Tweede bestuurlijke conferentie Programma Hoogfrequent Spoorvervoer
Toespraak | 26-04-2010 | Minister Camiel Eurlings
Alleen de uitgesproken tekst geldt.
Beste mensen,
Het is altijd een feest om met collega bestuurders aan de slag te gaan.
Zeker op een dag als vandaag, dat het er echt op aankomt.
Vandaag kunnen we cruciale stappen zetten voor de bereikbaarheid van
onze steden. Voor de versterking van ons goederenvervoer. Voor het
herstel van onze economie. Want dit herstel is afhankelijk van de
ruimte die we geven aan mobiliteit.
Dit betekent dat we investeren in onze wegen. Vóór mei 2011 worden er
dertig spoedaanpakprojecten in gang gezet. Overal in Nederland gaat de
schop in de grond om wegen, rijstroken en spitsstroken aan te leggen.
Maar daarmee zijn we er niet. We hebben ook de trein hard nodig om
groeiende reizigersstromen op te vangen. Naar verwachting groeit het
personenvervoer tot 2040 met 40 procent. De trein is een duurzaam,
prettig alternatief voor de auto. Zeker voor degenen die tijdens de
spits vanuit de dorpen en middelgrote steden naar onze economische
centra reizen.
We verwachten dat het aantal treinforensen met name op een aantal
drukke trajecten in de Randstad snel toeneemt. Zeker wanneer zij kunnen
vertrouwen op metro-achtige treinverbindingen. Zonder PHS groeit het
reizigersvervoer tussen 2008 en 2020 met 27 procent; mét PHS ligt deze
groei boven de 40 procent. De hoogfrequente verbindingen ontlasten de
weg. Zij helpen voorkomen dat onze economische centra slecht bereikbaar
zijn.
Het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer richt zich op forenzen, omdat
zij belangrijke dragers zijn van onze economie. Als zij gehinderd
worden op de reis naar het werk, dan hindert dit onze economie.
Er is mij veel aan gelegen om de trein voor deze mensen aantrekkelijker
te maken. Met het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer werken we toe
naar 2020. Daarnaast zorgen we nú voor prettiger wachtruimtes op
stations, betere informatie voor reizigers en internetverbindingen in
intercity's.
Vorige maand reisde ik in de eerste intercity met gratis internet. De
trein had het voordeel dat je er veilig kan bellen en een boek lezen.
Nu kan je ook in steeds meer intercity's chatten met vrienden en
vriendinnen, je mail checken of doorwerken op je laptop. Je ziet dat de
trein steeds grotere voordelen heeft ten opzichte van de auto.
We willen het spoor maximaal benutten. Daar hoort ook bij dat
internationale goederenroutes open blijven en zich verder kunnen
versterken. Zeker nu de bouw van de Tweede Maasvlakte in volle gang is.
De bedrijven die zich hier vestigen, zijn straks verplicht om 20
procent van hun goederen over het spoor te vervoeren. Het is belangrijk
dat goederenvervoer de ruimte heeft.
En dàt is wat we vandaag voor ogen moeten houden: het belang van onze
economie. Dáár zet het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer op in.
Dit geeft ons houvast als we beslissen over de besteding van onze
schaarse euro's. We zijn gebonden aan een budget van 4,5 miljard. Dat
is een enorm bedrag, een rechtstreekse investering in het herstel van
onze economie. Toch blijken de ambities groter dan dit budget. We
moeten dus keuzes maken, en dat is niet eenvoudig.
Tijdens de vorige bestuurlijke conferentie PHS - in november van vorig
jaar - hebben we onze oorspronkelijke plannen bijgesteld. We hebben
geconstateerd dat de gedachte om op alle corridors naast zes
intercity's ook zes sprinters per uur te laten rijden onhaalbaar was.
Het was een klein miljard te duur.
We hebben de afgelopen maanden gekeken hoe we onze oorspronkelijke
ambitie met creatieve oplossingen binnen bereik kan komen. Maar het
gáát er natuurlijk niet om dat er overal en altijd zes sprinters
rijden. Dat is absoluut geen doel op zich. Het gaat er wèl om dat onze
plannen aansluiten op de reizigersvraag. En op de keten van vervoer per
bus, tram en metro.
We hebben nu de optie van 6 intercity's en gemiddeld 4 sprinters per
uur. Dit geeft een gigantische impuls aan het treinverkeer in
Nederland. Het aantal kilometers dat Nederlanders jaarlijks met de
trein reizen, groeit dan naar 21,4 miljard reizigerskilometers in 2020.
Zonder PHS zou dit blijven steken op 19,3 miljard. Het is een groei van
41 procent ten opzichte van 2008.
En we hebben nu ook de optie van 6 intercity's en op een groot deel van
de trajecten ook 6 sprinters per uur binnen het budget gekregen. Het
aantal reizigerskilometers stijgt hiermee nog meer: naar 21,7 miljard.
Een stijging van 43 procent ten opzichte van 2008.
We zullen vandaag een goede afweging moeten maken. Ook over de vraag
hoe we tot hoogfrequent spoorvervoer in OV SAAL kunnen komen. De ideale
optie ligt hier nog niet op tafel.
Daarnaast is vandaag de keuze via welke routering we ruimte bieden aan
het goederenvervoer over spoor. En hoe we lokaal de overlast beperken.
Dat geldt voor het risico voor gevaarlijke stoffen en de
verkeerssituatie bij de overwegen.
We hebben een uitdagende legpuzzel te maken. Al onze planstudies, onze
expertise en onze belangen krijgen een plek. De informatie die we nodig
hebben om een hoofdkeuze te maken, ligt op tafel. Het Programma
Hoogfrequent Spoorvervoer is niet controversieel verklaard door de
Tweede Kamer. Daarom vind ik dat het kabinet op hoofdlijnen kan
besluiten. In de uitvoeringsfase, na de besluiten, wordt de hoofdkeuze
in gedetailleerde planstudies uitgewerkt.
Ik hoop ons voorstel nog te bespreken met de Tweede Kamer. Wat er
daarna gebeurt, is aan het volgend kabinet. Daarom is het belangrijk
dat we vandaag een voorstal doen dat te goed is om te laten sneuvelen
in heroverwegingen.
Ik heb daarbij ook een persoonlijk belang. In de nabije toekomst neem
ik afscheid van mijn auto met chauffeur. Als ik dan in de trein stap,
doe ik dat graag met het vooruitzicht dat ik straks zes keer per uur
gebruik kan maken van supersnelle verbindingen op de belangrijkste
trajecten.
Ik wil u dus - ook als reiziger - vragen om het Programma Hoogfrequent
Spoorvervoer vandaag over een cruciale drempel heen te tillen. Laten we
onze eigen verschillen overstijgen. Laten we het best mogelijke
voorstel doen voor de toekomst van onze economie.
Ministerie van Verkeer en Waterstaat