KRO

Eerste aflevering KRO Reporter International: Onze vriend Poetin

Uitzenddatum: 17/05/2010

Kritiek op Nederlandse regering in eerste aflevering KRO Reporter International
`Nederland geeft zijn principes op'

HILVERSUM - De Nederlandse regering heeft zich in de afgelopen jaren onvoldoende kritisch opgesteld tegenover de Russische president Poetin, de huidige premier van Rusland. Dit om de belangen van Nederlandse energiebedrijven zoals Shell in Rusland, niet in gevaar te brengen. Dat zeggen verschillende sprekers in de documentaire `Onze vriend Poetin' die op 17 mei wordt uitgezonden op Nederland 2. Het is de eerste aflevering van het nieuwe KRO Reporter International; vier internationale portretten van het onderzoeksprogramma Reporter van de KRO.

"Het gebrek aan steun voor het maatschappelijk middenveld van de Nederlandse regering is huiveringwekkend. En dat is geen recent fenomeen, maar iets van de lange termijn. Ze hebben besloten: `We doen alles om de Nederlandse energiebedrijven te steunen en dat is het enige waar we om geven. We hebben lak aan de moorden in de straten", aldus Robert Amsterdam. Hij is de advocaat van Michail Chodorkovski, de bestuursvoorzitter van de Russische oliegigant Yukos die al jaren gevangen zit na een veroordeling voor belastingontduiking. Alom wordt aangenomen dat Chodorkovski is veroordeeld omdat hij de politieke oppositie tegen Poetin financieel ondersteunde. Volgens advocaat Amsterdam heeft de Nederlandse regering `de overtuiging dat je al je principes moet opgeven, als het gaat om Rusland'. Amsterdam staat niet alleen in zijn kritiek. Ook Vladimir Milov, de voormalige vice-minister van Energie in Poetin's eerste kabinet, is kritisch. Volgens hem staat de Nederlandse regering samen met andere westerse overheden `in de rij te bedelen om de gunsten van Tsaar Poetin'. Halverwege april werd nog een prominente Russische rechter op straat doodgeschoten.

KGB
`Onze vriend Poetin' maakt duidelijk hoe Vladimir Poetin van een spion bij de geheime dienst KGB wist op te klimmen tot president van Rusland. Volgens KGB-expert Yevgenia Albats, heeft Poetin's training bij de KGB zijn verdere presidentschap bepaald.
"Poetin doet niets anders dan wat de KGB al deed in de oude Sovjet-tijden. Poetin heeft niets uitgevonden. Hij handelt volgens de basistechnieken van de KGB", aldus Albats die verder stelt dat `de KGB nu de controle heeft' over Rusland.
Vladimir Poetin heeft namelijk sinds zijn aantreden als president stelselmatig oud-KGB-ers aangesteld op belangrijke posten in het land. Oud Navo-vertegenwoordiger John Lough die eind jaren negentig de eerste Navo-post in Moskou opende, beaamt dat. "Dat heeft hij zonder twijfel gedaan. Hij heeft veel mensen uit die groep binnen gebracht omdat het mensen waren die hij vertrouwde en zette hen op veel sleutelposities in het land." In de woorden van oud parlementslid Vladimir Rhyzkov: "Als je een voormalig KGB-kolonel aanstelt als president van Rusland, een land zonder sterke democratische instituties, dan is het niet moeilijk voor te stellen dat je een autocratisch regime krijgt, geleid door KGB officieren. Dat is wat wij nu hebben."

Samenstelling en regie: Hans Hermans & Martin Maat Research: Marco de Lange
Eindredactie: Marc Josten

KRO Reporter International: `Onze vriend Poetin', maandag 17 mei om 21.00 uur op Nederland 2