Ingezonden persbericht


|Persbericht                                                               |
|Amsterdam, 6 mei 2010               |                                    |
Vertrouwen beleggers en financiers opnieuw toegenomen Toenemende zorg om tekort aan 'goede' beleggingsobjecten

Opnieuw is het vertrouwen van beleggers toegenomen en daarmee is drie kwartalen op rij een stijging zichtbaar. Ook bij financiers is het vertrouwen de laatste twee kwartalen toegenomen. Dit beeld sluit aan bij de ontwikkeling van het producenten- en consumentenvertrouwen. Beleggers en financiers zijn beiden eensgezind in hun vertrouwen in de vastgoedmarkt. Waren financiers vorig jaar nog beduidend negatiever dan beleggers, sinds eind 2009 heeft een kentering plaatsgevonden en zijn zij positiever. Hun vertrouwen gaat nu gelijk op met dat van beleggers. Dit blijkt uit het DTZ Beleggers- en Financiersvertrouwen, dat DTZ Zadelhoff voor de tiende keer onderzocht. "Zowel financiers als beleggers noemen het gevaar van de oplopende leegstand als grootste risico", vertelt Frans van Toor, partner bij DTZ Zadelhoff, verantwoordelijk voor Investments en Research. "Opvallend is dat een toenemend aantal beleggers en financiers zich nu ook zorgen maakt over de beschikbaarheid van geschikte beleg gingsobjecten. De belegger zoekt bij voorkeur langlopende huurcontracten in een nieuw, groen gebouw, op een goede locatie. Dat aanbod blijft beperkt."

Sinds eind 2007 meet DTZ Zadelhoff het vertrouwen onder beleggers en financiers in de vastgoedmarkt. Beleggers en financiers beantwoorden elk kwartaal vragen over de ontwikkeling van marktindicatoren zoals de ontwikkeling van de gebruikersmarkten, huurwaardeontwikkeling, ontwikkeling van de aanvangsrendementen en de financieringsvoorwaarden.

Frans van Toor: "Het vertrouwen is toegenomen ten opzichte van vorig kwartaal. Kijkend naar de samenstelling van de vertrouwensindex valt op dat vooral financiers van mening zijn dat de huurwaarde het komende kwartaal zal dalen." Unaniem wordt de ontwikkeling van een toenemende leegstand als grootste risico voor de vastgoedsector.

DTZ Zadelhoff maakte tevens een analyse van het investeringsvolume. In het eerste kwartaal van 2010 werd voor Nederland een investeringsvolume van EUR 950 miljoen geregistreerd (geregistreerde beleggingstransacties waarvan de koopsom bekend en openbaar is gemaakt). Rekeninghoudend met een aantal transacties waarvan de data vertrouwelijk is, wordt het totale investeringsvolume geschat op EUR 1,25 miljard in het eerste kwartaal.

Bij het investeringsvolume valt op dat het aandeel retail in Nederland net als in de rest van Europa hoog is met 51% ten opzichte van 27% in 2009. Dit heeft onder andere te maken met de verkoop van twee grote winkelportefeuilles. In het eerste kwartaal van 2010 betrof verder 19% van de beleggingen kantoorruimte, 18% woningen en 8% bedrijfsruimte. "Hiermee wordt de trend die we begin dit jaar in ons rapport 'Vertrouwen golft' beschreven doorgezet. Begin 2010 concludeerden we al dat een verschuiving plaatsvindt van kantoren naar winkels en wonen", aldus Van Toor.

Het Europese investeringsvolume is in Q1 2010 op EUR 17,2 miljard uitgekomen. Dit is ten opzichte van Q4 2009 weliswaar een daling van 26%, maar in vergelijking met het eerste kwartaal in 2009 betekent dit een stijging van maar liefst 73%. In Europa is nog steeds sprake van risicomijdend gedrag bij investeerders. Van Toor: "Investeerders zijn op dit moment voornamelijk geneigd te investeren in markten die zij het beste kennen. In de praktijk betekent dit dat investeringen vooral in eigen land worden gedaan." In Nederland was in Q1 2010 83% van de beleggers van Nederlandse afkomst. Daarnaast werd 32% van de investeringen in het eerste kwartaal van 2010 gedaan door particuliere beleggers, terwijl dit over 2009 20% was.

Beleggers richten zich in toenemende mate op 'goede' vastgoedbeleggingen: een nieuw en/of duurzaam gebouw op een goede locatie, dat langjarig is verhuurd aan een solvabele huurder. Het tekort aan dit type vastgoed wordt versterkt door het feit dat de komende jaren slechts een beperkt aantal nieuwe ontwikkelingen op de markt komt. Objecten buiten deze categorie 'goed' onroerend goed zouden gebaat zijn bij een aanpassing van de prijs, zodat rendement en risico meer in lijn worden gebracht of bij verduurzaming en renovatie van het gebouw. Voor het tweede kwartaal verwachten financiers dat de Bruto AanvangsRendementen (BAR) stabiel zullen blijven. Een meerderheid van beleggers (70%) is het hiermee eens. Bijna een kwart (21%) verwacht echter dat de rendementen zullen dalen, terwijl 9% van beleggers een stijging voorziet. Ook DTZ Zadelhoff constateert dat voor de 'goede' vastgoedbeleggingen de prijzen weer stijgen, terwijl voor het overige vastgoed de prijzen onder druk blijven staan. E r is een duidelijke tweedeling in de markt. Stedelijk versus niet-stedelijk gebied, kwaliteit en duurzaamheid versus veroudering, langer huurcontracten versus leegstandsrisico's. De verschillen in waarde zullen verder toenemen.

De 'Investment Market Update Europa' voor Q1 2010 kunt u downloaden van onze website www.dtz.nl.

|