W.F. Hermans complimenteus over aanpak Sonja Pos in Dorbeck is alles!

04/05/2010 14:26

Amsterdam University Press

W.F. Hermans noemt de beschouwing van Sonja Pos over zijn roman De donkere kamer van Damokles 'een van de beste beschouwingen die er ooit over dat veelbesproken verhaal zijn verschenen'.

Hermans-biograaf Willem Otterspeer onthulde tijdens de boekpresentatie van Dorbeck is alles! een opmerkelijk fragment uit een brief van W.F. Hermans aan Wilbert Smulders. Hierin is Hermans bijzonder complimenteus over het werk van de publiciste en auteur Sonja Pos. Hermans schreef het volgende:

'Sommige beschouwingen over mijn werk kan ik niet lezen zonder angstgevoelens. Ken jij: Mimese en Geweld, beschouwingen over het werk van René Girard onder redactie van Wouter van Beek, Kok Agora Kampen 1988? Hierin staat een opstel van Sonja Pos over de donkere kamer van Damokles, dat me bang van mijzelf liet worden toen ik het las. Nou ja ik overdrijf een beetje. Het is een van de beste beschouwingen die er ooit over dat veelbesproken verhaal zijn verschenen.'

Een uitwerking van deze beschouwing is te vinden in haar net verschenen boek Dorbeck is alles!. Dinsdagmiddag overhandigde Willem Otterspeer het eerste exemplaar aan Pos en hield voorafgaand een beschouwing op haar werk. Hierin kwam hij met dit verrassende en complimenteuze fragment van Hermans, dat Sonja Pos nooit zelf heeft mogen ontvangen.

Dorbeck is alles!

Waarom roept hoofdpersoon Henri Osewoudt in De donkere kamer van Damokles vlak voor zijn dood uit dat zijn opdrachtgever Dorbeck 'alles' is? Gaat het hier om navolging?

De Franse filosoof René Girard ( geb.1923) ontdekte de grote rol van navolging en van begeerte in klassieke romans. Later wees hij erop dat navolging tijdens een crisis leidt tot het ontstaan van dubbelgangers, rivaliteit, geweld en slachtoffers die zondebokken kunnen worden.

Uitgaande van De donkere kamer van Damokles, kwam Sonja Pos tot het nieuwe inzicht dat verschillende romans en verhalen van Hermans hierop berusten. De kwetsbare hoofdpersonen die blindelings navolgen, worden naar hun ondergang gevoerd. Het uitzonderlijk belang van navolging en van de talrijke daarmee verbonden aspecten in deze teksten, wat Hermans zelf tot zijn verbazing volledig was ontgaan, erkende hij royaal, zoals uit hun correspondentie erover blijkt. Zij promoveerde op deze toegankelijk geschreven studie aan de Universiteit van Amsterdam, 2007.

Sonja Pos publiceerde o.a. essays, artikelen, vertalingen, gedichten, Een paar woorden per dag (novelle) en Daglicht (roman).

Dorbeck is alles!

Navolging als sleutel tot enkele romans en verhalen van W.F. Hermans

Sonja Pos

Vossiuspers UvA

ISBN 978 90 5629 615 5

Paperback, 276 pagina's





http://www.aup.nl/do.php?a=show(UNDERSCORE)visitor(UNDERSCORE)book&isbn=97890562