Aantal verkrachtingen in Oost-Congo vertoont onrustbarend patroon
Oxfam-rapport toont aan dat in 60 procent van de verkrachtingsgevallen
sprake is van groepsverkrachting, meer dan de helft van de
slachtoffers werd in eigen huis verkracht, en het aantal
verkrachtingen door burgers neemt enorm toe.
Uitgebreid onderzoek onder slachtoffers van verkrachtingen in de
Democratische Republiek Congo (DRC) toont aan dat 60 procent van hen
door groepen gewapende soldaten of militieleden werd verkracht. Meer
dan de helft van deze verkrachtingen vond s nachts in het huis van het
slachtoffer plaats, vaak in het bijzijn van de echtgenoot en kinderen.
Verder laat het onderzoek zien dat in de periode 2004-2008 het aantal
verkrachtingen door burgers verontrustend is toegenomen.
Het bovengenoemde onderzoek is in opdracht van Oxfam uitgevoerd door
het Harvard Humanitarian Initiative. Deze heeft over een periode van
vier jaar de gegevens van 4.311 verkrachte vrouwen verzameld en
geanalyseerd. De vrouwen werden behandeld in het Panzi-ziekenhuis in
de provincie Zuid-Kivu, Congo. Het onderzoek vormt de basis van het
Oxfam-rapport Now, the world without me.
Verkrachtingen op deze schaal en in deze brute vormen zijn een
schandaal. Dit hoort ons wakker te schudden op het moment dat er in de
Verenigde Naties wordt gesproken over plannen om de veiligheidstroepen
uit het land terug te trekken. De situatie is niet veilig zolang
vrouwen niet eens thuis veilig kunnen slapen. Het Oxfam-rapport laat
zien wanneer en waar vrouwen worden aangevallen en waarom VN-troepen
nog steeds een cruciale rol spelen in het scheppen van veiligheid,
aldus Eveline Rooymans, beleidsadviseur van Oxfam Novib.
Uit het Oxfam-rapport blijkt dat het aantal verkrachtingen sterk
toenam tijdens militaire activiteiten. Volgens de VN werden er in 2009
in Zuid-Kivu meer dan 5.000 vrouwen verkracht, Ook op dit moment zijn
er in Oost-Congo voortdurend militaire offensieven tegen
militie-groepen. Het Oxfam-rapport verschijnt vlak voor het bezoek op
17 april van een VN-Veiligheidsraad-delegatie aan Congo. De
Veiligheidsraad besluit in mei of het mandaat van de
VN-veiligheidstroepen in Oost-Congo vernieuwd wordt.
Het Oxfam-rapport signaleert ook dat in 2004 minder dan 1 procent van
de verkrachtingen door burgers werden gepleegd. In 2008 was dat
opgelopen tot 38 procent. Susan Bartles, de hoofdonderzoeker van het
Harvard Humanitarian Initiative: Dit onderzoek bevestigt onze
vermoedens: seksueel geweld is een normaler verschijnsel geworden in
de Congolese burgermaatschappij. Verkrachting lijkt een meer
aanvaardbare misdaad te worden door de schaal waarop die tijdens de
oorlog werd toegepast. Ook al kent Congo ten aanzien van
verkrachtingen een van de meest progressieve wetgevingen in Afrika, er
worden nog maar weinig verkrachters vervolgd.
Noot voor redactie
Novib