Molenzorg op een nieuwe leest
06/05/2010 14:55
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Aanbieding reader Naar een herzien molenbeleid
'In de loop van de twintigste eeuw heeft het behoud van molens zich ontwikkeld tot een hoeksteen van de Nederlandse monumentenzorg. Het is tijd om onze zorg voor het icoon van Nederland op een nieuwe leest te schoeien met meer aandacht voor het historisch materiaal en de historische locatie.' Dit zei Jos Bazelmans, hoofd sector Kennis van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, tijdens de opening van de Nationale molen- en gemalendag vandaag in molen De Ster in Utrecht.
De Rijksdienst gaat daarom in samenspraak met molenaars, eigenaren en molenorganisaties binnen een jaar het molenbeleid herzien. Namens het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap overhandigde de Rijksdienst de reader Naar een herzien molenbeleid aan Leo Endedijk, directeur van de Vereniging De Hollandsche Molen. Hiermee start het traject om gezamenlijk tot een zo breed mogelijk gedragen rijksbeleid voor molens te komen.
Het huidige molenbeleid stamt uit 1966 en richt zich vrijwel uitsluitend op het draai- en maalvaardig maken van molens. Dat is succesvol gebleken. Ambachtelijke beroepen van molenaar en molenmaker bleven daardoor voortbestaan. Draaiende molens zijn onderdeel van het Nederlandse landschap en leveren zo een grote bijdrage aan het toerisme. In toenemende mate is ook de historische waarde en de historische locatie van de molen van belang. Daarom is een herziening van het molenbeleid gewenst.
Molenbeleid herzien
Een herziening van het molenbeleid is nodig, omdat molens ook getuigen zijn van een inmiddels verdwenen industrialisatie. Ze zijn door de tijd heen steeds verder ontwikkeld en kennen verschillende typen en soorten gaand werk. Molens kregen in de loop der tijd ook toevoegingen, zoals stoom-, diesel- en elektromotoren.
De beleidsfocus op de draaiende molens leidde ertoe dat molens geregeld verplaatst of ingrijpend hersteld werden. Dat ging soms ten koste van identiteit van de plek of van de authentieke en monumentale waarden van de molen zelf. In de recente beleidsbrief Modernisering Monumentenzorg wordt het belang en de betekenis van het monument in zijn historische omgeving genoemd. Ze versterken elkaar. Door meer aandacht te schenken aan cultuurhistorische waarde, waaronder ook van de molenlocatie, krijgt het molenbeleid meer diepgang.
In samenspraak
Voor het raadplegen van moleneigenaren en molenaars organiseert de Rijksdienst na de zomer verspreid over het land een aantal bijeenkomsten. Daarnaast benadert de dienst ook diverse molenorganisaties en bestuurlijke partners zoals de gemeenten en provincies. Belangrijke thema's in de beleidsherziening zijn het bouwhistorisch onderzoek en documentatie, de molenbiotoop, het completeren en verplaatsen van molens, maar ook het immaterieel erfgoed van molenaar en molenmaker.
Reader
De reader Naar een herzien molenbeleid bevat een bundeling van artikelen over de omgang met molens, het huidige beleid, de dilemma's en bouwstenen voor het toekomstige herzien molenbeleid. De reader is te downloaden via dit persbericht op www.cultureelerfgoed.nl.
http://www.cultureelerfgoed.nl