Oratie Beteugelen martkmacht verzekeringsmaatschappij verlaagt prijzen verzekering
Oratie Economie
donderdag 20 mei, 14.30 uur
Dhr. prof. dr. J. Hinloopen, hoogleraar Industriële Organisatie: Verzekerde marktmacht.
De meeste mensen houden niet van risico's; ze zijn risico-avers. Om risico's te verkleinen kunnen ze gespreid worden over een hele groep: het risico wordt verzekerd. In geval van schade keert de verzekeringsmaatschappij de schade uit. Risico is het product van twee componenten: kans op schade × schadeomvang. De economische literatuur is rijk aan bijdragen over moreel wangedrag en averechtse selectie die ontstaan doordat een verzekeringsmaatschappij de individuele kansen op schade niet kent. Jeroen Hinloopen richt zich tijdens zijn oratie op de andere component van risico: de hoogte van de schadelast, en de beïnvloeding daarvan door verzekeraars. Mensen zijn sneller geneigd zich te verzekeren als de schadelast groter is. Niemand verzekert zich voor de aanschaf van een brood, menigeen verzekert een nieuwe fiets. Het gevolg is dat een grotere schadelast winstgevend kan zijn voor verzekeringsmaatschappijen. Eerder noemde Hinloopen dit een verzekeringsparadox. Een manier waarop verzeke
raars de schadelast kunnen vergroten is door het creëren van marktmacht op product- en dienstenmarkten. Marktmacht is het vermogen van ondernemingen om langdurig een prijs te vragen die (ver) boven de kostprijs ligt. Het werkt prijsopdrijvend, en daarmee schadelastverhogend. Verzekeringsmaatschappijen kunnen marktmacht creëren door het aantal aanbieders op een product- of dienstenmarkt te beperken. In het meest extreme geval wordt er een monopolie gecreëerd. Verzekeraars kunnen hiervoor geprefereerde aanbieders aanwijzen. Als alle verzekeringsmaatschappijen dezelfde geprefereerde aanbieder(s) selecteren vermindert de concurrentie-intensiteit. Prijzen zullen stijgen, daardoor ook de kosten in geval van schade, en daarmee de neiging van consumenten om zich te verzekeren. De mededingingswet staat buitenspel want contractvrijheid stelt dat individuele verzekeraars met iedereen een individueel contract kunnen aangaan. Dat alle verzekeringsmaatschappijen dezelfde geprefereerde aanbieder
(s) zouden contracteren doet daar niets aan af. Geen enkele verzekeraar heeft een prikkel om met een goedkopere partij in zee te gaan, want daardoor daalt de schadelast, en uiteindelijk de neiging tot verzekeren. De oplossing ligt volgens Hinloopen voor de hand: verbied iedere contractuele verbinding tussen verzekeringsmaatschappijen en spelers op product- en dienstenmarkten.
Locatie: Aula van de UvA, Singel 411, Amsterdam.
Universiteit van Amsterdam
Universiteit van Amsterdam