Vrije Universiteit Amsterdam

Vrije Universiteit Amsterdam Meer perspectief
28 april 2010

Kieskompas lanceert stemhulp Tweede Kamerverkiezingen Opvallend: politiek landschap laat polarisatie zien

Kieskompas lanceert vandaag de website voor de Tweede Kamerverkiezingen van 9 juni 2010. Op www.kieskompas.nl kunnen alle kiezers hun mening geven over 30 stellingen, waarna de eigen politieke voorkeuren worden vergeleken met de standpunten van politieke partijen. Gebruikers worden geplaatst in een politiek landschap te midden van de politieke partijen, zodat zij kunnen zien welke partij het dichtste bij de eigen positie staat. Naast de standpunten van partijen kan de gebruiker ook alle partijleiders beoordelen op hun betrouwbaarheid, bekwaamheid en de mate waarin zij geschikt zijn om minister-president te worden.

In meer dan 30 landen hielp Kieskompas burgers een weg te vinden in het politieke landschap, waaronder de Amerikaanse presidentsverkiezingen en parlementsverkiezingen in Nederland, België, Israël en Portugal. Ook bij gemeenteraadsverkiezingen, Provinciale Statenverkiezingen en Waterschapsverkiezingen laat Kieskompas gebruikers zien welke partij het dichtste bij de eigen politieke voorkeuren staat.

Het doel van Kieskompas voor de Tweede Kamerverkiezingen is kiezers beter te informeren over de voorstellen van politieke partijen en daarmee de opkomst te bevorderen.

Geen plat stemadvies
Kieskompas geeft nadrukkelijk geen plat en dwingend stemadvies, zoals andere digitale stemhulpen doen. Kieskompas laat meer ruimte voor nuance: gebruikers worden niet gedwongen in zwart-wit termen stellingen te beantwoorden, maar kunnen aangeven in welke mate zij het eens zijn met een stelling. Zo wordt de positie van partijen helder. Alle antwoorden van partijen op de stellingen worden minutieus getoetst aan het verkiezingsprogramma en andere partijdocumenten. Al deze plaatsingen zijn met een druk op de knop door de gebruiker in te zien.

Nieuw in het Kieskompas dit keer is dat de gebruiker nu ook bij iedere individuele stelling kan zien waar hij of zij staat ten opzichte van alle politieke partijen. Dit benadrukt bij uitstek de transparante werkwijze waarmee Kieskompas zich al jaren onderscheidt.

Polarisatie in 2010
In het nieuwe politieke landschap valt onmiddellijk op dat het centrum leger is geworden. Partijen die in 2006 al links waren zijn nu nog verder naar links opgeschoven, terwijl rechtse partijen verder naar rechts zijn opgeschoven. In 2006 lagen het CDA, PvdA en VVD nog relatief dicht bij het centrum, nu nemen deze partijen meer afstand van elkaar. Ook de positie van de PVV en Trots op Nederland is opvallend. Deze twee ex-VVDers nemen afscheid van klassiek liberale standpunten en zijn een stuk naar links opgeschoven om dichter bij hun achterban te staan. Partijen liggen dichter bij elkaar op issues van immigratie, veiligheid en morele vraagstukken dan in 2006, maar laten zien dat deze verkiezingen vooral zullen worden uitgevochten op het economische terrein. Waar bezuinigd moet worden en wie daarvoor de rekening gepresenteerd krijgen leidt tot flinke onderlinge onenigheid tussen partijen.

Samenwerking met Trouw, Elsevier, Wereldomroep en de Politieke Barometer Kieskompas zal gedurende de verkiezingen in Trouw, Elsevier en bij de Wereldomroep regelmatig verslag doen van de meningen van kiezers. In samenwerking met de Politieke Barometer van Synovate wordt ook geanalyseerd welke coalities het meest gewenst worden door de kiezers.