Hersenstichting
Herhaling herseninfarct beter voorspellen
De Europese Dag van de Beroerte, 11 mei, staat in het teken van
preventie; het voorkomen van een hersenbloeding of herseninfarct. Het
is nu nog niet te voorspellen of iemand na een herseninfarct een
vergrote kans heeft op herhaling. De Hersenstichting financiert een
onderzoek van klinisch epidemioloog prof. dr. Ale Algra van het UMC
Utrecht naar de mogelijkheden om het risicoprofiel na een herseninfarct
genetisch te bepalen. Als het onderzoek slaagt, kan een arts in de
toekomst een patiënt veel beter medicijnen op maat voorschrijven. Veel
patiënten slikken nu nog onnodig medicijnen.
Ieder jaar krijgen in ons land zo'n 41.000 mensen een beroerte (CVA).
In 80% van de gevallen is de oorzaak een herseninfarct, een verstopt
bloedvat in de hersenen. Prof. dr. Algra is een specialist op het
gebied van herseninfarctonderzoek. Eerder volgde hij 2500 patiënten die
gemiddeld op hun 65^e een herseninfarct hadden gehad. Hij wilde weten
hoe groot de kans op herhaling is. Na tien jaar bleek 44% van hen een
nieuw infarct in hersenen of hart te hebben gekregen, met soms de dood
tot gevolg. Een hoog percentage, constateert Algra. 'Maar helaas kun je
hiermee niet voorspellen of iemand persoonlijk een verhoogde kans heeft
op het krijgen van een volgend infarct. Wel weten we dat bijvoorbeeld
een eerder hartinfarct en bepaalde afwijkingen op het hartfilmpje of
een hersen-CT iets kunnen zeggen over een extra risico, maar dat is
onvoldoende nauwkeurig. Daarom willen we het met een nieuw onderzoek
mogelijk maken zo'n individueel risicoprofiel verder aan te scherpen.'
Slagaderverkalking
Dit onderzoek richt zich specifiek op slagaderverkalking, vaak de
onderliggende oorzaak van een herseninfarct. Daarbij ontstaat een
laagje vetachtige stoffen aan de binnenkant van het bloedvat. Deze
plaque kan uiteindelijk barsten, waarna er op die plek zich een
bloedstolsel vormt. Als van dat stolsel deeltjes losraken, kunnen deze
verderop - bijvoorbeeld in de hersenen - de kleinere bloedvaten
verstoppen. Bij een herseninfarct is zo'n stolsel doorgaans afkomstig
uit een halsslagader of een bloedvat in de hersenen zelf. Algra heeft
van 1200 patiënten die een herseninfarct hebben gehad en daarvan
redelijk zijn hersteld, bloed laten afnemen. Daaruit wordt het DNA
gewonnen om te onderzoeken of er genetische eigenschappen zijn die een
voorspellende waarde hebben voor een nieuw infarct. Algra: 'Met de
moderne genetische technieken kunnen we in één keer maar liefst 100.000
erfelijke kenmerken in kaart brengen. We volgen die mensen vier jaar
lang en kijken dan of ze in die tijd een hersen- of hartinfarct krijgen
en of ze daaraan overlijden. Door de complicaties naast die erfelijke
kenmerken te leggen, weet je welke genetische karakteristieken
verantwoordelijk zijn voor een verhoogd risico.' Naar verwachting zijn
de analyses volgend jaar afgerond.
De Europese Dag van de Beroerte wordt in Nederland dit jaar voor de
zesde maal georganiseerd door de Nederlandse CVA-vereniging. De
Hersenstichting ondersteunt de publiciteit. Vele ziekenhuizen,
verpleeghuizen en revalidatiecentra ondersteunen de dag. Alle
informatie over de locaties is te vinden op www.dagvandeberoerte.nl.