Arnhem, 26 mei 2010
GELDERLAND KIEST VOOR DUIDELIJK PROFIEL EN INVESTEERT IN DE TOEKOMST
De rijksbezuinigingen (300 miljoen structureel vanaf 2011) en de maatschappelijke discussie over het nut van de provincie als bestuurslaag dwingen provincies tot het maken van nieuwe keuzes. De provincie Gelderland wil een vernieuwend middenbestuur zijn met een eigentijds Gelders profiel én haar begroting financieel op orde houden. Om hieraan vorm te geven hebben Gedeputeerde Staten duidelijke keuzes gemaakt. Keuzes voor een smaller en afgebakend takenpakket dat vooral gericht is op ruimtelijke-, fysieke en economische taken. Met meer focus op deze taken zijn bestaande taken geschrapt waardoor de bezuiniging van ruim 58 miljoen (het Gelderse deel van de rijksbezuiniging) is gehaald. Daarnaast zal het Gelders College het nieuwe profiel versterken door te investeren in projecten die voor de huidige en toekomstige inwoners van Gelderland belangrijk zijn.
Keuze 1: Een vernieuwd Gelders profiel
De afgelopen jaren is er regelmatig discussie geweest over de rol van de provincie. Termen als onzichtbaar zijn en zich niet bezig houden met kerntaken kwamen daarin naar voren. Het College trekt zich deze kritiek aan en heeft een nieuw, duidelijk profiel opgesteld. Gelderland kiest ervoor om zich met name te richten op ruimtelijke, fysieke en economische taken op het bovenlokale niveau. Hiermee is de meerwaarde van de provincie duidelijk. Een vernieuwd profiel van de provincie leidt tot heroverweging van taken en dwingt het provinciaal bestuur tot het maken van scherpe keuzes en focus aanbrengen. Voortaan wordt er meer gekeken naar de echte provinciale belangen en naar het versterken van de Gelderse kwaliteiten.
Keuze 2: Nieuw takenpakket
Het nieuwe Gelderse profiel is afgezet tegen de huidige taken van de provincie, waardoor bepaalde taken vervallen. Dat geldt bijvoorbeeld voor een groot gedeelte van de taken op het sociale terrein. Op sociaal gebied zijn de gemeenten eerst verantwoordelijk; de afgelopen jaren is de provincie ingesprongen wanneer gemeenten het zelf niet voor elkaar kregen. Ook vervalt bijvoorbeeld het bijdragen aan de exploitatie van belangenorganisaties. Deze keuzes doen pijn, niet alleen voor externe relaties die op minder of geen subsidie kunnen rekenen in de toekomst, maar ook voor de ambtelijke organisatie. Al met al zullen er toch enkele honderden banen moeten verdwijnen. 130-150 door de bezuinigingen, 75 door de nog lopende reorganisatie en 60 tot 130 door de decentralisatie van de vergunningverlenings- en handhavingstaken. Wettelijke taken moet de provincie, los van het profiel, natuurlijk gewoon blijven uitvoeren, zij het dat dit soms ook wat soberder kan.
Keuze 3: Bezuinigingen uit de structurele begroting halen
Hoewel Gelderland door de verkoop van de Nuon aandelen een goed gevulde spaarpot heeft, kiest het college er bewust voor om de bezuiniging van 58 miljoen in 2011 uit de structurele begroting te halen. De rijksbezuinigingen hebben immers directe impact op zaken die op de begroting staan. Wanneer het vermogen ingezet zou worden om structurele bezuinigingen op te vangen heeft dat twee nadelen. In de eerste plaats is na een aantal jaren het vermogen opgebruikt en kan niet meer extra geïnvesteerd worden in projecten die voor de Gelderse samenleving van belang zijn. Ten tweede is het dagelijks bestuur van mening dat échte verandering alleen mogelijk is wanneer gekozen wordt voor een smaller en duidelijker takenpakket. Het College kiest er daarom voor enkele bestaande taken uit de begroting te schrappen danwel te versoberen. Het is niet de bedoeling van het College dat alles bij het oude blijft door de bezuinigingen op te vangen met het vermogen.
Keuze 4: Investeren in concrete projecten
Door de bezuinigingen in de begroting te zoeken en niet uit het vermogen te halen blijft er investeringsruimte voor de toekomst over. Deze kan ingezet worden voor concrete projecten, uiteraard moeten deze wel binnen het nieuwe profiel van de provincie vallen. Dit zijn bijvoorbeeld duurzame energieprojecten, innovaties en bereikbare regio's. Het verschil met de oude situatie zit hem erin dat het om projecten gaat waarin direct door de provincie in de Gelderse samenleving wordt geïnvesteerd en het niet langer meer gaat om jarenlange, min of meer automatische, ondersteuning van organisaties. Dus geen steun meer aan de exploitatie van belangenorganisaties, wel steun aan goede projecten waaraan deze organisaties bijdragen.
Keuze 5: Stamkapitaal verkoop Nuon-aandelen in stand houden
Gedeputeerde Staten van Gelderland kiezen ervoor om het stamkapitaal dat verdiend is met de verkoop van de Nuon-aandelen in stand te houden. Het geld blijft op de bank staan en de rente wordt gebruikt om te investeren in de Gelderse samenleving. Deze manier van handelen zorgt ervoor dat er ook voor de toekomstige generaties nog investeringsruimte is. Het college ziet dit niet als 'oppotten', maar vindt deze behoedzame manier van handelen noodzakelijk om ook voor volgende generaties te kunnen zorgen. Juist in deze tijden waarin ontwikkelingen als milieuvraagstukken, energieproblemen en demografische ontwikkelingen op ons afkomen moet de overheid ook haar verantwoordelijkheid nemen door te sparen voor de toekomstige inwoners van Gelderland.
De komende jaren staan daarmee in het teken van deels afbouwen, focussen en beperken van het takenpakket op weg naar het nieuwe profiel EN het verder versterken van Gelderland door te investeren. Met deze vijf basiskeuzes is het fundament gelegd voor een financieel solide provincie met een duidelijk profiel en takenpakket.
Gedeputeerde Staten hebben hun keuzes gemaakt, het is nu aan Provinciale Staten om een besluit te nemen. Op 16 juni vergaderen de commissies over de voorstellen, op 23 juni houdt Provinciale Staten een hoorzitting voor externe relaties en op 30 juni volgt dan de besluitvorming in Provinciale Staten.
Provincie Gelderland
Provincie Gelderland