Inspiratie voor noodzakelijke vernieuwing in omgevingsbeleid
28.04.2010 16:00
Documentatie, communicatie en informatie
Een emissiereductie van tachtig procent in 2050. Daar moet de regio
Rijnmond rekening mee houden, aldus VN-klimaatchef Yvo de Boer. Hij zei
dit op een door de DCMR Milieudienst Rijnmond georganiseerd symposium
over gebiedsgericht werken. Voorwaarde is volgens hem wel dat er
fundamenteel nieuwe technologieën worden toegepast. "CO2-verwijdering
is een goede stap, onder bepaalde voorwaarden."
De scheidend secretaris-generaal van het VN-klimaatbureau was één van
de zes sprekers op het symposium dat de DCMR op 27 april hield over
vernieuwing van het omgevingsbeleid. Yvo de Boer bracht in zijn
toespraak twee werelden samen: het internationale klimaatbeleid en dat
van de regio Rijnmond. Hij keek terug op de grote klimaatconferentie in
december 2009 in Kopenhagen. De langetermijndoelstelling van tachtig
procent emissiereductie in 2050 haalde het slotakkoord niet. Intussen
is wereldwijd wel het besef doorgedrongen dat er iets moet gebeuren.
"Energie, grondstofverbruik en bevolkingsgroei zijn vraagstukken waar
we allemaal mee te maken hebben."
Wenkend perspectief
Maak van die min tachtig procent emissie een wenkend perspectief, is de
boodschap die De Boer aan de regio Rijnmond. Hoe? "Door fundamenteel
nieuwe technologieën toe te passen. En te denken vanuit de toekomst. Ik
denk dat CO2-verwijdering, waar in deze regio veel discussie over is,
een heel goede stap is. Maar niet alleen verwijdering en opslag van
CO2. Gebruik deze CO2 ook in vernieuwende technologieën, zoals voor
productie van waterstof. Nieuw kantoorgebouw Aanleiding voor het
symposium was de ingebruikneming van een nieuw kantoorgebouw. Vele
relaties van de DCMR had gehoor gegeven aan de uitnodiging en was naar
Schiedam gekomen. Onder hen waren bestuurders van de regiogemeenten,
provincie Zuid-Holland, het ministerie van Volkshuisvesting,
Ruimtelijke Ordening en Milieu, vertegenwoordigers van Deltalinqs en
andere relaties. "Een zaal vol vrienden", sprak DCMR-directeur Jan van
den Heuvel in zijn openingswoord.
Inspiratie bieden
Het symposium had als titel Inspiratie meegekregen. De DCMR wil met het
symposium inspiratie bieden voor innovatie van het omgevingsbeleid. De
DCMR is voorstander van een gebiedsgerichte aanpak. Met een verleggen
van de focus op individuele bedrijven naar een breder gebied kan beter
gestuurd worden op milieueffecten. Milieuruimte kan beter worden benut.
Beoordelen milieuruimte
Erik van Heijningen, DCMR-bestuursvoorzitter en milieugedeputeerde van
de provincie Zuid-Holland, gaf in zijn toespraak aan er vertrouwen in
te hebben dat bestuurders en milieudienst gezamenlijk in staat zijn de
beschikbare milieuruimte in de regio te beoordelen. "Dankzij de
techniek, de beheersing van de industrie en de beheersing van het
meetmechanisme, kunnen wij beoordelen welke ruimte er nog is op het
gebied van ruimte, lucht, geluidhinder. Sectoraal kan dat nog wel eens
spanningen opleveren, maar als je dat integraal aanvliegt, kun je laten
zien waar je afwijkt."
Herstel keuzemogelijkheden
Friso de Zeeuw, directeur Nieuwe Markten Bouwfonds Ontwikkeling en
parttime hoogleraar gebiedsontwikkeling aan de TU Delft, heeft vorig
jaar een essay geschreven over gebiedsontwikkeling met als titel:
Doorbreek de impasse. Op het symposium vertelde hij er meer over. De
Zeeuw pleitte er onder meer voor om de keuzemogelijkheden van
bestuurders om te herstellen. "Die zijn nu voornamelijk bezig met het
Raad van State proof maken van hun beslissingen. Meedoen in het
creatieve proces en uitrukken in de politieke arena om de beslissingen
die je genomen hebt, te verdedigen, is steeds minder aan de orde
vanwege die juridisering."
