Inspectie voor de Gezondheidszorg
krijgen van hart- en vaatziekten
Sociaaleconomische en etnische verschillen spelen rol in het krijgen van
hart- en vaatziekten
Nieuwsbericht | 10-05-2010
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) concludeert dat er in de
Nederlandse gezondheidszorg onvoldoende wordt gedaan om
gezondheidsverschillen naar sociaaleconomische status en etniciteit
tegen te gaan.
Dit blijkt uit een onderzoek dat de IGZ in samenwerking met de Erasmus
MC deed naar de zorguitkomsten van hart- en vaatziekten en de rol die
leefstijlfactoren hierin spelen bij mensen met een lage sociaal
economische status en eveneens bij mensen met een andere etniciteit.
Sociaaleconomische verschillen
Hart- en vaatziekten komen vaker voor bij mensen met een lager inkomen.
Ongezond gedrag verklaart deels het verschil in het aantal gevallen van
hart en vaatziekten.
Mensen met laag inkomen hebben een 50-60 procent grotere kans om aan
een hart- en
vaatziekte te overlijden vergeleken met mensen met een hoger
inkomensniveau. Het optreden van nieuwe gevallen van hart- en vaat
ziekten onder mensen met een lager inkomen is ongeveer 25 procent hoger
dan onder mensen met een hoger inkomen.
Mensen met een lager inkomen hebben een grotere kans om te overlijden
kort na een ziekenhuisopname. Mensen met een laag inkomen, die met een
hart- of vaataandoening opgenomen zijn in een ziekenhuis, hebben
ongeveer een 45 procent grotere kans om binnen een maand na opname te
overlijden dan mensen met een hoog inkomen.
De sterftekans kan beïnvloed worden door verschillende factoren zoals
patiënten die meerdere aandoeningen hebben of een vertraagde zorg.
Nadere analyses laten zien dat er belangrijke verschillen zijn in het
gebruik van specialistenzorg, ook voor mensen met hart- en
vaataandoeningen. Er zijn echter geen verschillen in gebruik van
cardiochirurgische verrichtingen.
Etnische verschillen
Verschillen in de kans op hart en vaatziekten tussen niet westerse
allochtonen en autochtonen variëren sterk per etniciteit. Marokkanen
hebben een beduidend lagere kans op hart- en vaatziekten, terwijl
allochtonen afkomstig uit Turkije, Suriname, en Antillen/Aruba een iets
verhoogde kans hebben.
Verschillen in de kans op hart- en vaatziekten tussen niet westerse
allochtonen en autochtonen variëren sterk per etniciteit. Marokkanen
hebben een beduidend lagere kans op hart- en vaatziekten, terwijl
allochtonen afkomstig uit Turkije, Suriname, en Antillen/Aruba een iets
verhoogde kans hebben. Het is waarschijnlijk dat een deel van de
etnische verschillen verklaard kunnen worden door
gezondheidsgerelateerd gedrag. De sterfte aan deze aandoeningen onder
allochtonen weerspiegelt de mate waarin de aandoeningen voorkomen.
De sterfte aan hart- en vaataandoeningen onder allochtonen, vergeleken
met de sterfte onder autochtone Nederlanders, is een directe
afspiegeling: een zeer lage sterftekans voor Marokkanen en een iets
verhoogde sterftekans voor andere allochtone groepen. Waarschijnlijk
zijn er geen andere factoren die de sterftekansen van allochtonen
beïnvloeden.
Conclusies
1. Het verklaren van sociaaleconomische verschillen in hart- en
vaataandoeningen is
complex: de slechtere uitkomsten van hart- en vaatziekten bij
mensen met een
lagere sociaaleconomische positie zijn het resultaat van een
veelvoud aan factoren.
2. De factoren gerelateerd aan (on)gezond gedrag hangen sterk samen
met de mate waarin hart- en vaatziektes voorkomen en kunnen een
groot deel van de sociaaleconomische verschillen verklaren. Dit
laat het grote belang van preventieve zorg zien.
3. Een laag gebruik van specialistenzorg en grote verschillen in
sterftekans wijzen op het belang van verschillen in
toegankelijkheid of kwaliteit van curatieve zorg bij het verklaren
van verhoogde cardiovasculaire sterfte onder mensen met een lager
inkomen.
4. De verschillen in de mate waarin de aandoeningen optreden en
sterfte naar etniciteit zijn globaal genomen veel kleiner dan die
naar sociaaleconomische status. Deze verschillen worden
hoofdzakelijk bepaald door verschillen in gezondheidsgerelateerd
gedrag. Er zijn geen aanwijzingen gevonden dat curatieve
gezondheidszorg hier een rol speelt. Daarom is het nemen van
preventieve maatregelen, die gericht zijn op de allochtone
bevolking, van primair belang om verschillen in uitkomsten van hart
en vaatziekten tussen de allochtone en autochtone bevolking te
verminderen.
Meer informatie
* Ongelijkheid in gezondheid10-05-2010 | PDF-document, 287 kB
Zie het origineel