Onderwijsontwerp als conversatie. Probleemoplossing in interprofessioneel
overleg
Datum: 27 mei 2010
Promotie: mw. J.F. van Kruiningen, 13.15 uur, Academiegebouw,
Broerstraat 5, Groningen
Proefschrift: Onderwijsontwerp als conversatie. Probleemoplossing in
interprofessioneel overleg
Promotor(s): prof.dr. C.M. de Glopper
Faculteit: Letteren
Gespreksanalyse van het interactionele proces in een onderwijsoverleg
In hedendaagse benaderingen van onderwijsverandering en
professionalisering van docenten is het interactionele model sterk in
opkomst. Dit model veronderstelt dat mensen in gesprekken betekenis
geven aan hun ervaringen en gezamenlijk begrip en kennis construeren.
In bestaand onderzoek gaat de aandacht voornamelijk uit naar de
effecten van deze interactiebenadering. De kenmerken van de
interactionele processen die ten grondslag liggen aan die effecten zijn
echter amper onderzocht. Met de fijnmazige analyse van één gesprek laat
promovenda Jacqueline van Kruiningen zien welke interactionele
processen zich voltrekken in een onderwijsoverleg waarin universitaire
docenten in samenspraak problemen oplossen met betrekking tot een
cursusontwerp.
Door gezamenlijk gespreksbeurten te realiseren, elkaars bijdragen beurt
na beurt te bevestigen, te evalueren, te nuanceren en aan te vullen,
demonstreren de gespreksdeelnemers hun gerichtheid op aansluiting,
samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid. Tegelijkertijd tonen ze
in dit non-lineaire probleemoplossingstraject subtiel hun gevoeligheid
ten aanzien van elkaars expertisegebieden. Van moment tot moment
herdefiniëren en completeren de gespreksdeelnemers - vanuit
verschillende oriëntaties - hun ideeën over cursusopzet,
studentbegeleiding en beoordeling.
De gedetailleerde analyse van dit overleg maakt de lezer ooggetuige van
het interactionele, dynamische en contextgestuurde karakter van het
ontwerpproces. Daarmee krijgt het interactionele model een onderbouwing
vanuit een taalgebruikstheoretisch perspectief. Conversatieanalytisch
onderzoek naar de interactionele machinerie van begripsconstuctie en
probleemoplossing op de werkplek kan bijdragen aan een groter inzicht
in de werking van interactieprocessen in (onderwijs)verandersettings.
Jacqueline van Kruiningen (Terneuzen, 1964) studeerde algemene letteren
aan de Rijksuniversiteit Groningen. Ze verrichtte haar onderzoek bij de
de leerstoelgroep Taalbeheersing van het Nederlands / CLCG (Center for
Language and Cognition Groningen) aan de Faculteit der Letteren van de
RUG. Van Kruiningen is docent en onderzoeker bij dezelfde
leerstoelgroep. Ook coördineerde ze enkele
onderwijsvernieuwingsprojecten binnen de RUG.
Laatst gewijzigd: 14 mei 2010 10:45
Rijksuniversiteit Groningen