Vereniging Milieudefensie
Nieuw kabinet staat voor enorme opgave energiepolitiek
Politici moeten opties voor energierevolutie met beide handen aangrijpen
Amsterdam, 29 april 2010 - Milieudefensie roept alle politieke partijen op, om tijdens hun verkiezingscampagnes klip en klaar uit te leggen hoe ze de energievoorziening willen verduurzamen. Uit de vandaag gepresenteerde evaluatie van Schoon en Zuinig blijkt namelijk dat ons land de uitstoot van broeikasgassen in 2020 met slechts 17 procent weet te verminderen, terwijl het kabinetsdoel 30 procent is. Gelukkig heeft een nieuw kabinet voldoende mogelijkheden om ons land definitief op de rails te zetten naar een koolstofarme economie. Biobrandstoffen horen daar volgens Milieudefensie in veel beperktere mate bij dan het kabinet van plan is.
Uit de evaluatie van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) blijkt ook, dat de feitelijke Nederlandse uitstoot van broeikasgassen zonder aanvullend klimaatbeleid in 2020 nog steeds even hoog is als in 1990. De uitstoot daalt alleen op papier, dankzij de aankoop van buitenlandse emissierechten, bijvoorbeeld door energiebedrijven die nieuwe kolencentrales bouwen. De productie van duurzame energie in ons land blijft zonder het voorgenomen beleid van het kabinet Balkenende IV steken op 6 procent, terwijl 20 het doel is.
Ook de voornemens van Balkenende IV voor verduurzaming van de Nederlandse energievoorziening blijken volgens de evaluatie onvoldoende. Het effectiefste voornemen was verhoging van de prijs van grijze stroom als inkomstenbron voor de subsidiëring van wind- en zonne-energie. Dat had het aandeel duurzame energie in 2020 verhoogd van 6 naar zo'n 15 procent. Het is daarom onnavolgbaar dat demissionair Minister Van der Hoeven precies dát voornemen, door haar zelf ingezet, recent naar de prullenbak heeft verwezen. Ook met energiebesparing wil het in ons land maar niet opschieten, terwijl dat de meest effectieve en goedkoopste maatregel is.
Gelukkig bieden de opties voor verbetering die het PBL en ECN - in opdracht van het ministerie van VROM - schetsen, voldoende mogelijkheden. Centraal daarin staat verplichtend beleid (bijvoorbeeld isolatie van woningen) en prijsbeleid (verhoging van energiebelasting). Dit komt overeen met de 'Klappers voor het Klimaat'(*) die Milieudefensie eerder dit jaar presenteerde. Verhoging van de belasting op grijze stroom en gas leidt tot extra energiebesparing en maakt duurzame energie goedkoper. Dit soort maatregelen zijn in de meeste verkiezingsprogramma's helaas onvoldoende uitgewerkt. Milieudefensie roept de politieke partijen op hierin veel duidelijker stelling te nemen en te laten zien hoe zij onze energievoorziening gaan verduurzamen. Willem Verhaak, woordvoerder Klimaat van Milieudefensie: "De keus is aan de politiek: blijven doormodderen met ineffectieve convenanten of de regie nemen door vervuiling te beprijzen, energiebesparing te verplichten en kolen uit te bannen."
Het uitgangspunt dat alle biobrandstoffen CO2-neutraal zijn is onzin
Eén van de door PBL en ECN geschetste opties voor energieverduurzaming is méér import van biomassa voor bijstook in kolencentrales en voor biobrandstoffen voor in de autotank. CO2-neutrale biomassa bestaat echter niet. Meer biomassa mag dan gunstig zijn voor de Nederlandse CO2-boekhouding, maar de productie ervan, het transport en met name de kap van tropische bossen leiden in werkelijkheid tot veel CO2-uitstoot. Het is de vraag is of deze 'oplossing' überhaupt tot minder uitstoot leidt.
De optie om de biobrandstofdoelstellingen op te schroeven, druist bovendien in tegen de adviezen van Commissie Duurzaamheidsvraagstukken Biomassa (Commissie Corbey), die nota bene door de overheid is ingesteld. Willem Verhaak: "De oplossing van ons energieprobleem ligt niet in het claimen van honderdduizenden hectares landbouwgrond in ontwikkelingslanden, maar in maatregelen in ons eigen land: méér investeren in energiebesparing en wind- en zonne-energie en het stoppen met de aanleg van steeds meer asfalt."