Universiteit van Tilburg

Persbericht 8 juni 2010

Strafmaatregelen tegen stalkers kunnen effectiever

Een op de vier Nederlanders wordt (wel eens) gestalkt. Stalking (of belaging) komt in Nederland vaker voor dan gedacht, blijkt uit het promotieonderzoek van Suzan van der Aa. Ze toont aan dat het inschakelen van politie en justitie vaak helpt, maar het inschakelen van een privé recherche- of beveiligingsbedrijf ook effectief kan zijn. Ze beveelt verder aan dat in kort geding-procedures de in het ongelijk gestelde partij de proceskosten betaalt.

Meer dan een op de vier vrouwen en bijna een op de vijf mannen krijgt in Nederland te maken met stalking. Dat varieert van vele nachtelijke telefoontjes tot het ontvangen van begrafeniskransen en kogels. Voor haar onderzoek interviewde Van der Aa slachtoffers en officieren van justitie en politie, en deed dossieronderzoek. Van de onderzochte slachtoffers is bijna de helft tevreden over de aangifte en opvang door de politie. In 32% van de gevallen hield het stalken op na ingrijpen van politie of justitie. Maar bijna vier procent van hen stelde dat de stalker vaker contact opnam en twaalf procent zei dat de belager ernstiger gedrag vertoonde. De slachtoffers werden ook angstig en kregen een slecht gevoel over zichzelf. Dat had ook te maken met het strafrechtelijk systeem: veel slachtoffers voelden zich niet serieus genomen en vonden dat het te lang duurde voordat de politie in actie kwam. Ook moesten slachtoffers vaak vele malen verklaringen afleggen tegen verschillende agenten.
Van der Aa bekeek de effectiviteit van het inhuren van een particulier recherche- of beveiligingsbedrijf. In veel gevallen bleek dit ook het stalken te verminderen. Nadeel hiervan is dat de kosten hoog zijn. Verder zou een slachtoffer via een kort geding een straat- of contactverbod kunnen eisen. Een nadeel hiervan is dat de rechter bij stalking in familierechtelijke relaties (ex-partners, familieleden) geneigd is iedere partij de eigen proceskosten te laten betalen. In dit soort gevallen beveelt Van der Aa aan om - net als in andere zaken - de verliezende partij voor de kosten op te laten draaien.

Aanbevelingen voor het strafrecht:

1) Het aanleggen van één strafdossier en per zaak één contactpersoon.

2) Er zou een landelijk belagingsprotocol moeten komen, dat op het Politie
Kennisnet kan worden geplaatst.

3) Er zou meer aandacht aan het onderwerp besteed kunnen worden tijdens de
opleidingen aan de Politieacademie.

4) Officieren van justitie moeten overwegen eerder tot vervolging over te gaan,
omdat de gerechten nu niet zo streng zijn.

Suzan van der Aa (Tilburg, 1982) studeerde Nederland recht aan de universiteit van Tilburg. Zij is werkzaam als universitair docent bij Intervict van de UvT.