Datum 7 juni 2010 2010Z08366
kamervragen
-
Geachte voorzitter,
Naar aanleiding van de vragen van de leden Ormel en Eski, over veelvuldige
treinstoringen op de lijn Winterswijk-Arnhem, kan ik u het volgende meedelen.
1. Kent u het bericht "Arnhem-Winterswijk; Prorail verwacht herstel ,,binnen
enkele weken- Geld terug voor reizigers"? 1
1. Ja.
2. Waarom duurt het herstel van de storingen op het traject Arnhem-Winterswijk
nog enkele weken?
2. De storingen zijn door Prorail geanalyseerd. De hoofdoorzaak van de
verstoringen is vrijwel zeker het gevolg van de wisselwerking tussen het
nieuwe assentellersysteem dat door ProRail in het spoor is geplaatst en het
gebruik van de magneetrem, één van de remsystemen, in de treinen van
Syntus. Naar aanleiding van de analyse is één onderdeel van de assentellers
opnieuw ontworpen. Dit nieuwe onderdeel is met spoed door de leverancier
geproduceerd en is tijdens verschillende nachten getest. Met de vervanging van
dit onderdeel is in de nacht van 18 op 19 mei gestart. Omdat het belang van de
reizigers voor alle betrokken partijen voorop staat en deze niet nog meer
overlast mogen ondervinden, vindt de vervanging plaats in de treinvrije periode
in de nacht. Hierdoor duurt de uitvoering langer, maar kunnen de treinen wel
gewoon blijven rijden. Het definitief herstel is binnenkort gereed.
3. Kunt u een overzicht geven van de storingen op dit traject vanaf
1 januari 2009? Wat is uw oordeel over de frequentie en de aard van deze
storingen?
3. ProRail heeft mij naar aanleiding van uw vragen een overzicht aangeleverd van
de geplande en de niet gereden ritten op dit traject over 2008 en 2009.
1 De Gelderlander, 15 mei 2010
a
agina 1 van 4
P
Ons kenmerk
VENW/BSK-2010/11343
Conclusie op grond van het overzicht is dat van de geplande ritten in 2008
3,7 % niet is gerealiseerd en in 2009 4,7 %. In vergelijking met 2008 betekent
dit een toename van 1%. Voor het grootste gedeelte lag de oorzaak van de
verstoringen in de spoorweginfrastructuur.
Ik merk hierbij tevens op dat het bekend is dat het baanvak Arnhem-
Winterswijk vanwege de kwetsbaarheid van de infrastructuur het slechtst
gewaardeerde baanvak van Nederland is (OV Klantenbarometer). Het
voorgaande is dan ook reden voor ProRail geweest om tot uitvoering van een
grootschalige vernieuwing van het baanvak over te gaan. De scopebepaling van
het project is vastgesteld na een uitgebreide analyse van de storingen en
andere oorzaken die het treinproduct op dit baanvak beïnvloeden. Het traject is
nu grotendeels van nieuwe apparatuur voorzien met als doel een duidelijk
betere prestatie.
4. Waarom sluit ProRail nieuwe storingen als gevolg van ,,kinderziektes niet uit en
wat staat de reizigers de komende maanden nog te wachten?
4. ProRail kan niet garanderen dat er in de toekomst nooit meer een verstoring
zal plaats vinden op het baanvak Arnhem-Winterswijk. Op dit baanvak zijn heel
veel werkzaamheden gelijktijdig uitgevoerd. Het baanvak staat wat dat betreft
gelijk aan een nieuw aangelegd baanvak. De verwachting van ProRail is dat
kleine storingen (,,kinderziektes), die daardoor nog optreden, binnen twee
weken tot het verleden behoren. Daarnaast rijden op dit enkelsporig baanvak
veel treinen (kwartiersdienst), waardoor eventuele kleine verstoringen, zowel in
de infrastructuur als in het materieel, direct een grote invloed hebben op de
dienstregeling.
5. Kan er van kinderziektes worden gesproken daar waar de chaos op dit traject
al enige jaren bestaat? Is hier niet eerder sprake van een wanprestatie?
5. Er kan zeker van kinderziektes gesproken worden. De werkzaamheden, die
zijn uitgevoerd, hebben geleid tot een ingrijpende modernisering van het
betreffende baanvak die bijna gelijk staat aan een spoorvernieuwing. De
verstoringen die in het verleden regelmatig zijn voorgekomen, zullen hierdoor
volgens ProRail nauwelijks meer voorkomen. Zie verder het antwoord op
vraag 4.
