Ministerraad
Uitwerking kernenergiescenario's naar de tweede kamer
Persbericht | 29-04-2010
De ministerraad heeft op voorstel van minister Van der Hoeven van
Economische Zaken en minister Huizinga van Volkshuisvesting,
Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer ingestemd met toezending aan de
Tweede Kamer van de uitwerking van de kernenergiescenario's. De
ministers doen hiermee een toezegging uit het Energierapport 2008
gestand. De brief is beleidsneutraal en bevat geen beleidskeuzes.
Het gaat om de volgende scenario's:
1a Geen nieuwe kerncentrales. In dit scenario wordt geen actie
ondernomen om de bouw van een nieuwe kerncentrale in Nederland op
termijn te realiseren. De kerncentrale in Borssele sluit uiterlijk in
2033.
1b Geen nieuwe kerncentrales tenzij inherent veilig. Naar
verwachting is een inherent veilige kerncentrale niet voor 2030 op de
markt en kan deze dus niet voor 2040 operationeel zijn in Nederland.
2 De kerncentrale Borssele vervangen in 2033. Borssele zal dat jaar
aan het einde van zijn technische en economische levensduur zijn.
3 Nieuwe kerncentrale(s) na 2020 (naast vervanging van Borssele). In
dit scenario worden vanaf 2020 een of meer kerncentrales in Nederland
gebouwd.
Het is aan het volgende kabinet om te besluiten over de rol van
kernenergie in de energiemix. De scenario's leveren het fundament voor
de te nemen beslissingen, inclusief de daarbij behorende transparante
en consistente randvoorwaarden. Publieke belangen spelen in de
besluitvorming over de rol van kernenergie in de energiemix een
essentiële rol. De overheid bepaalt de politieke en technische
randvoorwaarden en het reguleringskader. Daarbinnen is het aan
bedrijven om te bepalen of men al dan niet wil investeren in een nieuwe
kerncentrale. De kamerbrief bevat daarom twee hoofdonderdelen:
1. Aandachtspunten die van belang kunnen zijn bij de politieke
besluitvorming over kernenergie: het betreft de aspecten
maatschappelijk draagvlak, betaalbare, betrouwbare en schone
energievoorziening, veiligheid en straling en internationale
context, industrie en economie.
2. Mogelijke condities, waaronder de verschillende
kernenergiescenario's zouden kunnen worden gerealiseerd na
besluitvorming door het volgende kabinet: het gaat onder andere om
de vraag hoe om te gaan met de realisatie van eindberging van
radioactief afval, maatschappelijk draagvlak,
veiligheidsmaatregelen rond kerncentrales en investeringsklimaat.
Maatschappelijk draagvlak is voor elk scenario een belangrijke factor
bij de besluitvorming. Uit publieksonderzoek blijkt dat de Nederlandse
bevolking het onderwerp kernenergie buitengewoon weerbarstig vindt. Op
basis van het eerste gevoel wordt kernenergie beschouwd als gevaarlijk,
maar ook als noodzakelijk. Er is behoefte aan een debat over
kernenergie binnen het kader van de bredere energiehuishouding. Er
wordt geconstateerd dat het onderwerp kernenergie samenhangt met drie
zaken: angst, kennis en vertrouwen. Er wordt geconstateerd dat
Nederlanders geen eenduidig standpunt over kernenergie hebben. Feiten
en cijfers aan de ene kant en zorgen aan de andere kant verdienen
volgens de onderzoekers explicieter aandacht in de discussie.
Kernenergie kenmerkt zich door hoge investeringskosten en lage
operationele kosten. In de praktijk zal de business case sterk afhangen
van de kostenontwikkeling van fossiele brandstoffen en CO2,
financieringsaspecten en disconteringsvoeten. De businesscase kan
positief of negatief worden beïnvloed door flankerende maatregelen van
de overheid. Nieuwe kerncentrales kunnen bijdragen aan de
voorzieningszekerheid. Dit moet wel steeds meer worden gezien binnen de
Noordwest-Europese elektriciteitsmarkt. Kerncentrales hebben over de
gehele levenscyclus zeer lage luchtverontreinigende emissies.
Kernenergie vraagt bijzondere aandacht gezien de aspecten van
veiligheid, afval en non-proliferatie. In elk van de
kernenergiescenario's zijn deze punten in mindere of meerdere mate van
toepassing. Hoewel de kans op een reactorongeval heel klein is, kunnen
de gevolgen zeer groot zijn. De veiligheid van kerncentrales is de
afgelopen decennia verbeterd. Eindberging van bestraalde splijtstof is
in nog geen enkel land in bedrijf. Wel worden in verschillende landen
voorbereidingen getroffen. De bouw van een terugneembare berging in
geschikte zout- of kleivoorkomens is in Nederland technisch gezien
mogelijk, maar maatschappelijk omstreden. Non-proliferatie en
beveiliging tegen terreuraanslagen zijn actueel. Ongecontroleerde
verspreiding van nucleair materiaal en nucleaire kennis dient te worden
vermeden.
Wereldwijd zijn er momenteel 436 kerncentrales in bedrijf met een
totaal vermogen van 370 GigaWatt. Er zijn sterke
uitbreidingsontwikkelingen gaande of in voorbereiding in Azië (ook in
een aantal Arabische oliestaten) en in de Verenigde Staten. Binnen de
Europese Unie speelt kernenergie momenteel met een aandeel van ongeveer
een derde een substantiële rol bij de opwekking van elektriciteit. De
aan kerncentrales specifiek en aan de nucleaire sector in het algemeen
verbonden financieel-economische belangen betreffen industrie,
innovatie en werkgelegenheid. Uitbreiding van kernenergie in Nederland
stimuleert het nucleaire onderzoek en onderwijs.