Radboud Universiteit Nijmegen
Hoogleraren luiden noodklok: tijd voor écht duurzame veehouderij
De intensieve veehouderij moet ingrijpend worden veranderd. Tien jaar geleden deed een commissie onder leiding van Herman Wijffels daartoe al een oproep. Maar er is onder vier kabinetten Balkenende nog nauwelijks iets veranderd, constateert Roos Vonk, hoogleraar Sociale psychologie aan de Radboud Universiteit Nijmegen.
In samenwerking met meer dan honderd hoogleraren schreef Vonk een twaalf pagina's omvattend pleidooi voor een duurzame veehouderij. Dat mondt uit in de simpele conclusie: 'Minder vlees. U weet nu waarom.'
'Slager en melkboer van Europa'
Vanuit hun verschillende vakgebieden schetsen de hoogleraren de ernstige gevolgen van onze vee-industrie voor dierenwelzijn, volksgezondheid, milieu, klimaat en ecologische voetafdruk. Ze beschrijven de absurditeit van de huidige situatie, waarin Nederland graan importeert uit de derde wereld waar een tekort is aan voedsel, en dit op zeer inefficiënte wijze omzet in vlees en zuivel, maar vooral in mestoverschotten die hier natuur en milieu aantasten.
Het product wordt grotendeels weer geëxporteerd, want Nederland is de 'slager en melkboer van Europa', en deels in eigen land verkocht. Dit alles tegen prijzen die zo laag zijn, dat boeren alleen het hoofd boven water kunnen houden met subsidies of door nóg meer te produceren.
Zoveel dat overschotten ontstaan, die vervolgens weer weggewerkt moeten worden met campagnes voor kip en melk gesponsord door de belastingbetaler - met als gevolg dat Nederlanders nog meer vlees en zuivel eten - en daarmee hun kans op hart- en vaatziekten en overgewicht verder verhogen.
Bedreiging volksgezondheid
De schaalvergroting en intensivering is versterkt door het landbouwbeleid van de afgelopen kabinetten, met als gevolg dat er niets terecht is gekomen van de aanbevelingen uit 2001. "Er worden nog steeds op grote schaal gezonde dieren geruimd, dierziekten vormen nog steeds een grote bedreiging voor de volksgezondheid en de leef- en slachtomstandigheden van honderden miljoenen dieren in ons 'beschaafde' land zijn nog steeds beschamend".
Aanbevelingen voor ommekeer
De hoogleraren roepen op tot bezinning op de fundamentele uitgangspunten van onze vee-industrie en presenteren tien aanbevelingen die kunnen gelden als uitgangspunten om de noodzakelijke ommekeer te bereiken. Daarbij wijzen ze vooral naar de politiek. De boeren worden ook gezien als slachtoffers van een situatie die door het Nederlandse landbouwbeleid volstrekt kromgegroeid en uit de hand gelopen is.
Roos Vonk: "Het zou geweldig zijn wanneer we hiermee kunnen bijdragen aan een stap naar een samenleving waarin dieren niet louter als economisch object gezien worden, en waarin we een eerlijker en duurzamer methode van voedselproductie hanteren. We willen met dit initiatief in elk geval de politiek onder druk zetten, maar ook de burgers aan het denken zetten. We willen een evaluatie waarom er zo weinig gedaan is met de adviezen van Wijffels, terwijl dat zo dringend noodzakelijk is. En als voldoende mensen ons pleidooi ondersteunen, kunnen we misschien een burgerinitiatief starten. Daarmee is het onlangs in Noord-Brabant ook gelukt om de bouw van megastallen te beperken."
Op www.duurzameveeteelt.nl staat het gehele pleidooi, de namen van de ondertekenaars en is er ook mogelijkheid het initiatief te steunen.