Wageningen Universiteit en Researchcentrum
7 jun 2010
Nummer: R
De samenstelling van de microben in de darmen verandert wanneer mensen
een hoge leeftijd bereiken: ontstekingsremmende bacteriën nemen af en
bacteriën die ontstekingen kunnen veroorzaken, nemen juist toe. Dat
concluderen Willem de Vos, hoogleraar Microbiologie aan Wageningen
University, onderdeel van Wageningen UR, en zijn Finse en Italiaanse
collegaâs in het online tijdschrift PloS.
Darmbacteriën zijn van essentieel belang voor onze gezondheid. Ze
breken voedingstoffen af, maken vitamines aan en zorgen ervoor dat
ziekteverwekkende bacteriën of virussen niet de kans krijgen het
lichaam binnen te dringen. Een vaste verhouding tussen diverse soorten
bacteriën lijkt cruciaal. Treden daarin grote verschuivingen op, dan
raakt dit systeem uit balans en is een grotere gevoeligheid voor
ziektes te verwachten.
Â
Honderdjarigen
De wetenschappers onderzochten bij 84 proefpersonen of de samenstelling
van de darmbacteriën verandert op latere leeftijd en of die te
relateren is aan een grotere gevoeligheid voor ontstekingen. Ze bekeken
drie groepen: jong volwassenen (20-40 jaar), ouderen (63 tot 76 jaar),
en honderdjarigen (99 tot 104 jaar). Met DNA-technieken
inventariseerden ze welke soorten bacteriën in de darmen van de
proefpersonen voorkomen en in welke verhouding. Daarnaast screenden ze
het bloed op stoffen die wijzen op ontstekingsgevoeligheid zoals
bepaalde cytokines.
Â
Faecalibacterium
Uit het onderzoek blijkt dat de samenstelling van de darmbacteriën
lang stabiel blijft. Tot ongeveer vijfenzeventig jaar zijn er geen
noemenswaardige veranderingen te vinden. Daarna wel. In de darmen van
de honderdjarigen vonden de onderzoekers relatief meer âpathobionten',
ziekteverwekkende bacteriën die ontstekingen stimuleren en relatief
minder van Faecalibacterium prauznitzii, een bacterie die juist
ontstekingen remt. In het bloed van de honderdjarigen troffen zij ook
meer cytokines aan die samengaan met ontstekingen.
Â
Het lange leven
Opmerkelijk is dat de darmen van honderdjarigen tien maal zoveel
bacteriën van de soort Eubacterium limosum bij zich droegen. Dit zou
een bacterie kunnen zijn âvan het lange leven', vanwege haar vermogen
om bepaalde voedingsstoffen om te zetten in phyto-oestrogenen, stoffen
die het lichaam zouden kunnen beschermen tegen kanker. âMaar dit is nog
slechts speculatie', aldus hoogleraar De Vos. âHet omgekeerde kan ook
het geval zijn, namelijk dat deze bacterie juist ontstekingen
bevordert. âWij zijn bezig om eubacterium en andere bacterien te
begrijpen door in experimenten naar hun functie te kijken.'
Â
Op de lange termijn hopen de microbiologen de kennis over de
samenstelling van de darmbacteriën in te kunnen zetten voor
therapeutische doeleinden. Bijvoorbeeld voor het ontwikkelen van een
gezondheidsbevorderend dieet of voor het toedienen van
gezondheidsbevorderende bacteriën. | Astrid Smit
Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het
blad voor Wageningen UR (University & Research centre). Meer informatie
bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail:
pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail:
resource@wur.nl. Zie ook www.resource.wur.nl.