Centraal Bureau voor de Statistiek
Persbericht
PB10-030
23 april 2010
Aantal slachtoffers criminaliteit stabiel, meer vandalisme in 2009
· Aantal ondervonden delicten stijgt door meer vandalisme
· Aantal gewelds- en vermogensdelicten vrijwel gelijk gebleven
· Aantal slachtoffers nauwelijks gewijzigd
· Gevoel van onveiligheid landelijk gelijk gebleven
In 2009 ondervond de bevolking van 15 jaar en ouder 6,3 miljoen delicten. Dit
aantal ligt 0,4 miljoen hoger dan in het jaar daarvoor. De stijging is vooral toe
te schrijven aan meer vandalisme. Het aantal inwoners dat slachtoffer werd
van een delict veranderde echter nauwelijks. Bijna 27 procent gaf eind 2009
aan in de voorgaande 12 maanden slachtoffer te zijn geweest van veel
voorkomende criminaliteit. Eind 2009 gaven Nederlanders aan zich even
onveilig te voelen als in 2008.
Dit zijn enkele resultaten uit de Landelijke Rapportage van de Integrale
Veiligheidsmonitor 2009 (IVM) van het Centraal Bureau voor de Statistiek en
de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Justitie.
De toename van het aantal delicten doet zich vooral voor bij vandalisme zoals
beschadiging van of diefstal vanaf auto's en overige vernielingen, bijvoorbeeld
aan de buitenkant van de woning of in de tuin. Deze delicten namen in totaal
met bijna een kwart miljoen toe tot ruim 2,8 miljoen in 2009. Het aantal
gewelds- en vermogensdelicten, waaronder inbraak en autodiefstal, bleef
vrijwel op hetzelfde niveau als vorig jaar.
Eind 2009 gaf bijna 27 procent van de ondervraagde personen aan in de 12
voorgaande maanden slachtoffer te zijn geweest van veel voorkomende
criminaliteit. Hiermee ligt dit aandeel op een vergelijkbaar niveau als in 2008.
Ook voor de afzonderlijke delictsoorten bleef het aantal slachtoffers vrijwel
gelijk aan die van het voorgaande jaar.
ln.... onveilig te voelen. Dit is vrijwel evenveel als eind 2008. In politieregio's met
Het algemene gevoel van onveiligheid in Nederland is niet veranderd. Ruim
één op de vier respondenten (26 procent) gaf eind 2009 aan zich wel eens
sbc.... de drie inwoners (35 procent) van deze politieregio gaf aan zich wel eens
een overwegend sterk stedelijk karakter voelen naar verhouding meer mensen
zich onveilig dan de bevolking van Nederland als geheel.
In Amsterdam-Amstelland voelt men zich het meest onveilig. Meer dan één op
onveilig te voelen. Ook in de politieregio's Haaglanden en Rotterdam-
w Rijnmond ligt dit aandeel rond de 30 procent. In deze politieregio's is meestal
ook sprake van een hoger percentage slachtoffers. Het omgekeerde geldt
w vaak in politieregio's met geen of weinig stedelijk karakter. Deze patronen
w hoeven niet altijd te kloppen voor specifieke steden of gebieden binnen de
politieregio's.
CBS Persbericht PB10-030 pagina 1 van 5
Bijna twee van de drie ondervonden delicten (64 procent) vindt plaats in de
eigen buurt. Dit aandeel ligt met 62 procent iets hoger dan in 2008. Ook de
onveiligheidsgevoelens van de inwoners over hun eigen buurt zijn
toegenomen. Eind 2009 zei 17 procent van de ondervraagden zich wel eens
onveilig te voelen in de eigen buurt, in 2008 was dit ruim 15 procent. Inwoners
voelen zich vooral onveilig op plekken waar groepen jongeren rondhangen,
rondom uitgaansgelegenheden of op treinstations.
Toelichting
De Integrale Veiligheidsmonitor (IVM) is een onderzoek onder de bevolking
van 15 jaar en ouder over onder meer de leefbaarheid van de woonbuurt,
buurtproblemen, beleving van onveiligheid, slachtofferschap van veel
voorkomende criminaliteit en de meningen over het functioneren van de politie
en gemeenten. De IVM is een onderzoek van het Centraal Bureau voor de
Statistiek en de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
(BZK) en Justitie. De eerste uitvoering van de IVM vond eind 2008 plaats.
De IVM-2009 is vanaf half september tot eind december 2009 landelijk,
regionaal en lokaal uitgevoerd. In totaal hebben bijna 200 000 mensen
antwoord gegeven op de gestelde vragen. Op landelijk/politieregionaal niveau
heeft het CBS ruim 19 000 enquêtes afgenomen. Dit komt neer op een
gemiddelde van ongeveer 750 respondenten per politieregio. Daarnaast zijn
op (politie)regionaal/lokaal niveau (in 239 gemeenten) bijna 180 000
respondenten ondervraagd. De uitvoering op dit lokale niveau is
gecoördineerd en gefaciliteerd door het bureau Veiligheidsmonitor, dat
hiervoor speciaal is opgericht door BZK en Justitie en gevestigd is bij het
Nicis.
Bij de analyse van de IVM 2009 is gebleken dat de resultaten minder goed
spoorden met die van de IVM 2008. Nader onderzoek heeft geleid tot een
aanpassing van het weegmodel van de IVM voor zowel 2008 als 2009.
