Presentatie boek over dertig jaar ontwikkelingssamenwerking
Dertig jaar ontwikkelingssamenwerking, een persoonlijk relaas
AMSTERDAM, 20100511 -- Karel van Kesteren houdt in het boek 'Verloren in wanorde. Dertig jaar ontwikkelingssamenwerking, een persoonlijk relaas' een pleidooi voor het behoud van de ontwikkelingssamenwerking. Maar het geld daarvoor moet dan wel op de beste manier worden besteed. En dat is nu veel te weinig het geval, als gevolg van de ondermaatse organisatie van ontwikkelingssamenwerking in de wereld.
"Het is ook normaal en een teken van beschaving dat welgestelde mensen bijdragen aan de verbetering van de levenssituatie van minderbedeelden."
De besteding van ontwikkelingshulp is een hot issue. Zeker in tijden waar het minder gaat met de nationale economie. Politici en deskundigen roeren zich over het nut en de noodzaak van ontwikkelingshulp. Met de verkiezingen van 9 juni voor deur en de noodzaak voor harde bezuinigingen zijn er geen heilige huisjes meer in de politiek. De meeste partijen willen tornen aan het budget dat wordt besteed aan hulp en dus aan de norm dat ontwikkelde landen 0,7 procent van het BNP aan ontwikkelingssamenwerking horen uit te geven. Er liggen voorstellen om tot 20 procent te bezuinigen op het bedrag dat jaarlijks wordt besteed aan ontwikkelingssamenwerking.
In Verloren in wanorde beschrijft de auteur zijn breedgeschakeerde praktijkervaringen met ontwikkelingssamenwerking gedurende drie decennia. Daaronder de negatieve gevolgen van het gebrek aan organisatie ervan: "chaotisch en versplinterd optreden van de donorgemeenschap, met als gevolg: overlappingen; activiteiten die elkaar tegenspreken of elkaars effect teniet doen; `witte plekken'; onvermogen om grootschalige problemen op een dito schaal aan te pakken; bestendiging van een psychologie van hulpafhankelijkheid bij de ontvangers; marktverstoringen door verborgen subsidies in de economie; overmatig beslag op de instellingen van het ontvangende land; gebrek aan blijvende resultaten door het geïsoleerde karakter van interventies; het `leegzuigen' van lokale instellingen doordat de vele donoren de beste krachten daar wegkopen; bevordering van corruptie door de onoverzichtelijkheid van ontelbare financiële stromen. En ook: een gebrek aan continuïteit omdat de donoren om de paar jaar de prioriteiten omgooien."
Deze gevolgen zijn niet erg bekend en tellen daarom in de discussies, zoals die over het onlangs verschenen WRR-rapport, nauwelijks mee. Ten onrechte, want de gebreken zijn de oorzaak van miljardenverliezen, ook Nederlands belastinggeld. Wereldwijd kan het in de huidige praktijk naar schatting wel om een derde van alle geld voor ontwikkelingssamenwerking gaan. Voor Nederland is dat 1,6 miljard van de 5 miljard euro aan hulp. Verliezen die zich jaar na jaar herhalen. Een probleem dat op geen enkele wijze wordt aangepakt door de hulp te verlagen.
De auteur betoogt met klem dat het bedrag voor de ontwikkeling van arme landen niet lager moet, maar hij legt wel uit waar het fout gaat en hoe het beter kan.
Waar het volgens Van Kesteren om gaat is: "het systeem van besteding te verbeteren, om zo de uitgaven, van wie dan ook, meer rendement te laten opbrengen. Niet als aardigheidje, of vanuit fixatie op theoretische modellen over effectiviteit en kwaliteit, maar omdat het om mensen gaat. De OS-miljarden zijn bedoeld voor het bestrijden van de mensonwaardige armoede waaronder nog steeds een groot deel van de wereldbevolking zucht en ik vind de gedachte onverteerbaar dat we van dat geld zo'n groot deel verloren laten gaan." Voor verbeteringen in het systeem geeft de auteur aanzetten.
Verloren in wanorde gaat over ontwikkelingshulp aan doorsnee-ontwikkelingslanden, arme maar stabiele landen. Het gaat niet over landen die in extreme omstandigheden verkeren, zoals landen waar het staatsgezag ontbreekt, waar sprake is van gewapende conflicten of waar zulke conflicten net achter de rug zijn. Het gaat ook niet over noodhulp, zoals na natuurrampen of in oorlogssituaties.
Karel van Kesteren (1948) is in dienst van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Hij vervulde functies in Den Haag en in Colombia, Nicaragua, Spanje en Tanzania, en is nu geplaatst in Bulgarije. Verloren in wanorde schreef hij op persoonlijke titel.
Presentatie
De presentatie vindt plaats op 3 juni a.s. om 20.00 uur in De Rode Hoed tijdens het debat "De hulp voorbij" Welk belang hecht de politiek nog aan ontwikkelingssamenwerking?
Boekgegevens
Titel Verloren in wanorde. Dertig jaar ontwikkelingssamenwerking, een persoonlijk relaas.
Auteurs: Karel van Kesteren, ISBN 9789460220982
Paperback, 216 pagina's, ¤ 19,50
Uitgever: KIT Publishers
Verkrijgbaar in boekhandel, bij de uitgever en via internet.
KIT Publishers
Ingezonden persbericht