Promotie Drs. M. Hensmans
Titel proefschrift
A Republican Settlement Theory of the Firm
---
Promotors:
Prof.dr. A. Jolink
Prof.dr. S.J. Magala
---
Datum
06 mei 2010 13:30
---
Locatie:
Woudestein, senaatszaal
---
Faculteit
RSM Erasmus University
Succesvolle banken dragen bij aan democratie
Banken die bijdragen aan democratie zijn beduidend succesvoller dan
banken die dit niet doen. Dit concludeert Manuel Hensmans in zijn
proefschrift A Republican Settlement Theory of the Firm. Applied to
Retail Banks in England and the Netherlands (1830-2007). Hensmans
promoveert op vrijdag 6 mei 2010 aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Het succes van banken in Nederland en Engeland hangt af van dezelfde
zes lange termijn strategieën. De zes strategieën die Hensmans vond
bij de retailbanken in Engeland en Nederland gaan over het vervullen
van de sociale mobiliteitsaspiraties van kern klanten en het bedienen
klanten van verschillende sociale klassen. Staatsbeleid aangaande
economisch burgerschap werd door de banken tot "voldongen feit" gemaakt
en vertaald in diensten en producten. De banken maakten zichzelf tevens
tot kampioen van een herboren nationaal karakter en van het economische
landsbelang.
Tot de jaren '30 waren Engelse commerciële banken erg succesvolle
pioniers van de zes bovengaande strategieën. Engelse hypotheekbanken
(building societies) en Nederlandse commerciële banken namen de fakkel
over vanaf WOII tot de jaren 1970. Daarna volgde een periode van
nivellering waarin vooral Engelse hypotheekbanken ten onder gingen.
Maar de enige bank die de zes strategieën consistent succesvol
uitvoerde in de periode 1900 tot 2007 was het retail bedrijf van
Rabobank Nederland.
Voor de financiële crisis werden banken door velen geprezen als
voortrekkers van democratisch kapitalisme. Immers, gaven banken ons
allen niet de mogelijkheid welvarende, goede burgers te worden met hun
laagdrempelig aanbod van hypotheken, consumentenkrediet, beleggingen
etc. De wind keerde de afgelopen twee jaar volledig. Beschuldigingen
van hebzucht en corrupte financiële elites voeren nu de toon.
Niettemin leert deze studie dat er een duidelijk positieve relatie
bestaat tussen het succes van banken en hun bijdrage tot onze
democratie, een relatie die cyclisch heroplevend en neergaand
(1870-1930, 1930-1970, 1970-2007).
Binnen een internationaal perspectief wordt de capaciteit van bedrijven
om een leidende democratische rol te spelen beperkt door de steun van
de natiestaten waarin zij hun hoofdzetel(s) hebben; in het bijzonder de
internationale capaciteit van deze natiesta(a)t(en) om uiting te geven
aan het ideaal van volkssovereiniteit en het recht op zelfbeschikking.
Hensmans baseert zich op een historische analyse van de strategieën
gevolgd door Nederland en Engeland sinds vroeg republikeinse tijden, en
de Verenigde Staten en de Europese Unie sinds WWII. De promovendus
licht toe hoe de leiders van natiestaten en bedrijven best te werk gaan
om een voordelige internationale ranking te verkrijgen; en de
mogelijkheden to zelf-beschikking en succes te maximaliseren voor
geaffilieerde bedrijven.
Essentieel hierbij zijn drie principes, die terug te brengen zijn tot
vroegrepublikeinse tijden: de mogelijkheid tot rivaliteit en verschil
van mening, de onmogelijkheid dat éen rivaliserende groep de andere kan
domineren, en tijdig ingrijpen tegen corruptie van deze principes.
Concreet vertaalt zich dit in de volgende strategieën: de tijdige
vernieuwing van democratiseringstradities en pacten, alsmede de
historische relatie tussen staat en natie; het zich doen gelden via
supra-nationale pacten en instituties; het incalculeren van hoe "happy
accidents" imperfecte pacten zullen opwaarderen; en het tegen de stroom
in roeien in tijden van hoge moderniteitsmythen.
Het onderzoek van Manuel Hensmans is verricht in het Erasmus Research
Institute of Management (ERIM), de gezamenlijke door de KNAW erkende
onderzoeksschool van Rotterdam School of Management/ Erasmus University
en de Erasmus School of Economics. Aan ERIM zijn ruim 300 onderzoekers
verbonden. ERIM organiseert tevens het Erasmus Doctoral Programme in
Business and Management voor de opleiding van jonge, veelbelovende
wetenschappers. www.erim.eur.nl
Erasmus Universiteit Rotterdam