Rijksmuseum


Cosimo Rosselli, De aanbidding van het kind, c. 1480, in restauratie Foto Erik Smits

Stralende Madonna's
Italiaanse `tondi' gerestaureerd voor het nieuwe Rijksmuseum

Ter gelegenheid van de Giro d'Italia zijn vanaf 20 april drie gerestaureerde `tondi' (ronde schilderijen) uit de Italiaanse Renaissance tijdelijk te zien voor het publiek. De schilderijen, met afbeeldingen van Madonna en kind uit eigen collectie, zijn weer in oude luister hersteld voor het nieuwe Rijksmuseum en zullen daar permanent te zien zijn vanaf de heropening van het hoofdgebouw in 2013. Deze `aanwinsten uit eigen collectie' geven tevens een beeld van het meerjarige restauratieprogramma dat het Rijksmuseum op dit moment uitvoert om de collectie gereed te maken voor heropening.

De `tondo' De aanbidding van het kind van Cosimo Rosselli (1439-1507) uit c. 1480 toont weer de originele felle kleuren nadat de vergeelde vernislaag was verwijderd. Tevens werd een oorspronkelijk detail ontdekt en bleek helaas ook hoe beschadigd de met kostbaar natuurlijk ultramarijn geschilderde mantel van de Maagd Maria was. Een in het verleden onjuist uitgevoerde restauratie deed de plooien van de mantel verdwijnen en maakte de verflaag zelfs zo dun dat plaatselijk de `ondertekening' zichtbaar werd. Tijdens de restauratie is de mantel nu zo veel mogelijk hersteld. Cosimo Rosselli beschilderde, samen




met beroemdheden als Perugino, Botticelli en uiteraard Michelangelo, delen van de Sixtijnse kapel in Rome.

Ook bij het schilderij van De Meester van de Conversazione di Santo Spirito (zijn echte naam is niet bekend), getiteld Madonna met kind en Johannes de Doper, eveneens uit c. 1480, deed de restauratie de kleurkracht en de dieptewerking in het schilderij prachtig terugkeren. Tevens werd ontdekt dat het schilderij in het verleden kleiner was gemaakt om ergens in te passen. De restauratoren gaan er echter van uit dat het kunstwerk toch rond is geweest en daarom is nu er voor gekozen de toevoegingen als het ware onzichtbaar op te nemen in de voorstelling. Zo wordt de beleving van de `tondo' ook in de toekomst gegarandeerd.

Uit de werkplaats van Francesco Squarcione (1397-1468) is eveneens een Madonna met kind afkomstig. Deze tondo had in vorige eeuwen schade opgelopen door vocht en insecten en was behoorlijk overgeschilderd door een onbekende hand. Vooral de randen van het kunstwerk hadden een geheel andere stijl gekregen. Met een minuscuul mesje, turend door een microscoop, heeft de restaurator in de afgelopen maanden de restauratie uitgevoerd zodat de Madonna en Haar kind er weer uitzien zoals zij destijds in de omgeving van Padua in 1450 werden geschilderd.

De drie Madonna's zullen na heropening van het hoofdgebouw in 2013 weer stralen in de Italiaanse Renaissance Zaal, tezamen met de andere Renaissance-kunst uit de collectie van het Rijksmuseum.

Stralende madonna's, De Italiaanse `tondi' gerestaureerd voor het vernieuwde Rijksmuseum, 20 april-21 juni


Noot voor redacties