Consumentenbond
21 april 2010
Hypotheekplannen AFM buitenproportioneel
In een poging om problemen van een kleine risicogroep te voorkomen,
wil de AFM bij tophypotheken de top in de eerste zeven jaar af laten
lossen. Dit voorstel is overgenomen door het Ministerie van Financiën.
De Consumentenbond vindt dit voorstel buitenproportioneel omdat het
negatieve effecten heeft voor grote groepen huizenkopers. De bond
roept de Tweede Kamer op de nieuwe plannen van het Ministerie van
Financiën kritisch te beoordelen.
Verreweg de meeste kopers financieren naast de koopsom ook de kosten
koper. Voor deze grote groep stijgen de hypotheeklasten in de eerste
zeven jaar sterk door de nieuwe AFM plannen. Een koper met anderhalf
keer modaal inkomen die een huis koopt van EUR250.000 en de kosten
koper van 10% mee financiert, gaat met de nieuwe plannen de eerste
zeven jaar gemiddeld EUR 113 netto per maand meer betalen. Dat is een
stijging van de netto lasten van ruim 12% 1!
De AFM redenering slaagt er volgens de Consumentenbond onvoldoende in
aan te tonen dat er sprake is van een probleem bij adequate handhaving
van de huidige normen. Bovendien is niet duidelijk dat deze plannen de
juiste en proportionele effecten zullen hebben. De
hypotheekvoorstellen leiden weliswaar tot een lagere restschuld bij
calamiteiten, maar het aantal consumenten dat door de maatregelen in
de financiële problemen raakt, wordt mogelijk juist groter.
Afschaffing van de overdrachtsbelasting, de grootste boosdoener bij de
kosten koper, zou een groot deel van het probleem wegnemen. De
Consumentenbond pleit hier al langer voor en ook Vereniging Eigen Huis
heeft hier recent toe opgeroepen.
Schuldenproblematiek
De nieuwe plannen richten zich op de schuldenproblematiek. Uit
onderzoek van de bond in 2009 onder 9755 consumenten blijkt echter dat
er nauwelijks verband is tussen schuldenproblematiek en
hypotheekverstrekkingen die volgens de nieuwe normen van de AFM te
hoog zouden zijn. De Consumentenbond heeft deze en andere informatie
(pdf) in september 2009 al aangereikt aan de AFM.
1 De berekening is gebaseerd op 50 % aflossingsvrij en 50% banksparen
en een hypotheekrente van 5,8%. Koper kiest voor EUR 132.000
aflossingsvrije lening en EUR 132.000 bankspaarvariant plus een
7-jarige annuïtaire lening van EUR 11.000.