Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Toespraak minister Hirsch Ballin voor opening Haags
Grondwetpad
Allen van harte welkom. Speciaal welkom aan de heer Van Aartsen.
Vanaf vandaag heeft Nederland er een nieuw wandelpad bij en ik heb de
eer vandaag dit Haagse Grondwetpad te openen.
Ik doe dit met veel plezier want ik denk dat het Grondwetpad iets
toevoegt. Niet alleen aan Den Haag, maar aan heel Nederland.
Deze nieuwe wandelroute geeft verschillende elementen van de Grondwet
en van de Nederlandse geschiedenis prijs aan de openbaarheid. Het maakt
de Grondwet meer zichtbaar. En - voeg ik daaraan toe - dat is hard
nodig.
Niet voor niets staan we hier bij de Grondwetbank waarop het eerste
artikel van onze Grondwet in graniet is uitgebeiteld. De stad Den Haag
gaf het in 1992 cadeau aan de regering bij de opening van de nieuwbouw
van de Tweede Kamer, en eigenlijk zou iedereen dit eerste artikel over
het gelijkheidsbeginsel uit z'n hoofd moeten kennen.
Het is slechts één van de plekken in Den Haag die een direct verband
heeft met de Grondwet. Er zijn er veel meer. Maar wie dat in samenhang
wil zien, wordt het niet makkelijk gemaakt. Je moet daarvoor op z'n
minst de eigenschappen bezitten van Sherlock Holmes en Thorbecke zelf.
Op initiatief van het ministerie van Binnenlandse Zaken is er nu een
Grondwetpad ontwikkeld langs alle historische plekken die een relatie
hebben met de Grondwet.
Het idee is opmerkelijk genoeg opgedaan in de Amerikaanse stad Boston.
Amerika heeft - zoals u weet - veel minder geschiedenis dan Europa,
maar wát ze hebben, dat tonen ze met enthousiasme.
Het is goed dat iets van dit enthousiasme nu is overgewaaid.
Wie het Haagse Grondwetpad afloopt, leert de stad beter kennen maar
doet ook kennis op van de Grondwet. Er zijn interessante ontdekkingen
te doen.
- Bijvoorbeeld dat het Torentje - dat nu het toppunt is van de
regeringsmacht - ooit een zomerprieel was, en dus het toppunt van pure
ontspanning.
- Dat de Gevangenpoort uit de tijd stamt dat Nederland geen scheiding
der machten kende.
- Dat de beroemdste balkon-scène van Nederland plaatsvond op het balkon
van het huidige Huis van Limburg-Stirum. De teruggekeerde koning Willem
I liet zich hier in 1813 zien aan het Nederlandse volk.
Ik kom op een andere reden dat we deze wandelroute hebben opgezet.
De wandelroute is ook een signaal, een oproep.
Laten we onze kennis van de geschiedenis, van de Nederlandse Grondwet,
van de democratie, op peil houden.
Inzicht in de samenleving van toen, kan leiden tot een beter begrip en
wellicht meer waardering van het Nederland van nu!
De Grondwet is zo wezenlijk voor een samenleving dat het bestaan ervan
nooit vanzelfsprekend mag worden.
Die boodschap geldt voor alle mensen. Maar in het bijzonder spreek ik
de aanwezige ambtenaren aan. Van jullie mag iedereen verwachten dat die
kennis - over het functioneren van onze staatsvorm - dik in orde is.
Maar ook Kamerleden, journalisten en - zelfs - ministers kunnen hun
voordeel doen met deze wandeling langs het verleden.
Daarom is juist bij deze wandeling een welbekend Chinees gezegde van
toepassing: het gaat niet om de reisbestemming, het gaat om de reis
zelf!
Ik dank iedereen die heeft meegewerkt aan de opzet van het Grondwetpad,
in het bijzonder noem ik het Instituut voor Publiek en Politiek dat
heeft meegewerkt aan het bijbehorende boekje en de internetsite.
Het is goed te weten dat het nog op te zetten Huis voor democratie en
rechtsstaat dit wandelpad gaat beheren en op verschillende manieren
onder de aandacht zal brengen.
Ook is het goed te weten dat er vanaf vandaag de expositie `Haagse
Grondwetpad in beeld' te zien is in de Tweede Kamer.
Dan overhandig ik nu graag aan de heer Van Aartsen het boekje over het
Haagse Grondwetpad. Dat het maar net zo bekend mag worden als het
Pieterpad!