regionaal verband gaan samenwerken en creëren daarmee een nieuwe ongewisse bestuurslaag.

versnippering
Uit de evaluatie van de wet op de jeugdzorg kwam duidelijk naar voren dat goede afstemming tussen vrijwillige en gedwongen hulp noodzakelijk is en dat versnippering van de verantwoordelijkheden leidt tot langs elkaar heen werken. "In plaats van meer structuur kiest het kabinet nu dus voor meer versnippering, door de verantwoordelijkheid te verdelen over de honderden gemeenten in dit land," aldus Esmeijer. "Die gemeenten moeten dan de onderhandelingen voeren met de instellingen over de gespecialiseerde jeugdzorg. De provincies hebben hun volle gewicht in de schaal geworpen om in elk geval organisaties tot meer samenwerking te dwingen. Met de kabinetsplannen komt er nog steeds geen één loket én is er geen overheidslaag meer die met gewicht de onderhandelingen aan kan met de grote zorginstellingen.

slecht
Ronduit slecht vindt de gedeputeerde het idee om het Algemeen Meldpunt Kindermishandeling weg te halen bij Bureau Jeugdzorg, op te splitsen en onder te brengen in nieuw op te richten centra voor huiselijk geweld en bij de Raad voor de Kinderbescherming. "Als er iets heel goed werkt, is het wel ons AMK. Iedere melding leidt meteen tot actie en indien nodig tot ingrijpen door Bureau Jeugdzorg, zonder wachtlijsten en wachttijden. Esmeijer kan daarom niet tot een andere conclusie komen dan dat het kabinet een goed functionerende structuur vervangt door een andere die nog nergens goed werkt. "Laten we wel wezen: waar gemeenten wel verantwoordelijk waren voor de jeugdzorg, zoals in Rotterdam, Amsterdam en Den Haag, is dat niet ideaal gebleken. Terwijl wij in Gelderland niet alleen de wachtlijsten fors hebben verminderd, maar tegelijkertijd ook fors meer jongeren hebben geholpen én zwaar hebben geïnvesteerd in meer preventieve en kwalitatieve trajecten. Precies die dingen die het kabinet zo graag wil. In Gelderland werken we prima samen met de gemeenten om de jeugdzorg, de preventie en nazorg goed op elkaar af te stemmen.

Randstedelijk
"Kortom: de evaluatie heeft precies duidelijk gemaakt waar de problemen zitten: in de geldstromen, de regelgeving en afstemming en de preventie. Het kabinet loopt daar omheen. Sterker nog: op deze manier worden opgeloste problemen aangepakt, bestaande genegeerd en nieuwe gecreëerd. Sinds 2006 hebben gemeenten via de WMO aan jeugdhulp mogen werken, maar de resultaten daarvan bieden niet voldoende vertrouwen om nu te kunnen geloven dat zij ook die zwaardere rol aankunnen. Het lijkt er op dat er weer een Randstedelijk probleem wordt opgelost dat buiten de Randstad, en in elk geval in Gelderland, niet bestaat."