Maastricht University

Integratie en ontwikkelingshulp: twee handen op één buik

Oratie prof. dr. Valentina Mazzucato

De integratie van migranten in Nederland hangt duidelijk af van de mate waarin ze hun thuisland kunnen steunen op financieel en sociaal gebied. Integratie hangt zodoende nauw samen met ontwikkelingshulp en daar zou het migratiebeleid meer op ingericht moeten worden. Dit pleidooi houdt prof. dr. Valentina Mazzucato vandaag aan de Universiteit Maastricht, in haar oratie getiteld 'Bridging boundaries: Transnationalism and migrants' lives in a globalizing World'. Hiermee aanvaardt ze haar leerstoel 'Globalization and Development' aan de Faculteit der Cultuur- en Maatschappijwetenschappen officieel.

Valentina Mazzucato doet al jaren onderzoek naar migranten uit Afrika. Ze kijkt niet alleen naar hoe het hen vergaat in Nederland, maar ook naar de 'achterblijvers'. Veel migranten uit bijvoorbeeld Ghana laten hun kinderen achter bij familie, in de hoop dat deze snel naar Nederland kunnen nakomen. Dat is in het huidige migratiebeleid echter steeds lastiger. "Als er problemen met de opvoeding van hun kinderen in Ghana zijn, functioneren Ghanezen in Nederland ook niet goed. Ze krijgen psychische problemen en integreren niet", aldus Mazzucato.

Omdat migranten met één been in hun thuisland staan en met het andere in Nederland, heeft hun reilen en zeilen hier, rechtstreeks invloed op 'daar'. Dat blijkt alleen al uit het feit dat een derde van het inkomen in de vorm van goederen of geld naar Afrika wordt gestuurd. Wanneer het echter niet goed gaat met de migrant in Nederland, nemen de donaties vanuit Afrika naar de migrant toe, wat een zware last kan zijn voor het thuisland. Mazzucato pleit voor een overheidsbeleid dat migranten beter steunt bij deze 'dubbele loyaliteit'. "Bevorder de integratie bijvoorbeeld door gezinnen sneller te laten herenigen dan nu, of het op en neer reizen van ouders naar hun achtergebleven kinderen te vergemakkelijken. Mensen migreren nu eenmaal, dat is een feit. En ze houden nauwe banden met hun thuisland. Houd daar rekening mee in je beleid."

Overigens komen migranten steeds minder vaak uit landen waarmee in het verleden koloniale banden bestonden, en zijn ze vaker hoger opgeleid. Ze laten zich leiden door de vraag waar de leefomstandigheden en economie hen kansen bieden. Dat betekent dat ze sneller geneigd zijn te vertrekken naar landen waar bijvoorbeeld hun diploma's makkelijker geaccepteerd worden. Mazzucato pleit voor onderzoek naar en beleid voor deze nieuwe migrantengroepen.