Datum 11 juni 2010 -
Verslag Transportraad 4 mei 2010
1
Geachte voorzitter,
Hierbij doe ik u toekomen het verslag van de extra Transportraad van
4 mei 2010. Deze bijeenkomst werd gehouden naar aanleiding van de sluiting van
het Europese luchtruim als gevolg van de uitbarsting van de Eyjafjallajökull op
IJsland. Een debat heeft plaatsgevonden over de follow-up en gevolgen van de
ontstane situatie. Het debat in de Raad was gebaseerd op een recent rapport van
de Commissie waarin de gevolgen van de sluiting van het Europese luchtruim in
kaart zijn gebracht en waarin een aantal voorstellen voor maatregelen op korte
termijn en structurele maatregelen wordt gedaan. Aan het eind van het debat zijn
Raadsconclusies aangenomen. Deze conclusies zijn ter informatie bijgevoegd.
In zijn introductie memoreerde de Spaanse Voorzitter Blanco aan de
videoconferentie van Europese Transportministers van 19 april 2010 die tot een
geleidelijke en gecoördineerde heropening van het Europese luchtruim heeft
geleid. Direct hierna is door Commissie een interne werkgroep ingesteld die de
gevolgen van de sluiting van het luchtruim in kaart heeft gebracht. Dit heeft
geresulteerd in een rapport van Commissaris Kallas, in samenwerking met de
Commissarissen Almunia en Rehn, met voorstellen voor maatregelen op korte
termijn en voorstellen voor structurele maatregelen.
Commissaris Kallas dankte het Voorzitterschap en de lidstaten voor de goede
samenwerking van de afgelopen weken en benadrukte dat sluiting van het
luchtruim gerechtvaardigd was op grond van de bestaande procedures. Hij lichtte
het bovengenoemde rapport nader toe. Maatregelen op korte termijn hebben
onder meer betrekking op de uniforme toepassing van passagiersrechten,
tijdelijke operationele flexibiliteit, toepassing van slotallocatie (om verlies van
slots te voorkomen die luchtvaartmaatschappijen vanwege de luchtruimsluiting
niet hebben kunnen gebruiken) en uitstel van betaling voor de levering van
luchtverkeersleidingsdiensten (en-route charges). Eventuele staatsteun dient te
passen binnen de huidige Europese regels.
a
agina 1 van 5
P
Structurele maatregelen hebben onder meer betrekking op de versnelde
Ons kenmerk
implementatie van de Single European Sky en het oprichten van een VenW/DGLM-2010/2050
luchtvaartplatform waarin alle Europese stakeholders bijeen worden gebracht.
Ook zal de Commissie een expertgroep instellen en de huidige methodologie voor
risico-analyse en- beheer evalueren in het bijzonder bij natuurrampen. De
Commissie zal tijdens de volgende Transportraad op 24 juni 2010 rapporteren
over de voortgang van de aangekondigde acties.
Ik heb in mijn interventie de noodzaak benadrukt van duidelijke Europese
procedures waardoor op een meer flexibele en gecoördineerde wijze gehandeld
kan worden. Uit eigen ervaring weet ik hoe belangrijk het is om tijdig accurate en
nieuw gegenereerde gegevens te delen en daarbij bestaande netwerken goed te
gebruiken, zoals Eurocontrol en de nationale luchtverkeersleidingen. In dit kader
heb ik het operationale concept voor het vliegen bij verhoogde concentraties as,
dat is ontwikkeld binnen het Functional Airspace Block Europe Central (FABEC),
onder de aandacht gebracht. Het concept biedt de mogelijkheid het luchtruim op
een veilige en verantwoorde wijze stap voor stap te openen. Op basis van real-
time informatie over de vulkaanas in het luchtruim wordt de operatie van de
luchtverkeersleiding flexibel aangepast. De nationale toezichthouder ziet er op toe
dat dit veilig gebeurt.
Ook heb ik benadrukt dat de gebeurtenissen van de afgelopen weken opnieuw
hebben aangetoond dat wij werk moeten maken van een goedwerkend Europees
luchtruim. De Commissie kondigt in haar rapport aan de implementatie van Single
European Sky (SES) te willen versnellen. Ik deel de ambitie om in deze complexe
materie zo snel mogelijk tot goede resultaten te komen. Het voorstel van de
Commissie tot uitstel van betaling voor de levering van
luchtverkeersleidingsdiensten (en-route charges) vind ik echter geen goed plan.
Dit is slechts het verschuiven van het cash flow probleem waar de
luchtvaartmaatschappijen nu mee worstelen naar de
luchtverkeersleidingsorganisaties.
