Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer
Ministerie van VROM
Ondertekening klimaatakkoord in Apeldoorn
Toespraak minister Huizinga (VROM) bij de ondertekening van het
klimaatakkoord met de waterschappen op 12 april 2010 in Apeldoorn
---
Dames en heren,
Zo ben je staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat en zo ben je
minister van VROM. Dat had ik twee maanden geleden ook niet kunnen
bedenken. Maar zo gaan die dingen soms in politiek Den Haag.
Eén van de mooie kanten van die onverwachte overstap is dat ik zowel
toen als nu `water' in mijn portefeuille heb. En een beetje
continuïteit is altijd prettig. Het voordeel is ook dat ik uw sector
vanuit mijn vorige functie al vrij goed ken. Ik weet dus dat
waterschappen voor ons land onmisbaar zijn als het gaat om waterbeheer
en waterzuivering.
Ook weet ik dat de watersector dagelijks de gevolgen ondervindt van en
zich moet aanpassen aan de mondiale klimaatverandering. Dat laatste
doen de waterschappen op een doorgaans vrij onzichtbare, maar daarom
niet minder voortreffelijke manier.
Als minister van VROM leer ik de waterschappen nu ook kennen als
organisaties die het als hun taak zien die klimaatverandering te
voorkómen. In ambtelijk Haags: adaptatie versus mitigatie. U omschrijft
dat zelf als de blauwe ambitie en de groene ambitie, waarbij blauw
staat voor aanpassing en groen voor verduurzaming. Dat klinkt in elk
geval een stuk vriendelijker dan dat Haagse jargon.
Blauw en groen spelen beide een belangrijke rol in het klimaatakkoord
tussen de waterschappen en het Rijk dat ik straks ga ondertekenen, mede
namens een aantal collega's uit het kabinet. Ik zie het akkoord als een
nieuwe en positieve stap in de richting van een schoner klimaat.
De waterschappen tonen hiermee niet alleen hun inzet voor het klimaat,
maar ze verankeren dat ook in een aantal duidelijk omschreven doelen.
Ik noem de belangrijkste:
* alle waterschappen gaan jaarlijks gemiddeld twee procent energie
besparen;
* ze zullen in 2020 30 procent minder broeikasgassen uitstoten ten
opzichte van 1990;
* de waterschappen gaan per 2015 alleen nog maar duurzame goederen en
diensten inkopen
* en ze zorgen dat het aandeel duurzame, dat wil zeggen zelf
opgewekte, energie in 2020 40 procent bedraagt.
Met dat laatste gaan de waterschappen nog een flinke stap verder dan de
provincies en gemeenten. Want die streven, in navolging van het
VROM-programma Schoon en Zuinig, naar een aandeel van 20 procent
duurzame energie in 2020. Ik complimenteer de waterschappen daarmee,
want het is best gedurfd om zo ver je nek uit te steken. Het zegt iets
over de ambities van de waterschappen om het waterbeheer van ons land
te verduurzamen.
Het zal de waterschappen ook geen windeieren leggen als ze hun
energieverbruik weten terug te dringen. Want afvalwaterzuivering kost
net zo veel stroom als een stad als Haarlem jaarlijks verbruikt. Daarop
besparen levert de waterschappen flink wat geld op. En dat komt weer
goed uit met het oog op de 550 miljoen euro die we met alle betrokken
partijen de komende jaren op de watervoorziening willen uitsparen.
Daarvoor is natuurlijk meer nodig dan alleen de energierekening omlaag
brengen.
Waterschappen, waterleidingbedrijven, gemeenten, onderzoeksinstellingen
en rijksoverheid moeten hun kennis en capaciteiten gaan bundelen en
verder professionaliseren. Niet alleen uit financieel oogpunt, maar
vooral om te zorgen dat Nederland tot in lengte van jaren verzekerd is
van een goede kwaliteit van het oppervlaktewater en van schoon en
gezond drinkwater.
Wat dat betreft was ik zeer te spreken over het rapport over doelmatig
waterbeheer, dat ik twee weken geleden kreeg aangeboden.
Het klimaatakkoord van de waterschappen sluit daar mooi op aan. Want
ook voor de uitvoering van het lokale klimaatbeleid is het noodzakelijk
dat waterschappen samenwerken met andere partijen uit de waterketen. Om
dat proces op gang te helpen en om te zorgen dat de doelstellingen uit
het klimaatakkoord worden gehaald, komen er actieteams.
Die moeten kennis, oplossingen en goede voorbeelden gaan verspreiden
onder alle waterschappen. Voor het uitvoeren van het klimaatakkoord
stelt VROM EUR 60.000 beschikbaar, plus EUR 50.000 voor onderzoek naar
de reductie van broeikasgassen.
Zo'n goed voorbeeld is natuurlijk de rioolzuiveringsinstallatie van
waterschap De Veluwe, die ik straks officieel in gebruik ga stellen.
Deze zeer innovatieve installatie is de eerste energieleverende
rioolwaterzuiveraar in ons land.
Dat is mogelijk omdat bacteriën uit het rioolwater plus biologisch
bedrijfsafval worden omgezet in elektriciteit en warmte.
Dat afval komt van enkele bedrijven uit deze regio. Ik las dat het gaat
om resten van een aardappelbedrijf en organisch afval van twee
vleesverwerkers. Daar zal ik aan denken de eerstvolgende keer dat ik
piepers of een hamburger eet.
Het mooie van deze installatie is dat `ie niet alleen het waterschap
van energie voorziet, maar ook stroom aan het elektriciteitsnet levert.
En met de warmte die vrijkomt, wordt een deel van de woonwijk Zuidbroek
verwarmd. Nu gaat het nog om zo'n 450 woningen, maar in de toekomst
kunnen zo'n 3500 huizen de kachel aanmaken met de warmte van de
rioolzuiveringsinstallatie.
Als je je lokale elektriciteits- of warmtevoorziening zó gemakkelijk
kunt realiseren, dan smaakt dat natuurlijk naar meer. Ik hoop dan ook
dat andere waterschappen dit goede voorbeeld gaan volgen. Al realiseer
ik mij dat dat forse investeringen vraagt. Maar op de lange termijn is
zo'n investering zeer profijtelijk, zowel voor de blauwe als de groene
ambities van de waterschappen. En niet in de laatste plaats ook
profijtelijk voor ons klimaat.
Zeker als je, net zoals hier in Apeldoorn, met de gemeente afspreekt
dat je de overtollige energie aan een nabijgelegen woonwijk levert.
Deze nieuwe en duurzame rioolzuiveringsinstallatie laat zien dat
afspraken daadwerkelijk ergens toe leiden. Het is een goed voorbeeld
van een initiatief waarvan alle partijen - bedrijfsleven, waterschap en
in dit geval de bewoners van Zuidbroek - profiteren.
Dames en heren,
Als straks het klimaatakkoord is ondertekend, wordt Nederland dankzij
de waterschappen weer een stukje schoner en zuiniger.
Ik heb er in elk geval alle vertrouwen in dat de waterschappen gaan
doen wat ze op papier beloven. Want daarvoor ken ik uw sector inmiddels
goed genoeg. Ik zal dus zo meteen graag mijn handtekening zetten onder
het akkoord.
Dank u wel.
Tineke Huizinga