Universiteit van Tilburg

Persbericht 29 april 2010

Nederlander positiever over eigen financiële toekomst

Emoties vlakken af

Nederlanders ervaren per saldo meer positieve emoties over hun persoonlijke financiële vooruitzichten dan het afgelopen half jaar. Dat geldt vooral voor mensen tussen de 15 en 54 jaar. Wel zijn de emoties minder heftig geworden; ze vlakken af. Voor het eerst dalen de aankoopplannen voor duurzame goederen als auto's en meubels niet verder. Dat blijkt uit de Tilburg Consumer Outlook Monitor (TILCOM) van CentERdata en de Universiteit van Tilburg onder 2400 Nederlanders. "Dit duidt op een toename van de uitgaven aan zulke goederen in de komende maanden" stelt Jorna Leenheer, onderzoekster bij CentERdata.

De resultaten van de consumentenmonitor over het eerste kwartaal van 2010 laten zien dat de Nederlander gemiddeld meer positieve dan negatieve emoties ervaart bij de gedachte aan de eigen financiële toekomst. De Ecomotion-index, die dit meet, stijgt voor het derde kwartaal op rij. In het derde kwartaal van 2009 lag deze nog op 27,1, nu op 31,8. Er zijn wel aanzienlijke verschillen tussen Nederlanders zichtbaar. Deze verschillen hangen sterk samen met leeftijd en opleidingsniveau: jongeren en hoogopgeleiden scoren het hoogst. Verder valt op dat de leeftijdsgroep tussen 45 en 54 jaar negatiever is dan de groep tussen 55 en 64 jaar. Bovendien stijgt de Ecomotion-index voor alle leeftijdsgroepen tot 55 jaar, maar daalt de index voor de 55+-ers. Zij zijn duidelijk negatiever gestemd over hun eigen financiële vooruitzichten dan een kwartaal geleden.

Emoties vlakken af
Nederlanders zijn minder emotioneel geworden dan een kwartaal geleden. Ze scoren gemiddeld lager op de positieve emoties, maar ook lager op de negatieve emoties. De emoties zijn minder heftig. "Dit kan toe te schrijven zijn aan toenemende nuchterheid onder de consumenten", aldus Leenheer.

Aankoopplannen dalen niet verder
Voor het eerst sinds de metingen van het TILCOM-onderzoek (september 2009) dalen de aankoopplannen voor duurzame goederen niet verder. Gemiddeld genomen is de aankoopkans voor duurzame goederen als auto's en meubels en vakantie ongeveer gelijk aan die in het vorige kwartaal. Deze veranderingen in aankoopplannen zullen de komende maanden waarschijnlijk tot daadwerkelijke aankopen gaan leiden. Op shopping goederen als kleding, restaurantbezoek en vrije tijd en sport willen juist wel meer Nederlanders gaan bezuinigen.

Voorspellende kracht emoties
De Ecomotion-index blijkt een duidelijke voorspeller te zijn van aankoopplannen op het gebied van duurzame goederen, shopping goederen en vakantie, maar niet voor woningaankoop. De intensiteit van emoties heeft wel een stimulerende rol voor woningaankoop en ook voor auto's. "We zien dus dat positieve emoties aankopen daadwerkelijk kunnen aanjagen. Dit onderbouwt de stelling dat huishoudens zich behalve door rationele verwachtingen en de stand van zaken van hun eigen financiële situatie en de Nederlandse economie, ook door emoties laten leiden", stelt Leenheer.

Over TILCOM
In september 2009 is TILCOM begonnen met het driemaandelijks peilen van de emoties van Nederlanders over de economie, hun koopgedrag en hun bestedingsplannen. Het onderzoek wordt uitgevoerd door Tiber (Tilburg Institute for Behavioral Economic Research) en CentERdata in samenwerking met de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen van de Universiteit van Tilburg.