Wageningen Universiteit en Researchcentrum
27 apr 2010
Onderdeel: Wageningen University
Nummer: P022
Certificering van bossen, zoals door FSC, draagt bij aan beter beheer
van tropische bossen. Dit geldt zowel voor de economische, de sociale
als de ecologische aspecten van bosbeheer. Dat blijkt uit een studie
van 123 evaluatierapporten over het beheer van natuurlijke tropische
bossen door Wageningen University.
Door de marktgerichte opzet van de Forest Stewardship Council
(FSC)-keuring, die startte in 1993, en andere
boscertificeringsinstanties, kan een houtkapbedrijf voor het geoogste
hout een hogere marktprijs vragen als het voldoet aan bepaalde
sociaaleconomische beginselen en ecologische criteria.
Een interdisciplinair team onder leiding van Marielos Peña-Claros van
Wageningen University, onderdeel van Wageningen UR, bekeek de 123
evaluatierapporten van gecertificeerde tropische natuurlijke bossen die
door 119 particuliere en overheidsinstanties, zoals gemeenten, worden
beheerd. De rapporten werden gescreend op de drie
duurzaamheidscriteria: ecologisch, economisch en sociaal verantwoord
beheer. De sociale problemen die zich voordoen, zoals
arbeidsomstandigheden,vormen niet het leeuwendeel van de moeilijk
haalbare criteria. Acht barrières (zoals veiligheid van bosarbeiders,
het management plan en de behandeling van zeldzame soorten) maken 42%
uit van alle in de rapporten genoemde problemen. De drie pijlers van
duurzaamheid worden in gelijke mate genoemd, hoewel ze per land
verschillend uitpakken.
Sinds 2003 is het gecertificeerde bosareaal sterk toegenomen (met ca.
250%), maar de onderzoekers benadrukken dat nog een sterke prikkel
nodig is om het duurzaam beheerd bosareaal verder te vergroten. Zo
dient er voor de inheemse bevolking die van het bos afhankelijk is,
extra aandacht te zijn via bijvoorbeeld wetgeving of financiële steun.
De onderzoekers zien verbeteringen in de normen die tropisch
bosbeheerders hanteren. Zo slinkt per beheerder het aantal
verbeterpunten na enige jaren. Ook stijgt de kwaliteit van het beheer
al voordat een beheerder een FSC-aanvraag doet. Geconstateerde
problemen worden bijna steeds binnen vijf jaar opgelost.
De certificering verbetert ook de duurzaamheid op de lange termijn,
omdat bosbeheerders een beter monitoringsysteem opzetten en nieuwe
kennis implementeren, bijvoorbeeld over verhoogde productiviteit van
het bos of de gevolgen van houtkap voor de variatie van het bos en de
soortsamenstelling.
Eind 2008 was wereldwijd 10,9 miljoen hectare tropisch bos (ruim 2 1/2
maal Nederland) FSC gecertificeerd, veelal in Zuid-Amerika. Bolivia
beheert daarvan het grootste deel (28%), gevolgd door Brazilië (16%),
terwijl twintig andere landen de rest voor hun rekening nemen. Het
grootste deel daarvan (74%) is natuurlijk bos. Deze bossen worden
vooral gebruikt voor de commerciële productie van hout (76%).
Inmiddels is er weer ruim 3 miljoen ha meer gecertificeerd, met name in
Afrika.
Publieksuitgave
Marielos Peña-Claros, Stijn Blommerde & Frans Bongers (2009) Forest
management certification in the tropics. An evaluation of its
ecological, economical and social impact. 31 pp. ISBN 978-90-804345-4-7
Wetenschappelijk rapport
Marielos Peña-Claros, Stijn Blommerde & Frans Bongers (2009) Assessing
the progress made: an evaluation of forest management certification in
the tropics. Tropical Resource Management Papers 95, Wageningen
University. 72 pp. ISBN978-90-8585-696-2. Zie
http://www.fem.wur.nl/UK/newsagenda/news/certification.htm