2010, Op weg naar de stabiele
keten
3. Oordeel werkende keten
Met deze brief bieden wij u de eindrapportage werking van de loonaangifteketen 4. Oordeel twaalfde rapportage
in 2009 en de twaalfde halfjaarlijkse rapportage Walvis/Wfsv van UWV en 5. UWV en Walvis negende
Belastingdienst aan (bijlagen 1 en 2). Beide rapportages gaan vergezeld van een rapportage
6. Onderzoeksprogramma
oordeel van Het Expertise Centrum (HEC) (bijlagen 3 en 4). De halfjaarlijkse UWV en Belastingdienst
rapportages vinden hun oorsprong in de motie van het kamerlid Weekers c.s.
(Kamerstukken II 2003/04, 29529 en 29531, nr. 17). In de halfjaarlijkse
rapportage is de in het Algemeen Overleg Walvis van 10 februari 2010 gevraagde
informatie over het gebruik van het Digitaal Verzekerdenbericht opgenomen.
Met deze brief bieden wij u tevens de negende rapportage UWV en Walvis van de
Inspectie Werk en Inkomen (IWI) aan (bijlage 5). Verder bieden wij u de brief van
UWV en Belastingdienst aan over de eenduidige loonaangifte, waarin zij inzicht
bieden in de status van de lopende onderzoeken (bijlage 6). In deze brief wordt
ook ingegaan op het white paper `Eenduidige Loonaangifte en de Polisadmini-
stratie' van de Ockham groep. Dit was u toegezegd in het Algemeen Overleg
SUWI van 25 maart 2010.
Algemeen beeld
Het verheugt ons dat in 2009 goede voortgang is geboekt bij het inrichten van de
loonaangifteketen. De toezichthouders HEC en IWI bevestigen de geboekte
voortgang en wijzen op de punten die nog verdere aandacht vergen. De focus
komt daarbij meer te liggen op het borgen van de inhoudelijke kwaliteit van de
gegevens in de polisadministratie en het aansluiten van meer afnemers. UWV en
Belastingdienst werken hierbij nauw samen met inhoudingsplichtigen, afnemers,
salarissoftwareleveranciers en overige betrokkenen.
Werkende keten
In 2009 is, net zoals over 2008, sprake van een werkende loonaangifteketen. Het
normenkader bevat de aan de werkende keten gestelde eisen bestaande uit
7 normen voor de processtappen waarvoor Belastingdienst en UWV volledige
verantwoordelijkheid dragen. Ten opzichte van 2008 presteerde de
loonaangifteketen bij vijf van de zeven normen beter. Zo is de noodzakelijke
additionele uitvraag van jaarloongegevens bij inhoudingsplichtigen van 3,7% over
2008 verder afgenomen tot 1,8% over 2009. Op één norm na zijn de normen
gehaald. Zoals voorzien is de norm voor het tijdig opnemen van gegevens in de
polisadministratie, evenals in 2008, niet gehaald. Dit heeft niet tot problemen
voor afnemers geleid. Verstoringen bij de jaarovergang van 2008 naar 2009
Pagina 1 van 4
waren de belangrijkste oorzaak voor het niet halen van deze norm. UWV en
Belastingdienst hebben maatregelen getroffen om deze verstoringen te
voorkomen. Dit heeft ertoe geleid dat de jaarovergang van 2009 naar 2010 goed
is verlopen. Datum
In het najaar van 2009 is UWV gestart met het berekenen van daglonen op basis
van de gegevens uit de polisadministratie. Dit betekent dat het opvragen van Onze referentie
loongegevens bij werkgevers is afgenomen. De Belastingdienst heeft gegevens RUA/UO/2010/10176
van de polisadministratie ondermeer gebruikt voor het samenstellen van de
Vooraf Ingevulde Aangifte (VIA). Het CBS gebruikt de gegevens voor
werkgelegenheid- en loonstatistieken. UWV, Belastingdienst en CBS zijn tevens de
eigenaren van de loonaangifteketen.
Naast UWV, Belastingdienst en CBS zijn er zo'n 700 afnemers van de in de
polisadministratie opgenomen loon- en uitkeringsgegevens. Zo vergelijkt het
Inlichtingenbureau voor gemeentelijke sociale diensten maandelijks gegevens uit
de polisadministratie met gegevens uit bestanden van sociale diensten.
Gemeenten krijgen hierdoor zicht op mogelijke inkomsten van mensen met een
bijstandsuitkering (handhaving).
