GroenLinks

Halsema: Stop gekonkel in de achterkamertjes

Vandaag heeft GroenLinks op het congres in Utrecht het verkiezingsprogramma vastgesteld en is Femke Halsema opnieuw verkozen tot lijsttrekker.

In haar toespraak doet Halsema drie verkiezingsbeloftes waarop ze wil worden afgerekend. Met GroenLinks neemt de armoede niet toe, maar af. Met GroenLinks wordt onderwijs niet slechter maar beter en beter betaald. En met GroenLinks komen er geen kolencentrales, maar komt er een doorbraak in duurzame energie.

Als antwoord op het wantrouwen in de politiek deed Halsema een vierde belofte. Geef ons 15 zetels en wij zullen de cultuur van gekonkel in de achterkamertjes stoppen. Een kort en helder regeerakkoord. Ministers die worden onderzocht en gehoord door de Kamer, voordat ze aantreden. Politieke leiders, en ik dus ook, die in de Kamer blijven en leiding geven aan zelfstandige fracties, aldus Halsema.

Verkiezingsspeech: Klaar voor de toekomst
Femke Halsema

Vrienden, partijgenoten,

Dank jullie wel dat jullie het nog eens in zulke grote getale - met mij aandurven. Ik verheug me enorm op de komende tijd, niet in de laatste plaats omdat ik uitvoering mag geven aan het prachtige programma dat jullie net hebben aanvaard. Ik wil graag Kathalijne en haar club bedanken voor hun snelle - en vooral fantastische werk. Ik sta hier ook in het volle besef, net als jullie vandaag, dat er gisteren weer twee Nederlandse militairen zijn omgekomen in Uruzgan. Wij condoleren de familie en nabestaanden en wensen hen alle sterkte.

Dit gezegd hebbende, maak ik meteen een uitstapje uit de verkiezingsspeech die jullie verwachten, en ik ga zo dadelijk zelfs een paar minuten van mijn kostbare tijd uitlenen.

Voor onze fractie markeert dit congres namelijk ook een afscheid. Wellicht treffen de meesten van ons elkaar weer in een nieuwe fractie. Dat wachten we vandaag in spanning af. Maar de piepkleine gemeenschap die wij de afgelopen jaren zijn geweest kamerleden en medewerkers -, die lief en leed met elkaar heeft gedeeld en zich het schompes heeft gewerkt, verandert binnenkort van aanzien. En ik wil dit congres niet laten passeren zonder mijn collegas te bedanken. Voor de samenwerking, de inspiratie en vooral onze vriendschap, die van ons een hechte club heeft gemaakt in een spannende maar ook soms harde omgeving. Vorig jaar namen we afscheid van Tom van der Lee, die zich 19 jaar lang als geen ander, heeft ingezet voor GroenLinks in het parlement, en die er vandaag, als er geen aswolk was, ook zou zijn geweest.

Binnenkort nemen wij afscheid van Naima en Kees. Komen jullie even naar voren.

Lieve Naima!

Daar ga je.
Na bijna 7 jaar kamerlidmaatschap en prestaties waar wij je dankbaar voor mogen zijn. Jij bent degene die uiteindelijk het Generaal Pardon door de Kamer heeft helpen loodsen. Die onvermoeibaar streed voor de rechten van achtergelaten vrouwen in Turkije en Marokko, èn die van kinderen en jongeren in justitiele jeugdinrichtingen. Die vol verzet bood tegen het vastzetten van asielzoekerskinderen in de cel. Rechtstatelijk en inlevend. Als geen ander heb jij de afgelopen jaren denk ik - de pijn gevoeld van groeiende vreemdelingenhaat. De vernedering van moslims was voor jou persoonlijk soms onverteerbaar, maar je vond het vooral onacceptabel omdat het botst met je rechtvaardigheidsgevoel en je diepgewortelde liefde voor de mensenrechten. Ik herinner me hoe je achter het katheder stond met je twee paspoorten, in het debat over de dubbele nationaliteit en Rita Verdonk afdroogde. Het was een existentieel moment van erkenning, van een parlementariër die er mag zijn, in elke betekenis van het woord. Het zal jou goed gaan.
Maar wij zullen je erg missen.

Lieve Kees,

Kameraad, vriend.
12 Jaar geleden maakten wij de afspraak: samen er in, samen er uit. Sorry, het loopt anders.
Het is onmogelijk te zeggen wat je voor GroenLinks de afgelopen jaren hebt betekend, want jij bent GroenLinks. Talloze opvattingen van ons komen uit dat geweldige brein van jou; programmas heb je volgeschreven, eindeloos heb je ons doorgerekend. Jij bent het levende bewijs dat linkse mensen kunnen rekenen, dat ze de pot niet verteren en dat ze hun geld wel goed anders dan rechtse partijen weten te besteden. Je bent een prachtige retoricus, een ongekend debater, een provocateur, een clown soms, een visionaire internationalist. Je bent, kortom, een fantastisch politicus met groot, algemeen erkend gezag. En wat heb je hard gewerkt. Buffelen noemen we dat. Niet aflatend, soms je gezondheid ondermijnend. Onvoorstelbaar loyaal, altijd gedreven. Het is voor jou nu mooi, met de politiek. Het grote verdriet om Lucas speelt daar een rol in. We gaan van je horen, dat is een ding dat zeker is. We zullen je missen.
Want het zal anders zijn in Den Haag, stiller, wat minder nerveuze spanning soms, kaler vooral. En wie zal nu s ochtends in de trein tegen mij zeggen dat ik niks nodig heb, als ik vermoeid en afgedraaid mijn grote make-uptas tevoorschijn haal. God, wat zal ik je missen.


