Nederlandse Vereniging van Journalisten
Persverklaring NVJ: Tripoli en persgedrag
maandag 17 mei 2010 | De NVJ is de laatste dagen veelvuldig gevraagd of
zij geen standpunt zou moeten innemen over de berichtgeving rondom de
ramp in Tripoli en het gedrag van diverse media in het bijzonder.
De NVJ vindt dat media primair zelf verantwoordelijk zijn voor hun
publicaties en dat het niet aan de NVJ is om een oordeel te geven over
publicaties, die in de ogen van het publiek over de grens van het
betamelijke gaan. De NVJ is niet de zedenmeester van de journalistiek,
maar de vereniging die het opneemt voor de belangen van de
beroepsgroep.
Wij achten het niet onze taak om bepaalde publicaties of journalistieke
werkwijzen goed- of af te keuren, aldus de NVJ, noch te beslissen wie
wel of niet het journalistieke vak mag uitoefenen.
Dat zou een drempel opwerpen voor vrije toegang tot de media voor
iedereen, een grondwettelijk uitgangspunt dat wij te vuur en te zwaard
willen verdedigen.
Het is niet aan de beroepsorganisatie NVJ, die als doel heeft om alle
professioneel werkende journalisten in Nederland te verenigen, om een
waardeoordeel te vellen over het gedrag of de handelingen van een
individuele journalist, welke persoonlijke opvatting we daar ook over
zouden hebben.
Wel moet iedereen, en zeker een benadeeld individu, gemakkelijk zijn
beklag kunnen doen wanneer het optreden van journalisten als infaam,
onjuist of onnodig de privacy schendend wordt ervaren. Daarvoor hebben
we 50 jaar geleden, samen met omroepen en uitgevers, de Raad voor de
Journalistiek in het leven geroepen. Die kan wel een oordeel vellen
over gedrag van journalisten en guidelines verschaffen voor
journalistiek zorgvuldig handelen.
Verder achten wij het van groot belang dat beroepsgenoten naar hun
publiek en tegenover elkaar verantwoording afleggen over de afwegingen,
die ze elke dag opnieuw maken. We doen dat via ons vakblad en de
vaksite Villamedia.nl, via de door ons mede opgerichte stichting
Mediadebat en door zelf als NVJ debatten over dit soort onderwerpen te
organiseren, zoals ook over dit onderwerp.
Een aankondiging over precieze tijdstip en locatie volgt deze week op
Villamedia.nl en NVJ.nl.
Wij zien het ook als onze taak om de eigen verantwoordelijkheid van de
media en individuele journalisten mede mogelijk te maken, door te
zorgen voor goede opleidingen, onafhankelijkheid en voldoende
redactionele menskracht en tijd om zorgvuldig het vak uit te oefenen.
Ook zorgen we voor basisuitgangspunten, die als houvast kunnen dienen
voor het uitoefenen van het vak (code van Bordeaux, leidraad van de
Raad voor de Journalistiek). Maar uiteindelijk heeft ieder medium en
iedere journalist zijn eigen verantwoordelijkheid, en dat is je houden
aan de wet en aan de grenzen die de samenleving en het (eigen) publiek
van ons verwacht!
Dat die eigen verantwoordelijkheid - ook wel het zelfreinigende
vermogen van de media- goed functioneert, blijkt wel uit het feit dat
er een intensief debat is gevoerd in de media en met het publiek.
Anders dan veel andere organisaties moeten media zich bijna continue
verantwoorden, elke dag aan hun betalende lezers en in het geval van de
publieke omroep, aan alle belastingbetalers. Dat zorgt ervoor dat er
wel fouten worden gemaakt door "de media" maar dat er ook telkens snel
geleerd wordt van die fouten en dat het publiek de media op die fouten
aanspreekt.
Dat een vrije en onafhankelijke nieuwsvoorziening gebaat is bij een
verantwoorde taakopvatting door de beroepsgroep moge duidelijk zijn.
Hoe verder de grenzen worden opgezocht, hoe meer een samenleving
geneigd zal zijn om de bewegingsvrijheid van de journalistiek in te
perken.
Tegelijkertijd is het van groot belang dat grenzen moeten kunnen worden
opgezocht, en te blijven onderkennen dat media in enkelvoud niet
bestaan. Het gedrag van een bepaald medium of van een specifieke
journalist kan de beroepsgroep als geheel niet verweten worden.
Amsterdam, 17 mei 2010
Voor informatie & contact:
Thomas Bruning - algemeen secretaris NVJ
NVJ Postbus 75997 1070 AZ Amsterdam
020-6766771 www.nvj.nl / tbruning@nvj.nl