Informatiebord bij stoomgemaal Kamperzeedijk
Laatste wijziging: 7 juni 2010
Bij het gerestaureerde stoomgemaal 'd'Olde Mesiene' aan de
Kampeerzeedijk is een door het waterschap gesponsord informatiebord
geplaatst over het ontstaan en waterbeheer van de polder Mastenbroek.
Naast een aantal afbeeldingen staat op het bord de volgende tekst
vermeld:
Ontstaan van de polder
In het begin van de 14e eeuw bestaat Mastenbroek uit woeste gronden,
gelegen tussen IJssel, Zwartewater en Zuiderzee. Gerechtigden waren met
name de bisschop van Utrecht, de heren van Voorst en de steden Zwolle,
Kampen, Wilsum en Hasselt. Na een ruzie tussen de bisschop en de heren
van Voorst, die ontaardde in een oorlog, waren de partijen in 1364
bereid een overeenkomst te tekenen.
In de periode 1364 - 1390 werd Mastenbroek ingepolderd, ontgonnen en
verkaveld. Er werden dijken, weteringen, sloten, wegen en bruggen
aangelegd. De polder Mastenbroek was een feit. Het verkavelingspatroon
is grotendeels rechthoekig en de boerderijen staan op terpen. Tot op de
dag van vandaag is dit weidse karakteristieke landschapsbeeld
grotendeels gehandhaafd. Het maaiveld van de polder ligt tussen NAP +
0,75 m en NAP - 1,50m. Het laagste gedeelte "De Koekoek" ligt tussen
NAP - 2,50 m en NAP - 3,00 m.
Afwatering
Omdat de polder Mastenbroek vroeger hoger lag kon het overtollige water
op natuurlijke wijze bij eb door vloeddeuren op de voormalige Zuiderzee
worden geloosd. Door verbetering van de afwatering klonk het veen
echter in en kwam het maaiveld aanzienlijk lager te liggen. Daarom viel
rond 1600 het besluit vier watermolens te bouwen op de laagste punten
van de polder bij Hasselt, Genemuiden, Venerietezijl en Lutterzijl.
Begin 19e eeuw was de wateroverlast zodanig dat in 1818 opnieuw drie
windmolens werden gebouwd bij Hasselt, Venerietezijl en Lutterzijl.
In1856 werd het stoomgemaal aan de Veneriete in werking gesteld ter
vervanging van de drie windmolens. Een tweede stoomgemaal werd gebouwd
in 1878 op de plaats van de Lutterzijl. Dit gemaal werd in 1955
vervangen door het elektrische gemaal Lutterzijl.
In 1961 werd naast het oude stoomgemaal het elektrische gemaal
Veneriete gebouwd. Het oude stoomgemaal, in de volksmond "d' Olde
Mesiene" genoemd, overleefde de strijd als industrieel monument. In
1962 werd nog het gemaal Cellemuiden gesticht en tenslotte werd in het
kader van de ruilverkaveling Mastenbroek het gemaal Nieuw Lutterzijl in
gebruik genomen ter vervanging van de gemalen Rambonnet (de Koekoek) en
Lutterzijl.
Waterschap Groot Salland | Dr. van Thienenweg 1 |
Postbus 60 | 8000 AB Zwolle | t (038) 455 72 00 | info@wgs.nl
Waterschap Groot Salland