-------

Vrienden, partijgenoten!

Toen ik 12 jaar geleden de politiek in ging, zeiden vrienden tegen mij. Waarom zou je dat nou eigenlijk willen?
De Nederlandse politiek is wel zo ongelooflijk saai.

Dat klopte.
Nederland was - of leek - een bedaard land, de problemen te overzien. Paarse politici harkten wat aan, in een redelijk onderhouden tuin.

Tsja,
je kan er veel van zeggen.
Saai is het nog nooit geweest.
Ik herinner me hoe ik met Ab Harrewijn TV keek, toen de Twin Towers werden verwoest. De verwoede discussies over de oorlogen die er op volgden, in Irak en Afghanistan. Guantanamo Bay, de Abu Graib gevangenis. Er was de ongelooflijke, afschuwelijke moord op Pim Fortuyn. De opkomst van, in Nederland onbekend en hard incidentenpopulisme. Het plotselinge vertrek van Paul Rosenmoller.
Struikelende, langzaam vallende kabinetten,
elke keer geleid door diezelfde man - maar dat zal wel toeval zijn De massale demonstratie op het Museumplein.
De wrede moord op Theo van Gogh, de brief voor Ayaan Hirsi Ali, op zijn lijf gespiest. Gewelddadig Islamitisch fundamentalisme.
En ook - de zich langzaam uitbreidende intolerantie in ons land tegen vreedzaam levende moslims en allochtonen, de groeiende onveiligheid onder homos.

Nederland is in 10 jaar kwetsbaarder, zoekender, rauwer ook, geworden. En dat zie je bij veel politici terug: zwevend, zichzelf overschreeuwend en draaiend bij elk zuchtje wind.

En alsof dit niet genoeg is, heeft zich een grote, internationale economische crisis aangediend, veroorzaakt door de hebzucht en oplichting van banken en speculanten. In een tijd waarin de groeiende wereldbevolking met grote voedselproblemen kampt, onze natuurlijke hulpbronnnen opdrogen en de aarde opwarmt, zullen wij het hoofd moeten bieden aan oplopende werkloosheid en grote financiele tekorten.

Dit is geen tijd om maar wat aan te harken.
Elk mens weet dat wij de crisis niet te boven zullen komen door meer van hetzelfde te doen. Door meer te vervuilen, door de markt en de banken hun goddelijke gang te laten gaan. Door geld over de balk te smijten door de allerrijksten huizensubsidies te geven, her en der peperduur asfalt te storten en straaljagers als prestige-objecten aan te schaffen. Door zeg maar het CDA-programma uit te voeren.

Onze toekomst ligt niet zoals CDA en VVD denken - in de jaren tachtig van de vorige eeuw. Dan worden de salarissen van leraren, van agenten bevroren. Dan worden ons onderwijs en onze gezondheidszorg langzaam helemaal kaal geschaafd. En dan stijgen de energierekeningen, de huurprijzen en de kosten van de kinderopvang het meeste bij de mensen die dit het slechtste kunnen betalen. Dat is geen toekomst, dat is dom, dommer, domst.

Er liggen grote problemen.
Dan is de boel bij elkaar houden, ook is niet genoeg. Omdat we weten, dat als je mensen nu vooral hun oude zekerheden belooft, je ze daar uiteindelijk juist van berooft.

Verandering is onvermijdelijk
Bovendien, de kansen zijn minstens zo groot.

Onze idealen zijn actueler dan ooit.
De droom die wij delen van een groen land waar mensen ontspannen hun dagelijkse werk en hun zorg voor anderen, kunnen combineren. Een land waarin de overheid initiatief ondersteunt, in plaats van het te verstikken, en waarin werk boven inkomen èn rechtvaardigheid boven hebzucht gaat. Dat is ook een land dat zijn welvaart in wijsheid bezit, en zorgvuldig gebruikt voor goed openbaar vervoer, veilige buurten, mooie parken, speeltuinen, kunst. Dat is een land dat zijn nationale trots ontleent niet aan het foutloos zingen van het Wilhelmus maar aan zijn mooie scholen en zijn universiteiten. Ons Nederland is een open, optimistisch land, waar wij samen het pad effenen voor onze kinderen.

Wij hebben zin in de toekomst.
Wij zijn ook klaar voor de toekomst!


------

Zal dit zonder pijn gaan?
Nee!
Met een tekort van 29 miljard moet je keuzes maken die pijn doen. Maar wij maken echte keuzes en we doen eerlijke beloften. Beloften waarop we afgerekend willen worden. Ik noem er 3.

