Radboud Universiteit Nijmegen


Radboud Universiteit doet mee in giga-project kankergenen (Nature)

Datum bericht: 15 april 2010

Een internationaal netwerk van 177 onderzoeksinstituten gaat vijftig kankergenomen ontrafelen. Op 15 april presenteert het International Cancer Genome Consortium (ICGC) zich in het tijdschrift Nature. Binnen dit netwerk gaat moleculair bioloog Henk Stunnenberg van de Radboud Universiteit Nijmegen samen met Britse onderzoekers de genetische code van borstkanker in kaart brengen. 'Een echte uitdaging.'

Opeenstapeling van DNA-fouten
Kanker ontstaat niet van de ene op de andere dag. Er is een opeenstapeling voor nodig van fouten in het erfelijke materiaal. Britse onderzoekers ontdekten afgelopen herfst dat iemand met longkanker maar liefst 23.000 DNA-fouten heeft. Het International Cancer Genome Consortium (ICGC) gaat nu ook vijftig andere kankersoorten zo grondig in kaart brengen.

Kankercellen versus normale cellen
Elke groep onderzoekers uit onder meer China, Japan, Canada, Europa, Korea, India, Singapore, én Nijmegen gaat één kankertype bestuderen en daarbinnen de cellen van minimaal vijfhonderd patiënten. De wetenschappers gaan de kankercellen van patiënten vergelijken met hun normale cellen. Ze kijken niet alleen naar het genoom, het erfelijk materiaal in de kankercel, maar ook naar afgeleiden daarvan zoals de eiwitexpressie en de transcriptie van DNA naar RNA. Op die manier kunnen de fouten in de zieke cellen heel precies in kaart worden gebracht.

Henk Stunnenberg, hoogleraar Moleculaire biologie bij het NCMLS (Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences) van de Radboud Universiteit maakt deel uit van een groep die borstkankercellen gaat analyseren. Stunnenberg neemt de DNA-methylering voor zijn rekening. DNA-methylering is een chemische verandering die ervoor zorgt dat een stukje genoom wel of juist niet wordt afgelezen. In een kankercel is de methylering verstoord, waardoor de kenmerken van de cel veranderen en een kankercel kan ontstaan.Â

Grote waarde voor behandelingÂ
Stunnenberg vindt het ICGC een heel mooi en ambitieus project. 'We praten over 25.000 kankergenomen die volledig ontsleuteld gaan worden, de totale hoeveelheid informatie die verwerkt moet worden is 25.000 keer het humane genoom. Een megaproject als dit kun je niet doen met een handvol mensen, omdat het een dimensie is die vele malen groter is dan de dimensie van alle genomen die tot nu toe in kaart gebracht zijn.'

Het in kaart brengen van de kankergenen is van grote waarde voor de behandeling van de ziekte. 'Op dit moment krijgen patiënten in de praktijk niet altijd de goede behandeling', zegt Henk Stunnenberg. 'Ze krijgen bijvoorbeeld een heel agressieve bestralingskuur terwijl een hormoontherapie voor hen voldoende zou kunnen zijn.'

(Bron VOX)