UMC St Radboud


Bij borstkanker: Online therapie voor psychische balans

08-04-2010

Iemand die kanker heeft, krijgt niet alleen te maken met een tumor in z'n lichaam, maar ook met psychische en sociale problemen. Prof.dr. Judith Prins, als hoofd van de afdeling Medische Psychologie verbonden aan het UMC St Radboud, pleit ervoor om psychische problemen waar mogelijk vóór te zijn. `We moeten vooral bevorderen, dat kankerpatiënten hun eigen krachten mobiliseren om psychisch weer in balans te komen.' Prins ontwikkelt voor borstkankerpatiënten de internetbehandeling Breath en onderzoekt die nu bij proefpersonen. Als zij er voldoende baat bij hebben, komt deze online zelftherapie voor een grotere groep beschikbaar. Op 16 april aanstaande houdt Prins haar oratie.

In het UMC St Radboud wordt vooralsnog minder dan twee procent van de volwassen patiënten met kanker doorverwezen naar een medisch psycholoog. `Dat is als het ware het topje van een ijsberg,' zegt hoogleraar medische psychologie Judith Prins, `want vrijwel elke kankerpatiënt ondervindt naast lichamelijke problemen ook psychische en sociale klachten door de ziekte.'

Toch is ze er beslist geen voorstander van om alle kankerpatiënten naar de psycholoog te sturen. `Veel van hen zullen ook zonder de persoonlijke hulp van een therapeut er weer bovenop komen,' denkt ze. ´Op eigen kracht, of met hulp van een gerichte online zelftherapie.´

Quickscan

Prins beseft terdege, dat elke patiënt anders is. Maar ze denkt dat bijna elke patiënt in meer of mindere mate over de krachten beschikt die psychische problemen bij kanker het hoofd kunnen bieden. Of kunnen voorkòmen dat er tijdens of na de kankerbehandeling psychische problemen ontstaan. Het is alleen de kunst om die krachten aan te boren. Daarom is het van belang om al meteen aan het begin van het behandeltraject in kaart te brengen, hoe een patiënt in het leven staat en ook waar haar of zijn sterke kanten en sociale mogelijkheden liggen. `We moeten voorkómen dat er een disbalans ontstaat tussen klachten en krachten, tussen distress en empowerment in vaktaal. Niet alleen dus de last meten, maar ook de kracht bepalen.'

Het UMC St Radboud heeft voor zo´n nulmeting enkele jaren geleden de PatiëntProfielKaart ontwikkeld. Met zo'n quickscan krijgt de behandelaar in één oogopslag veel informatie over de lichamelijke en psychische gezondheidstoestand van een patiënt.

Breath online

Vanuit de uitkomst van een tijdige quickscan van klachten en krachten moet de patiënt trapsgewijze zorg en zorg op maat krijgen. Dat betekent: zoeken naar creatieve en doelmatige oplossingen. En: geen complexe en dure zorg inzetten als het ook met een eenvoudige en goedkope behandeling kan. Prins is een voorstander van doe-het-zelf-psychologie in de vorm van online zelftherapieën. Het UMC St Radboud is voorloper in de ontwikkeling van en het onderzoek naar online therapie, bijvoorbeeld voor patiënten met reuma of met vruchtbaarheidsproblemen.

Prins is ervan overtuigd, dat online therapie ook effectief kan zijn voor de vele kankerpatiënten, die tijdens of na hun medische behandeling psychisch weer in balans willen komen. Ze ontwikkelt met subsidie van Pink Ribbon de internettherapie Breath, een afkorting voor Breastcancer e-health. Breath is een online programma om vrouwen met borstkanker te leren hun eigen sterke kanten en sociale mogelijkheden aan te spreken.

Prins: ´Vrouwen met borstkanker maken toch al veel gebruik van internet om informatie te zoeken en om op fora met lotgenoten over hun ervaringen van gedachten te wisselen. We denken dus dat ook een online therapie zoals Breath bij deze groep zal aanslaan. Het voordeel is dat de patiënte zelf bepaalt of en wanneer zij hulp nodig heeft.´

Het effect van Breath wordt nu in een wetenschappelijke setting onderzocht. Als de proefgebruikers er voldoende baat bij blijken te hebben, zal het voor iedereen die er behoefte aan heeft beschikbaar komen.

RUCO, nieuw kankercentrum UMC St Radboud

In het UMC St Radboud komen jaarlijks 20.000 patiënten met kanker. De oncologische zorg is sinds kort geconcentreerd in het RUCO, het nieuwe kankercentrum van het Radboud. `Het RUCO geeft niet alleen uitstekende medische zorg, maar er is ook veel persoonlijke aandacht voor de patiënt en voor de psychische gevolgen van de behandeling', aldus Prins. `De hulp die wij als medisch psychologen geven maakt dan ook integraal onderdeel uit van de zorg die het RUCO kankerpatiënten biedt.'