Zoals het rapport van de Commissie al aangeeft, heeft de hele luchtvaartsector
grote schade geleden door de sluiting van het luchtruim. Het is dan ook niet
verwonderlijk dat de sector bij de overheden aanklopt voor mogelijke
compensatie. Ik heb nadrukkelijk aangegeven het met de Commissie eens te zijn
dat de Europese staatssteunregels dienen te worden gerespecteerd en ik heb het
voorstel van de Commissie verwelkomd om hierover een mededeling op te
stellen. Belangrijk is dat de concurrentieverhoudingen niet worden verstoord door
ongecoördineerde en disproportionele nationale steunmaatregelen. Overheden
beschikken onder de huidige omstandigheden bovendien over weinig financiële
ruimte, dus de mogelijkheden zijn beperkt. Het zou goed zijn wanneer de
Commissie nader onderzoekt of er compenserende maatregelen op EU-niveau
denkbaar zijn (inclusief de mogelijkheid van een eventueel noodfonds) en de voor
en tegens van dergelijke maatregelen. Commissaris Kallas heeft toegezegd hierop
terug te zullen te komen in zijn rapportage aan de volgende Transportraad op
24 juni 2010.
agina 2 van 5
P
Tenslotte hecht ik, net zoals de Commissie, aan een goede naleving van de
Ons kenmerk
passagiersrechten. Ik heb daarbij gepleit voor uniforme toepassing en handhaving VenW/DGLM-2010/2050
van de regels voor passagiersrechten. Hierbij dient rekening te worden gehouden
met de bijzondere omstandigheden van de afgelopen weken. Bij een eventuele
herziening van de huidige regels dienen ook de ervaringen van de afgelopen
weken te worden mee gewogen. De momenteel lopende review van de Commissie
biedt daarvoor een passend kader.
Ook de andere lidstaten konden zich in grote lijnen vinden in de voorgestelde
maatregelen van het rapport Kallas. Alleen de voorgestelde maatregel voor uitstel
van betaling van luchtverkeersleidingdiensten stuitte op weerstand bij veel
lidstaten.
De volgende Transportraad zal plaatsvinden op 24 juni 2010. Dan zal dit
onderwerp wederom op de agenda staan.
Hoogachtend,
DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT,
ir. Camiel Eurlings
agina 3 van 5
P
BIJLAGE: Raadsconclusies Transportraad 4 mei 2010
Ons kenmerk
VenW/DGLM-2010/2050
Council conclusions on the EU response to the consequences of the
volcanic ash cloud on air transport
Taking into account the seriousness of the situation created by the Eyjafjallajökull
eruption in Iceland and its consequences on the management of the European
airspace and its present evolution,
Taking into account that safety is the first priority in air transport and the
consumers and the industry must be given the assurances that air transport is
performed according to uniform rules throughout Europe in compliance with the
highest safety standards,
Taking into account from the recent experience that a more accurate system of
measured data and models are needed in order to better evaluate the conditions
of the air space regarding the ash cloud,
Taking into account the international dimension of the crisis and the need of an
international management approach to cope with such crisis situations,
Taking into account the information presented by the Commission on the impact
of the volcanic ash cloud crisis on the air transport industry, and the measures to
alleviate its effects,
The Council agrees:
on the need to develop by the next transport Council a new European
methodology and a coherent approach for safety risk assessment and risk
management in relation to the closure and reopening of airspace in case
of the presence of ash in the airspace and of natural disasters and others
potential threats; it notes Member States' willingness to follow Eurocontrol
advice in the interim, taking into account technical developments, and the
expertise of the VAACs;
on the need of establishing by the relevant authorities responsible for
flight safety, without delay, binding limit values, at EU level, which clearly
define the safety envelope of engines and aircrafts as regards the risk of
volcanic ashes;
to welcome the creation by the Commission of a working group of
international experts with the aim of establishing an inventory of the
relevant technological and methodological tools, and a research and
technology road map to make the most up-to-date and validated tools
quickly and regularly available to take the appropriate decisions. In this
context, it calls for an EU initiative on this matter in view of the ICAO
General Assembly in September 2010;
on the importance of giving the highest priority to the acceleration and
anticipation of the full implementation of the Single European Sky. It calls
the European Institutions and the Member States to take urgently the
appropriate decisions on a series of measures identified by the
Commission:
agina 4 van 5
P
Ons kenmerk
the immediate creation of a crisis coordination cell, VenW/DGLM-2010/2050
nomination without delay of the Functional Airspace Blocks
coordinator,
accelerated implementation of the Functional Airspace Blocks,
appointment of the European network manager before the end of
2010,
adoption before summer 2010 of the performance scheme,
acceleration of the implementation of EASA's new competences,
particularly on ATM, to be assumed before 2012,
adoption of the SESAR deployment strategy before the end of 2010;
to stress the need for a robust and interlinked European Transport
system, where the different transport modes, act in close cooperation
with each other, and welcomes the Commission's intention to make
concrete proposals in order to develop mobility plans to be applied by the
Member States in case of a sudden transport crisis within the EU;
that Regulations on air passengers' rights are fully applicable and
enforced in a uniform manner, in the context of such crisis, taking into
account the exceptional circumstances. It invites the European
Commission to take into account the experience and the different
reactions of all stakeholders during the ash cloud crisis in the context of
the current review of the Regulation 261/2004;
to recall the existing legal framework (Article 107, 2b of the TFEU)
applicable to potential support measures by Member States;
to take note of the Commission's decision to create an Aviation Platform
gathering all aviation stakeholders at European level to follow-up the
crisis measures and to work closely with all air transport actors on all
initiatives that have an impact on the sector;
to invite the Commission together with Eurocontrol and the competent
national authorities to continue to closely monitor the situation;
finally, to invite the Commission to present a report, in time to be
discussed in the Council of 24th June 2010.
agina 5 van 5
P
Ministerie van Verkeer en Waterstaat