Van wanprestatie is mijns inziens geen sprake. ProRail heeft de nieuw
ingebrachte systemen uitvoerig getest. Zo is het assentelsysteem sinds 2005
op testlocatie met magneetremmen beproefd. Daarna is het nieuwe
assentelsysteem op het trajectgedeelte ZevenaarDidam met dezelfde rijdende
treinen als op het bewuste baanvak maandenlang beproefd en hebben parallel
specialisten de systeem-documentatie beoordeeld. Vervolgens heeft ProRail de
uitvoering van de werkzaamheden zorgvuldig voorbereid, risico-analyses
opgemaakt, verklaringen van de leveranciers gevraagd en gecontroleerd en is
daarna tot uitvoering overgegaan. Omdat het bekend was dat op 6 mei 2010
veel nieuwe techniek tegelijk in gebruik werd genomen, was er geregeld dat
storingsmonteurs van ProRail, aannemers en leveranciers stand-by waren.
agina 2 van 4
P
Daardoor heeft Prorail binnen enkele dagen de hoofdoorzaak van de Ons kenmerk
verstoringen kunnen onderkennen en voorlopig kunnen wegnemen. Dit neemt VENW/BSK-2010/11343
niet weg dat ik de opgetreden aanloopproblemen met name voor de reizigers
zeer betreur.
6. Waarom wordt onvoldoende gezorgd voor vervangend vervoer vanaf de (vaak
geïsoleerd liggende) betrokken stations?
6. Het regelen van vervangend vervoer in geval van verstoringen is een taak van
de vervoerder. Het is vaak moeilijk om op zeer korte termijn bussen ter plaatse
te hebben, zeker in geval van verstoringen tijdens de spits. De vervoerder is
afhankelijk van bussen die op dat moment beschikbaar zijn. Op 12 mei is in
overleg tussen de provincie Gelderland, Syntus en ProRail afgesproken dat er,
zolang de hoofdoorzaak van de problemen nog niet verholpen is, bussen in de
omgeving beschikbaar zijn om in geval van een verstoring snel vervangend
vervoer ter plaatse te hebben.
7. Waarom is de informatievoorziening tijdens storingen volstrekt onvoldoende?
7. Ik heb niet de indruk gekregen dat de informatievoorziening tijdens de
verstoringen onvoldoende is geweest. De verkeersleiding van ProRail heeft in
het geval van een vertraging voor informatie via de omroep op de stations
gezorgd. Hierbij zijn ook alternatieve reismogelijkheden (omreizen via
Zutphen) en de inzet van bussen gecommuniceerd. Deze aanpak is ook begin
mei toegepast, waarbij het inzetten van bussen bij de aanvang altijd op gang
moet komen. Door de provincie Gelderland is mij bevestigd dat de inzet van
het vervangende busvervoer door Syntus goed is verlopen. Op de website van
ProRail, provincie Gelderland, Syntus en www.arnhem-winterswijk.nl zijn en
worden reizigers geïnformeerd over de aard van de verstoringen en de
prognose. Ook zijn de reizigers na het optreden van de verstoringen door
middel van een flyer geïnformeerd over de oorzaak van de verstoringen sinds
de buitendienststelling, alternatieve reismogelijkheden en de inzet van bussen.
8. Op welke wijze kunt u bijdragen aan herstel van vertrouwen zodat reizigers in
de Achterhoek zich niet massaal afwenden van het openbaar vervoer?
8. In de eerste plaats heb ik in navolging van de provincie Gelderland ook aan
Prorail gevraagd hoe de situatie met de verstoringen is ontstaan en welke
maatregelen zij heeft genomen. ProRail heeft haar fouten publiekelijk erkend
en mij de gegevens verstrekt voor de beantwoording van de voorgaande
vragen. ProRail heeft haar excuses aan de reizigers aangeboden in een
advertentie in de regionale krant (Gelderlander) en uitleg gegeven over de
problemen. Mij is gebleken dat er door de provincie Gelderland, Syntus en
ProRail goed wordt samengewerkt, waarbij iedereen het belang van de reiziger
voorop stelt. Dit is ook naar buiten toe gecommuniceerd. Daarnaast
compenseren Syntus en ProRail reizigers voor de vertragingen. Ook beraden
alle betrokken partijen zich op verdere mogelijkheden/acties om het
vertrouwen in de lijn te herstellen. De focus ligt op dit moment echter eerst op
het oplossen van de huidige problemen.
agina 3 van 4
P
Ons kenmerk
VENW/BSK-2010/11343
ProRail heeft mij toegezegd dat zij zal nagaan welke lessen zij kan trekken uit
de opgedane ervaringen die zo mogelijk herhaling van soortgelijke problemen
in vergelijkbare situaties kunnen voorkomen. Ook zal Prorail er het uiterste aan
doen om de situatie op de lijn Arnhem Winterswijk zo snel mogelijk weer op
orde te krijgen.
Hoogachtend,
DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT,
ir. Camiel Eurlings
agina 4 van 4
P
Ministerie van Verkeer en Waterstaat