Rijksvoorlichtingsdienst

Campagne 'Huwelijksdwang en achterlating' van start

Stop dwang. Onder dit motto start het ministerie van Justitie deze week de landelijke campagne 'Huwelijksdwang en Achterlating'. De campagne is bedoeld om bepaalde groepen migrantenjongeren bewust te maken van de risico's die ze (mogelijk) lopen en hen attent te maken op gepaste voorzorgsmaatregelen, om een gedwongen huwelijk en/of achterlating in het herkomstland van de ouders te voorkomen.

Stop dwang is een initiatief van het programma Eergerelateerd Geweld, in samenwerking met verschillende ministeries, het kennis- en adviescentrum Movisie en andere organisaties waaronder Advies- en Steunpunten Huiselijk Geweld, Advies- en Meldpunten Kindermishandeling en de Kindertelefoons. De campagne 2010 is een vervolg op de voorlichtingsactie huwelijksdwang en achterlating die in 2009 in (de aanloop naar) de schoolvakanties werd gehouden.

Over de precieze omvang van huwelijksdwang en achterlating in Nederland zijn geen betrouwbare uitspraken te doen. Feit is echter dat er elk jaar signalen zijn van migrantenjongeren (vooral meisjes; soms ook jongens) die na de zomervakantie niet terugkeren in de schoolbanken na een vakantie in het herkomstland van de ouders. Het vermoeden bestaat dat een aantal van deze jongeren tegen hun wil bij familie in het buitenland is achtergelaten en/of gedwongen is uitgehuwelijkt.

De campagne 2010 is dan ook in eerste instantie gericht op deze jongeren. Nadat via een advertorial in het meinummer van Schoolmagazine en het ROC magazine al aandacht voor het onderwerp huwelijksdwang en achterlating is gevraagd, krijgt de jongerencampagne een vervolg op de MOVISIE-jongerenconferentie Your right to choose, op 28 mei in Utrecht en op internet.

Jongeren: doe de zelftest

De online-jongerencampagne maakt vooral gebruik van web based uitingen. Op sites waar veel jongeren uit de potentiële doelgroep komen, verschijnt een banner die jongeren uitnodigt om via een zelftest te bepalen in hoeverre zij het risico lopen om tijdens hun vakantie in het herkomstland (van hun ouders) uitgehuwelijkt of achtergelaten te worden. De banner en de test leiden de jongeren naar de campagnesite www.stopdwang.nl. Hier vinden ze onder meer informatie over huwelijksdwang, achterlating en eer en praktische tips en suggesties over voorzorgsmaatregelen die ze kunnen nemen. Zo kunnen jongeren bijvoorbeeld anoniem chatten met getrainde leeftijdsgenoten en hulpverleners en een persoonlijk gesprek hebben met een vertrouwenspersoon of hulpverlener. Ook kunnen ze een noodplan opstellen, dat een informatieblad bevat dat de jongeren vóór hun vakantie kunnen achterlaten bij een vertrouwenspersoon of professionele hulpverlener in Nederland, zodat er gegevens van hen bekend zijn. Aan de jongeren wordt duidelijk gemaakt dat er weinig mogelijkheden zijn om hen te helpen terug te keren als ze eenmaal in het buitenland verblijven. Dat geldt zeker wanneer zij minderjarig zijn en/of een dubbele nationaliteit hebben.

Professionals: niet zelfstandig handelen

Professionals die veel met jongeren werken vormen de tweede belangrijke doelgroep van de campagne. Zoveel mogelijk professionals worden in de aanloop naar de campagne door middel van een uitgebreide briefing via de email en scholingsochtenden geïnformeerd over het fenomeen van huwelijksdwang en achterlating. Er wordt uitgelegd wat ze kunnen doen, als een jongere bij hen aanklopt met een melding van (dreigende) huwelijksdwang en/of achterlating. Wanneer de professional huwelijksdwang of gedwongen achterlating vermoedt, is het cruciaal dat hij eerst advies inwint. Eermotieven kunnen namelijk een rol spelen en er kan sprake zijn van eergerelateerd geweld. Zelfstandig optreden kan dan de situatie verergeren. Daarom reikt de campagne professionals een zogeheten toolkit aan, die helpt de signalen te herkennen en een leidraad biedt voor de juiste aanpak. De toolkit is ook te vinden op www.huiselijkgeweld.nl en www.veiligheidbegintbijvoorkomen.nl.

Noot voor redacties (