Hierdoor zijn ook de uitkomsten van IVM 2008 herzien en kunnen deze
afwijken van eerder gepubliceerde uitkomsten. Voor meer details zie de
landelijke rapportage bijlage 1.
Gegevens over veel voorkomende criminaliteit zijn gebaseerd op eigen
opgaven van de respondenten en niet op registratie door politie of andere
instanties.
Omdat de IVM zowel landelijk als lokaal een steekproefonderzoek is, hebben
de gepresenteerde percentages onnauwkeurigheidsmarges.
Personen die in instellingen en tehuizen wonen, zijn in de IVM niet
opgenomen.
CBS Persbericht PB10-030 pagina 2 van 5
Tabel 1 Door bevolking in Nederland ondervonden delicten
2008 1) 2009 2)
x 1000
Delicten totaal3) 5914 6322 +
geweldsdelicten 1179 1228
seksuele delicten 281 287
mishandeling 207 200
bedreiging 691 741
vermogensdelicten 2135 2253
(poging tot) inbraak 227 244
fietsdiefstal2) 858 897
autodiefstal (18+) 42 49
diefstal uit auto (18+) 226 251
zakkenrollerij 241 241
overige diefstal 541 573
vandalismedelicten 2599 2841 +
beschadiging/diefstal vanaf 1453 1603 +
auto (18+)
overige vernielingen 1146 1237
overige delicten 161 160
1) Herziene cijfers.
2) Significant hoger (+) of lager (-) dan het voorgaande jaar.
3) Exclusief overige delicten.
Bron: Integrale veiligheidsmonitor (IVM), 2008 en 2009.
Tabel 2 Slachtofferschap van veel voorkomende criminaliteit
2008 1) 2009 2)
%
Slachtofferschap totaal3) 26,1 26,9
geweldsdelicten 5,4 5,7
seksuele delicten 1,5 1,5
mishandeling 1,2 1,1
bedreiging 3,7 3,9
vermogensdelicten 13,2 13,3
(poging tot) inbraak 2,5 2,8
fietsdiefstal 5,4 5,4
autodiefstal (18+) 0,3 0,3
diefstal uit auto (18+) 1,7 1,7
zakkenrollerij 1,9 1,8
overige diefstal 3,5 3,5
vandalismedelicten 13,6 14,2
beschadiging/diefstal vanaf 8,8 9,4
auto (18+)
overige vernielingen 6,3 6,7
overige delicten 1,0 1,0
1) Herziene cijfers.
2) Significant hoger (+) of lager (-) dan het voorgaande jaar.
3) Exclusief overige delicten.
Bron: Integrale veiligheidsmonitor (IVM), 2008 en 2009.
CBS Persbericht PB10-030 pagina 3 van 5
Tabel 3 Onveiligheidsgevoelens
2008 1) 2009 2)
%
Onveiligheidsgevoelens
Voelt zich wel eens onveilig 25,5 25,8
Voelt zich vaak onveilig 2,1 2,4
Voelt zich wel eens onveilig in eigen buurt 15,4 17,0 +
Voelt zich vaak onveilig in eigen buurt 1,8 2,0
Onveiligheidsgevoelens op specifieke plekken in eigen gemeente
Voelt zich vaak/soms onveilig
op plekken waar groepen jongeren 43,2 45,5 +
rondhangen
bij het treinstation 26,0 26,3
rondom uitgaansgelegenheden 22,7 25,2 +
in het centrum van woongemeente 22,4 23,2
in het openbaar vervoer 17,7 19,2 +
in winkelgebied/winkelcentrum in de eigen 13,6 15,0 +
buurt
in eigen huis 5,3 6,6 +
1) Herziene cijfers.
2) Significant hoger (+) of lager (-) dan het voorgaande jaar.
Bron: Integrale veiligheidsmonitor (IVM), 2008 en 2009.
CBS Persbericht PB10-030 pagina 4 van 5
Tabel 4 Slachtofferschap en onveiligheidsgevoelens naar politieregio, 2009
Slachtofferschap Voelt zich wel eens
onveilig
totaal 1) 2) 2)
%
Nederland 26,9 25,8
Groningen 26,8 25,2
Fryslân 21,7 - 19,9 -
Drenthe 25,2 19,5 -
IJsselland 23,3 - 19,6 -
Twente 21,8 - 20,4 -
Noord- en Oost-Gelderland 19,9 - 19,8 -
Gelderland-Midden 25,8 26,8
Gelderland-Zuid 25,8 24,0
Utrecht 28,0 28,4
Noord-Holland Noord 28,7 26,1
Zaanstreek-Waterland 28,1 23,8
Kennemerland 25,6 24,2
Amsterdam-Amstelland 36,2 + 35,0 +
Gooi en Vechtstreek 28,3 26,1
Haaglanden 31,3 + 30,2 +
Hollands Midden 24,3 25,4
Rotterdam-Rijnmond 28,5 + 29,7 +
Zuid-Holland-Zuid 24,9 27,2
Zeeland 22,0 - 21,3 -
Midden- en West-Brabant 28,3 27,0
Brabant-Noord 25,8 21,9 -
Brabant-Zuid-Oost 27,1 24,1 -
Limburg-Noord 23,3 - 25,8
Limburg-Zuid 30,8 + 28,0
Flevoland 29,1 29,2
1) Exclusief overige delicten.
2) Significant hoger (+) of lager (-) dan het landelijk gemiddelde.
Bron: Integrale veiligheidsmonitor (IVM), 2009.
CBS Persbericht PB10-030 pagina 5 van 5
---- --