Clustering bedrijven
Colette Alma, directeur van de Vereniging Nederlandse Chemische
Industrie, stond in haar toespraak stil bij de vraag wat regionale
regie betekent voor de inrichting van de ruimte, met name in de
Rijnmond. "Wat we in de industrie zien is dat er steeds meer clusters
van individuele bedrijven ontstaan. Tussen die bedrijven onderling
bestaat synergie. Ze zijn afhankelijk van elkaar zijn. Clustering is
hun economische kracht en tegelijk hun grote kwetsbaarheid. Voor ons is
het heel belangrijk dat er actief en bewust ruimte gereserveerd wordt
voor de industrie. Net zoals het voor wonen en natuur gebeurt."
De VNCI-directeur sprak de hoop uit dat er bij de inrichting van een
gebied rekening wordt gehouden met deze clustering. "Waarbij natuurlijk
de eigenheid en de rechtszekerheid van alle bedrijven in acht genomen
moet worden, De verdeling van de industriële ruimte kan naar onze
opvatting alleen plaatsvinden na intensieve consultatie van alle
verschillende stakeholders."
Veel expertise
Tweede Kamerlid Remi Poppe van de SP nam zijn toehoorders terug naar de
Rijnmond van veertig jaar geleden. Toen hij als mede-oprichter van het
Centraal Aktiekomitee Rijnmond actie voerde tegen smog, olie in de
rivier, stinkend rivierwater en stank. Poppe staat stil bij de vraag
hoe Rijnmond eruit zou hebben gezien als de DCMR er niet was geweest.
"Zonder milieuwetgeving geen DCMR en zonder DCMR geen uitvoering en
handhaving van de milieuwetten. Als je het aan de bedrijven zelf zou
overlaten, krijg je dezelfde situatie als veertig jaar geleden. Dus de
DCMR is belangrijk en heeft ook veel expertise opgebouwd. Maar we zijn
er nog lang niet."
Woede en trots
Aan het slot van het symposium gaf oud-minister president Ruud Lubbers
een reflectie. "De wil om iets te verbeteren", zei hij, "begint vaak
met woede. Mijn eerste betrokkenheid met Rijnmond kwam voort uit woede
over de effecten op de leefomgeving van de economische expansie
toentertijd. Waar ik als Rotterdammer trots op was, maar tegelijk ook
boos. Ons leefklimaat gaat naar de knoppen. Dat gaat niet langer. Ik
werd lid van de Rijnmondraad en zo is het begonnen. We zijn blijven
groeien zonder dat dit ten koste is gegaan van het milieu. Het is het
wonder van Rotterdam en van de DCMR dat dat gelukt is." Uitdagen
DCMR-directeur Jan van den Heuvel kijkt tevreden terug op het
symposium. "Het overtrof mijn verwachtingen: de inhoud, de kwaliteit en
de diepgang van de speeches. Hoe wij de sprekers hebben kunnen uitdagen
te reflecteren op de toekomst in relatie tot de DCMR. Aan alle kanten
heeft het voldaan aan onze doelstelling dat we geïnspireerd wilden
worden."
Bomen planten
Na het symposium gingen alle genodigden naar buiten. In de tuin voor
het nieuwe gebouw werden drie bomen geplant. Deze symbolische handeling
werd verricht door de zes sprekers, de bestuurders van de
regiogemeenten en provincie. Ook de burgemeester van Schiedam, mevrouw
Verver-Artsen, was hierbij aanwezig. In haar toespraak feliciteerde zij
de DCMR met het prachtige pand in haar gemeente.
Energielabel A+
Het nieuwe kantoorpand is een energiezuinig gebouw met het energielabel
A+. Het ligt tegenover station Schiedam Centraal, op locatie
Schieveste.
Milieudienst Rijnmond