Ministerraad
Uitbreiding wet BIBOB in strijd tegen georganiseerde criminaliteit
Persbericht | 28-05-2010
Vastgoed- en grondtransacties waarbij de overheid betrokken is als
civiele partij, komen onder de Wet bevordering
integriteitsbeoordelingen openbaar bestuur (BIBOB) te vallen. Daarmee
wordt voorkomen dat overheden ongewild met malafide partijen in zee
gaan. Ook het exploiteren van speelautomaten, het exploiteren van een
headshop en het importeren van vuurwerk komen onder de BIBOB. Om
vermenging van onder- en bovenwereld tegen te gaan, krijgen
burgemeesters de bevoegdheid bedrijven te sluiten waar niet alleen
legale maar ook illegale activiteiten plaatsvinden. De ministerraad
heeft hiermee ingestemd op voorstel van minister Hirsch Ballin van
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en van Justitie.
Met de Wet BIBOB kunnen overheden (vooral gemeenten) de achtergrond van
een bedrijf of persoon onderzoeken voordat een vergunning of een
subsidie wordt gegeven of een overheidsopdracht wordt gegund. Als er
sprake is van criminele antecedenten of onduidelijke financiële
constructies kan de vergunning, de subsidie of de opdracht worden
geweigerd. Zo wordt voorkomen dat de overheid ongewild criminaliteit
ondersteunt en een vermenging van boven- en onderwereld ontstaat. Bij
het onderzoek naar de achtergrond van een bedrijf of persoon kan de
gemeente hulp vragen aan het landelijk Bureau BIBOB, dat een advies
uitbrengt.
De BIBOB-wetgeving geldt alleen voor bepaalde branches en activiteiten:
bij horeca-, bouw-, afval- en transportvergunningen, in de
transportbranche, bij woningbouwcorporaties, coffeeshops, bordelen en
smart- en growshops. Voor aanbestedingen geldt de Wet BIBOB in de
branches bouw, milieu en ICT. Na de uitbreiding komen daar het
exploiteren van speelautomaten, het importeren van vuurwerk, headshops
en vastgoedtransacties met een overheid bij. Voor bijvoorbeeld
belwinkels en avondkappers is geen vergunning nodig, waardoor ze tot nu
toe niet onder de Wet BIBOB vallen. Verschillende gemeenten vermoeden
dat dit soort winkels zeer vatbaar is voor criminele beïnvloeding en
dat criminelen uitwijken naar dit soort branches. Daarom krijgen
burgemeesters de mogelijkheid ook BIBOB-onderzoek te doen naar
bedrijven die geen vergunning van de gemeente nodig hebben. Als uit
onderzoek blijkt dat een bedrijf malafide is, kan de burgemeester zo'n
bedrijf sluiten.
Een aantal verbeteringen en aanpassingen moet de BIBOB voor gemeenten
makkelijker maken en de rechtsbescherming van bedrijven en personen
verbeteren.
* Er komt een landelijk register met een overzicht van alle
uitgevoerde BIBOB-onderzoeken van de laatste twee jaar en de
uitkomst daarvan. Zo kan een gemeente weten dat een andere gemeente
al eerder een onderzoek naar een bedrijf of persoon heeft gedaan.
* Burgemeesters kunnen rechtstreeks justitiële en strafvorderlijke
gegevens van bedrijven en personen krijgen in alle BIBOB-sectoren.
* De termijn voor het landelijk Bureau BIBOB om een advies te geven
wordt verlengd van vier naar acht weken, met een
verlengingsmogelijkheid van vier weken.
* Veel gemeenten maken in bezwaarprocedures gebruik van externe
bezwarencommissies. Ook die externe commissies krijgen de
mogelijkheid adviezen van het landelijk Bureau BIBOB in te zien.
* Wie bezwaar maakt tegen een weigering van een vergunning, subsidie
of opdracht, krijgt recht op een afschrift van het advies van het
landelijk Bureau BIBOB.
De ministerraad heeft ermee ingestemd het wetsvoorstel voor advies aan
de Raad van State te zenden. De tekst van het wetsvoorstel en van het
advies van de Raad van State worden openbaar bij indiening bij de
Tweede Kamer.