Stabiele keten
De loonaangifteketen is stabiel als alle tijdelijke maatregelen zijn vervangen door
structurele maatregelen. UWV en Belastingdienst hebben een groot deel van de
geplande maatregelen voor 1 januari 2010 gerealiseerd. Het realiseren van de
resterende maatregelen is in de loop van 2010 voorzien. Begin 2011 stellen UWV
en Belastingdienst vast of de stabiele keten is gerealiseerd.
Het inrichten van het operationeel beheer van de polisadministratie verloopt
inmiddels overeenkomstig de planning. In april 2010 heeft de ICT-diensten-
leverancier het systeem Polis+ in beheer genomen. UWV voorziet dat de overige
maatregelen rond de complexiteitsreductie in juni 2010 zijn afgerond.
Een belangrijke nog te realiseren maatregel binnen de loonaangifteketen betreft
het inrichten van een structureel proces voor het tijdig en juist afhandelen van
kwaliteitssignalen van burgers over (loon)gegevens in de polisadministratie. UWV
heeft via een pilot ervaring opgedaan met het verwerken van reacties van burgers
bij het vaststellen van daglonen op basis van de polisadministratie. Deze ervaring
is benut bij het opstellen van een plan van aanpak voor het realiseren van het
structurele proces voor het afhandelen van kwaliteitssignalen. Het plan voorziet in
aanvullende pilots in 2010 bij het uitvoeren van de Werkloosheidswet (WW) en de
Zorgverzekeringswet (ZVW). De pilots zijn nodig om nader inzicht te krijgen in de
omvang en aard van de signalen. UWV en Belastingdienst benutten dit inzicht bij
het inrichten van het structurele proces. Wij onderschrijven de door HEC en IWI
aanbevolen hoge prioriteit voor het inrichten van het structurele proces voor het
afhandelen van kwaliteitssignalen.
Eenduidige loonaangifte
Met de brief van 19 januari 2010 (Kamerstukken II 2009/10, 27448, nr. 425)
informeerden wij u over ons besluit de Eenduidige loonaangifte niet per 1 januari
2011 door te laten gaan. Wij hebben kennis genomen van de reacties van de
verschillende partijen hierop. Verder informeerden wij u over de activiteiten om
samen met de softwareleveranciers het aantal correcties en fouten in de
loonaangiften terug te dringen en na te gaan op welke wijze we naar de burger
toe transparantie, stabiliteit en eenduidigheid kunnen verkrijgen. In de afgelopen
Pagina 2 van 4
periode zijn hiertoe bij UWV en Belastingdienst onderzoeken gestart. Het doel van
deze onderzoeken is de bruikbaarheid van gegevens in de polisadministratie te
verbeteren en de herkenbaarheid daarvan voor burgers te vergroten.
Datum
In hun brief (bijlage 6) geven UWV en Belastingdienst inzicht in de stand van
zaken van deze onderzoeken. Deze onderzoeken betreffen:
- het terugdringen van het aantal correctieberichten en fouten in de Onze referentie
loonaangiften; RUA/UO/2010/10176
- het verbeteren van de aansluiting tussen gegevens op de salarisstroken, de
gegevens in de loonaangifte en de gegevens op het Digitaal
Verzekeringsbericht;
- het gebruik van gegevens in polisadministratie bij de uitkeringsverzorging;
- het gebruik van polisgegevens in de elektronische dienstverlening aan
burgers.
De bestaande loonadministratiepraktijk wordt als vertrekpunt gehanteerd voor
deze onderzoeken. Ook wordt uitgegaan van de polisadministratie en
dagloonvaststelling in de huidige hoedanigheid.
Het door de Ockham Groep aangedragen alternatief voor de eenduidige
loonaangifte gaat ervan uit dat onderscheid tussen "loon in-" en "loon over"-
administraties mogelijk is. In het onderzoek naar het terugdringen van het aantal
correctieberichten en fouten is, in samenspraak met vertegenwoordigers van de
softwareleveranciers, intermediairs en werkgevers, ondermeer geconstateerd dat
de loonadministratiepraktijk zeer divers is en dat een zuiver onderscheid tussen
een zogenoemde "loon in-" en "loon over"-administratie in de praktijk niet te
maken is. Hiervan uitgaande lijkt de basis aan het voorstel van de Ockham Groep
te ontvallen.
De onderzoeken worden naar verwachting in oktober 2010 afgerond. De
verschillende belanghebbende partijen zoals de softwareleveranciers, werkgevers
en Actal worden bij de uitvoering van deze onderzoeken betrokken. Wij zullen u
vóór 1 december 2010 informeren over de uitkomsten van de onderzoeken.
