Ingezonden persbericht
Wat is een Netwerk vertrouwenspersonen?
In vier andere stadsdelen zijn dergelijke netwerken reeds ingericht. Zij dragen bij aan het versterken van wat zo mooi heet "informele zorg". Veel bewoners weten niet altijd even makkelijk de weg naar professionele hulpverlening te vinden. Ook zijn er bewoners die wel een hulpbehoefte hebben maar geen hulpvraag. Hulp wordt dan pas ingeroepen als er sprake is van echte crisis. En natuurlijk; zij die de weg wel naar de hulpverlening vinden, worden niet altijd even goed geholpen. Het drop out is - helaas - een bekend verschijnsel. En tot overmaat van ramp; veel mensen die wel professionele hulp krijgen vallen na afronding van de hulpverlening weer terug in oude problemen na afronding van de hulpverlening. Dit omdat nazorg ontbreekt.
Gelijk als in andere stadsdelen wensen we een Netwerk Vertrouwenspersonen Oost in te richten. Daarbij wordt gedacht aan de volgende functies van het Netwerk:
a. Ondersteuning van (zelf)organisaties die "informele zorg" bieden,
b. Ondersteuning aan vrijwilligers van deze organisaties, in de vorm van cursus, deskundigheid en intervisie,
c. Inrichten van een Netwerk voor erkenning en waardering van zelforganisaties en hun vrijwilligers in hun rol als informele zorgnetwerken,
d. Stimuleren van afstemming en samenwerking met reguliere instellingen en overheid.
Wat bereikt een Netwerk vertrouwenspersonen?
Ervaring in andere stadsdelen leert ons dat in Netwerken Vertrouwenspersonen het volgende wordt bereikt:
a. Vrijwilligers die kwetsbare mensen bijstaan krijgen basisvaardigheden en deskundigheid aangereikt om vroegtijdig problemen te signaleren maar ook toe te leiden naar aansluitende vormen van hulpverlening en voorzieningen,
b. Met het toerusten van vrijwilligers die de rol van vertrouwenspersoon (intermediair) vervullen wordt de toegang tot voorzieningen en zorg&welzijn verbeterd,
c. Organisaties waar deze vrijwilligers actief zijn, krijgen aansluitende vormen van ondersteuning bij het verhogen van de kwaliteit van informele zorg aan kwetsbare leden van de achterban en doelgroep,
d. Organisaties delen ervaringen, inzichten en expertises; we leren van elkaar,
e. Tussen vrijwilligersorganisaties en reguliere instellingen worden de lijntjes korter en groeit het wederzijdse vertrouwen,
f. Professionals van instellingen zorg&welzijn leren van vrijwilligers die bijzondere expertises hebben over de context waarin overbelaste bewoners leven, wonen en werken.
Wat is informele zorg?
(Zelf)organisaties en (hun)vrijwilligers hebben dagelijks te maken met de belasting die de leden van de achterban en doelgroep dragen. Vaak heeft die belasting te maken met inkomensproblemen of met psychosociale problemen. Soms ook met niet weten op welke voorzieningen men recht heeft. Soms gaat het om zware dingen. Zoals huiselijk geweld of problemen met opvoeden in twee culturen. En soms ook met gestapelde problemen; als hele vele dingen tegelijk spelen.
In de zelforganisaties en onder de vrijwilligers is een schat aan kennis en expertise aanwezig. Maar ook aan vertrouwensingangen. Zelforganisaties en vrijwilligers bereiken voor overheid en instellingen moeilijk bereikbare groepen bewoners. Bewoners veelal die in ene kwetsbare positie verkeren. Daarom wordt informatie gegeven, geadviseerd, aan voorlichting gedaan; wordt er een luisterend oor geboden en geholpen bij het toeleiden naar professionele hulpverlening.
Dat allemaal is informele zorg. Het is zorg van mens tot mens; gebaseerd op de waarde van "omzien naar de kwetsbare ander".
Hoe verhoudt Informele zorg zich met professionele zorg.
Het is een bekend gegeven dat de achterbannen en doelgroepen van zelforganisaties relatief zwaar belast zijn; relatief vaak inkomensproblemen hebben en relatief vaak een slechte fysieke en geestelijke gezondheid kennen. De nood is bijzonder hoog.
Des te schrijnender dat de toegang tot voorzieningen en professionele zorg&welzijn niet altijd gegarandeerd is en dat de kwaliteit van het aanbod te wensen over laat. Organisaties en hun vrijwilligers helpen de toegang tot en de kwaliteit van het hulpaanbod en voorzieningen te verbeteren. Zij zijn dus geen alternatief maar wel aanvullend. Aanvullend in de zin: bijdragen aan het helpen verzilveren van het recht op voorzieningen en aansluitend - effectief werkend - hulpaanbod.
Erkenning en waardering van "informele zorg".
In kader van de WMO wordt door de overheid een toenemende beroep gedaan op de civil society om 'informele zorg' te bieden. Het idee van een zelfredzame samenleving waarin burgers omzien naar de kwetsbare ander. In de nabije toekomst zal het beroep op de civil society en in het bijzonder op migranten(zelf)organisaties toenemen. Dat biedt kansen tot erkenning van de meerwaarde die zelforganisaties leveren. En erkenning biedt kansen op waardering.
In het Netwerk Vertrouwenspersonen Oost treden we samen op om deze waardering van de kant van de overheid en instellingen mede in te kleuren.
Hoe werkt het Netwerk Vertrouwenspersonen Oost?
In Oost zal een secretariaat ingericht worden dat dienend is aan de activiteiten die onder de noemer van het Netwerk worden genomen. Deze activiteiten zijn:
a. Ondersteuning aan organisaties gericht op het verbeteren van de kwaliteit van "informele zorg".
b. Basiscursus en deskundigheid vrijwilligers tot vertrouwenspersonen.
c. Activiteiten van afstemming met reguliere instellingen op basis van partnerschap.
De werkwijze is dat het Netwerk een lerend Netwerk is. Betrokken organisaties delen ervaringen, netwerken en deskundigheden; leren dus van elkaar. Instellingen en overheid leren van de zelforganisaties en vica versa. Een sociale kaart wordt geactualiseerd, lijntjes worden korter en dus effectiever. Problemen met voorzieningen en hulpaanbod sneller getraceerd en aangepakt.
De meerwaarde komt ten goede aan die bewoners die in een kwetsbare positie wonen en leven en die de toegang tot effectieve hulpverlening hebben.