TNS NIPO publicaties
8 mei 2010
PVV hypnotiseert slimmer dan D66
De Volkskrant - zaterdag 8 mei 2010
Wie kiest wat en waarom
In deze rubriek beschrijft Peter Kanne vijf zaterdagen voorafgaand aan
de verkiezingen de discrepanties tussen wat partijen in hun programmas
voorstellen, wat hun kiezers willen en wat die kiezers dénken dat hun
partij wil. Dit gebeurt aan de hand van een stelling die is voorgelegd
aan steekproef van kiezers. Vandaag (8 mei): Mensen die meer verdienen
moeten meer betalen voor hun ziektekostenverzekering
Door: Peter Kanne - Onderzoeker TNS NIPO
In vergelijking met 2006 is de PVV een flink stuk naar links
opgeschoven, tenminste als we het Kieskompas mogen geloven. Een mooi
instrument, dat Kieskompas, waarmee de kiezer enkel door zijn mening te
geven ziet welke politieke partijen overeenkomen met die mening. Een
stemadvies op basis van inhoud, zonder dat je al die
verkiezingsprogramma's moet doorploeteren. Maar het verdoezelt ook het
een en ander. Sociaal-economisch zou de PVV volgens het Kieskompas
bijvoorbeeld linkser zijn geworden dan D66. Kan dit kloppen? Oké, de
PVV wil de AOW op 65 jaar houden en wil kleinschalige zorg, zonder
marktwerking. Dat kun je opvatten als links. Maar komt Wilders op voor
de armen, wil hij het geld voor die armen weghalen bij de rijken? Nee.
Wilders heeft goed begrepen dat zijn achterban gevoelig is voor
SP-achtige argumenten en bewijst lippendienst aan de opvattingen van
veel van zijn potentiële kiezers: behoudzuchtig en
sociaal-economisch-links. Dat de PVV conservatief is op het gebied van
alles wat te maken heeft met de Nederlandse cultuur was al langer
duidelijk. Maar Wilders wil de schijn wekken dat hij beide is:
nationalistisch en socialistisch, zonder die twee expliciet aan elkaar
te linken. Hij is niet gek. In haar verkiezingsprogramma zegt de PVV te
kiezen voor een sociaal Nederland en als enige op te komen voor het
behoud van de verzorgingsstaat. Maar als het gaat om inkomens- en
verdelingsvraagstukken blijft de PVV onversneden rechts. Alle linkse
retoriek ten spijt.
Met de stelling Mensen die meer verdienen moeten meer betalen voor hun
ziektekostenverzekering is de PVV het dan ook oneens. Net als VVD, CDA
en D66. PvdA, SP, GroenLinks en ChristenUnie zijn het hier wel mee
eens. De PVV schaart zich dus, als het concreet wordt, in het rechtse
kamp en dit is geen uitzondering: de PVV is tegen alle maatregelen
waarbij de hogere inkomens extra belast worden ten faveure van de
lagere inkomens. Dit hoeft niet te verbazen als we teruglezen wat
Wilders schreef in zijn Onafhankelijkheidsverklaring uit 2005. Wilders
wilde af van het omvangrijke stelsel van uitkeringen en voorzieningen
omdat dit burgers alleen maar afhankelijk maakt van de overheid. Hij
wilde overheidstaken afstoten en de belastingen zoveel mogelijk
verlagen. Andermaal rechts. De Wilders-aanhang had dus gewaarschuwd
kunnen zijn, maar blijkt het huidige `sociale beleid' van de PVV
volledig mis te verstaan. De PVV-kiezer is - in tegenstelling tot de
partij - vóór een inkomensafhankelijke ziektekostenverzekering en lijkt
hierin sterk op de SP-, GroenLinks- en PvdA- stemmer. Echter, ruim 60
procent van de PVV-stemmers is in de veronderstelling dat de PVV hier
ook voor is, slechts 8 procent denkt dat de PVV dit niet wil.
Ook bij D66 blijken kiezers en partij elkaar verkeerd te begrijpen op
dit onderwerp. De D66-achterban wil ook een socialer beleid dan zijn
partij. Voor D66 is dit een groter probleem dan voor de PVV. Toen de
verkiezingsstrijd nog vooral leek te gaan over culturele themas als
integratie, veiligheid en de vrije meningsuiting, kon D66 zich prima
profileren als de progressieve tegenhanger van de PVV. Nu het debat
zich toespitst op economische vraagstukken valt D66 in een duister gat:
de potentiële D66-kiezer weet niet waar de democraten
sociaal-economisch voor staan. In het nadeel van D66 is dat voor de
achterban materiële kwesties uiteindelijk belangrijker zijn dan
immateriële. Nu de strijd tussen echt-links en echt-rechts losbarst,
kan een groot deel van de potentiële D66-kiezers de lokroep van Cohen
of Rutte niet weerstaan. Voor de PVV-stemmer geldt dit veel minder:
Wilders lijkt zijn harde kern geheel gehypnotiseerd te hebben. Dat ze
straks zelf het lam zijn dat door de PVV geslacht wordt, zien ze niet.
Zolang ze maar alles mogen zeggen om de Nederlandse cultuur te redden!
---
1 | Stelling: Mensen die meer verdienen moeten meer betalen voor hun
ziektekostenverzekering (54% van alle kiezers is het hier mee eens, 22%
is het er niet mee eens, 22% is neutraal en 1% weet het niet)
Leeswijzer: Mening van PVV- en D66-kiezers wijkt sterk af van mening
van respectievelijk PVV en D66. PVV- en D66-kiezers denken dat PVV- en
D66 het eens zijn met deze stelling. Voor CDA is dat in iets mindere
mate het geval. Bij overige partijen komen partij-standpunt en
opvattingen en inschattingen kiezers overeen.
---
2 | Stelling: Nederlanders die 150.000 euro per jaar of meer verdienen
moeten meer belasting gaan betalen dan ze nu doen (70% van alle kiezers
is het hier mee eens, 13% is het er niet mee eens, 16% is neutraal).
Leeswijzer: Mening van PVV- en D66-kiezers wijkt sterk af van mening
van respectievelijk PVV en D66. PVV- en D66-kiezers denken dat PVV- en
D66 het eens zijn met deze stelling. Voor CDA is dat in iets mindere
mate het geval. Mening VVD-kiezers wijkt af van partijstandpunt, maar
VVD-kiezers weten grotendeels wel waar VVD voor staat. Bij overige
partijen kloppen partij-standpunt en opvattingen en inschattingen
kiezers.
---
---
C0521 | TNS NIPObase CAWI | Het veldwerk vond plaats van 22 t/m 27
april 2010. Daarbij werden 744 Nederlanders van 18 jaar en ouder
ondervraagd (n=744).