Kwaliteit van gegevens
Voor het borgen van de kwaliteit van de gegevens in de polisadministratie zijn al
veel maatregelen getroffen. In onze brief van 31 november 2009 (Kamerstukken
II 2009/10, 31066, nr. 80) verwezen wij naar de opmerking van IWI dat een
gezamenlijk beleidskader voor het borgen van de kwaliteit van gegevens
ontbreekt. De essentie van deze opmerking is dat nog onvoldoende aantoonbaar
is of in relatie tot de aard en omvang van de risico's per gegeven en per proces
voldoende maatregelen zijn getroffen voor het borgen van de kwaliteit van de
gegevens. Voor het ontwikkelen van het beleidskader heeft IWI een handreiking
gedaan. Onderzocht is of binnen deze handreiking het bestaande risicomodel van
de Belastingdienst geschikt zou zijn. Dit blijkt niet het geval te zijn. Op verzoek
van de ketenmanager hebben de Accountantsdienst UWV en de Rijksauditdienst
toegezegd een risicomodel op te stellen dat wel geschikt is.
Robuuste keten
De loonaangifteketen is robuust als deze in bepaalde mate wijzigingsbestendig is.
Met onze brief van 15 juni 2009 (Kamerstukken II 2009/10 31066 en 26448,
nr. 72) informeerden wij u over onze visie op de robuuste keten. Wij merkten op
dat anders dan bij de werkende en stabiele keten er geen sprake is van een
homogeen pakket maatregelen dat op één bepaald moment in de toekomst is te
Pagina 3 van 4
realiseren. UWV en Belastingdienst hebben een plan opgesteld en in uitvoering
genomen voor de robuuste keten. In dit plan zijn de in 2010 te realiseren
maatregelen in detail uitgewerkt. Aan het eind van elk jaar werken UWV en
Belastingdienst de maatregelen voor het jaar daarna in detail uit. Deze Datum
maatregelen maken onderdeel uit van de jaarlijkse planning & controlcyclus van
UWV en Belastingdienst.
Onze referentie
Het ontkoppelen van gegevensgebruik en gegevensverwerking bij de Belasting- RUA/UO/2010/10176
dienst is randvoorwaardelijk voor verdere stappen die de loonaangifteketen
wijzigingsbestendiger maken. De term `gegevensverwerking' heeft hierbij
betrekking op de stappen inwinnen, controleren, opslaan en leveren van
gegevens. Na een in 2010 te starten impactanalyse bij de Belastingdienst volgt in
2012 besluitvorming over het ontkoppelen van gegevensgebruik en gegevens-
verwerking. In 2010 starten verder het overbrengen van controles uit het
heffingssysteem naar de voorkant van de loonaangifteketen en het aansluiten van
de loonaangifteketen op overheidsbrede ICT-voorzieningen en basisregistraties. In
2010 voeren UWV en Belastingdienst een impactanalyse uit voor het aansluiten
van de loonaangifteketen op het Nieuw Handelsregister (NHR).
Met het wetsvoorstel Uniformering loonbegrip is een vereenvoudiging van
wetgeving beoogd. Het voorstel betreft één loonbegrip waarover de heffingen
loonbelasting, premies volksverzekeringen, premies Zorgverzekeringswet en
premies werknemersverzekeringen worden berekend. Het kabinet heeft op 15
september 2009 een wetsvoorstel hiertoe bij de Tweede Kamer ingediend. Het
wetsvoorstel is controversieel verklaard. Het uniformeren van het loonbegrip is
randvoorwaardelijk voor verdergaande vereenvoudigingen.
Conclusie
Wij concluderen dat UWV en Belastingdienst goede resultaten behalen in het
reguliere proces rond het verwerken van loonaangiftegegevens. Ook bij het
treffen van de maatregelen voor de stabiele en robuuste loonaangifteketen is
goede voortgang geboekt. In de komende periode vragen het afronden van de
stabiele keten en de eerste stappen voor het realiseren van de robuuste keten
aandacht. Daarbij komt de focus meer te liggen op het borgen van de inhoudelijke
kwaliteit van de gegevens in de polisadministratie en het aansluiten van meer
afnemers.
De Minister van Sociale Zaken De Minister van Financiën,
en Werkgelegenheid,
J.P.H. Donner J.C. de Jager
Pagina 4 van 4