Met GroenLinks neemt de armoede niet toe, maar af
Met GroenLinks wordt ons onderwijs niet slechter maar beter en beter betaald; Met GroenLinks komen er geen kolencentrales, maar komt er een doorbraak in duurzame energie

Wat gaan we doen?


1.Wij durven echt te hervormen.
Wij maken van onze schuldeneconomie een gezonde economie Waarin de vervuiler betaalt en werk beter loont.
Waarin meer mensen mannen en vrouwen -, langer zullen gaan werken. Maar waar iedereen en niet alleen de mensen die genoeg verdienen om te sparen recht hebben op verlof. En ja, wij pakken de hypotheekrente-aftrek aan, en dat doen we langzaam en voorzichtig. Maar we doen het wel, omdat wij niet kunnen verdedigen dat deze torenhoge aftrekpost de mensen met de hoogste inkomens bevoordeelt, terwijl het ook nog eens leidt tot financieel wanbeheer, en de woningmarkt ontoegankelijk maakt voor jonge mensen.


2. Wij zullen de lasten eerlijker verdelen.
Inderdaad, wij vragen wat extras van de mensen met de hoogste inkomens. Omdat we alleen zo ervoor kunnen zorgen dat onze kinderopvang voor iedereen toegankelijk is en goed! Dat onze gezondheidszorg bereikbaar is, juist en ook voor ouderen, chronisch zieken en gehandicapten. En dat de jeugdzorg jongeren niet langer op de wachtlijst in de kou laat staan, maar hen helpt en toekomst geeft.


3. Ook voor ons zijn bezuinigingen onvermijdelijk Maar niet doelloos, niet zielloos
Niet op ontwikkelingssamenwerking, terwijl de crisis in Afrika jonge kinderen het kleine beetje perspectief dat ze hadden, hard uit handen slaat. Niet op de huisarts, als je kan voorspellen dat de ziekenhuiskosten er door stijgen.

Wel op defensie, om er een moderne en internationale vredestichter van te kunnen maken. Wel op asfalt, omdat het ons land lelijker en voller maakt en alleen tot meer files leidt En wel op ons zelf. Wij kunnen toe met minder politici, ministeries, provincies, bestuurders Wij willen een overheid die selectief is en verantwoordelijk. Die achter zijn bureau vandaan komt en er is als het nodig is. Een overheid die mensen vertrouwt, hen soms een steuntje in de rug geeft en vooral - vrij maakt.

Zo,
Dit is wat we willen. Dit is waar we voor staan
Idealistisch, realistisch, verantwoordelijk.
En klaar voor de toekomst.


-------

12 Jaar geleden, had ik niet het flauwste vermoeden dat ik hier vandaag zou staan. Dat ik om dispensatie zou vragen om nog eenmaal lijsttrekker te kunnen zijn, Ik denk dat ik iedereen die mij dit had voorspeld, hartelijk zou hebben uitgelachen.

Maar mijn lieve tweeling, veel lol, wat hartzeer en heel, heel veel ervaringen rijker geworden is het onvermijdelijk dat je verandert. Andere mensen schijnen ook ouder te worden. Onze partij is ook veranderd.
De afgelopen jaren hebben we in een derde van de Nederlandse gemeenten bestuurd. Meer dan honderd wethouders zijn ons sociale en groene gezicht geweest. En in al die gemeenten zijn GroenLinksers nu bezig nieuwe colleges te vormen, zoals in Utrecht, waar GroenLinks als grootste partij inmiddels een nieuw college leidt! Complimenten!

We hebben jaren van tegenwind gehad. Inmiddels hebben we twee verkiezingen gewonnen. Onze koers is helder en herkenbaar. En ik mag dan ook wel zeggen dat de verkiezingen voor ons geen dag, maar dan ook geen dag te vroeg komen. Het was na 3 jaar ook echt klaar met het laatste, struikelende kabinet Balkenende. Geen visie, geen richting, grijs en eindeloos ruzie makend in het Torentje. Om uiteindelijk, na wheelen en dealen, alleen af te spreken wat ze niet willen.

Wij zijn klaar om te regeren.
Hoe progressiever, hoe liever het ons is!
Want wij willen het verschil kunnen maken.

Ik deed jullie al drie inhoudelijke beloftes.
Ik voeg er hier 1 dure belofte aan toe.
Geef ons 15 zetels en wij zullen de cultuur van gekonkel in de achterkamertjes stoppen. Een kort en helder regeerakkoord.
Ministers die worden onderzocht en gehoord door de Kamer, voordat ze aantreden. Politieke leiders en ik dus ook die in de Kamer blijven en leiding geven aan zelfstandige fracties.

Vrienden, nadat jullie mijn nieuwe collegas hebben gekozen, gaat onze campagne van start. Ik beloof jullie dat ik me met hart, verstand en ziel zal inzetten voor een geweldige overwinning. Voor onze prachtige partij. Voor een sociaal, groen, open en nieuwsgierig land. We zijn - inderdaad - klaar voor de toekomst.